Met successieplanning kan je aanzienlijk besparen en tegelijk je vermogen veiligstellen. Schenken en de gesplitste aankoop zijn twee interessante technieken. Een vertrouwde bankadviseur, die uw familie en uw financiële situatie door en door kent, kan van onschatbare waarde zijn om u voor valkuilen te behoeden.
Velen weten niet dat de erfbelasting in progressieve schijven verloopt. ‘Hoe groter het vermogen, hoe meer je procentueel betaalt. In Vlaanderen loopt dat in rechte lijn op tot 27 procent', vertelt Pieter Haine, hoofd van het team estate planning bij Bank Nagelmackers. 'Schenken is vaak voordeliger dan iets na te laten na je overlijden. Als je geld of een beleggingsportefeuille wil schenken, kan je dat via een bankgift tegen 0 procent doen. Je moet dan nog drie jaar in leven blijven. Om de termijn van drie jaar aan te tonen, verstuur je de schenkingsdocumenten aangetekend naar de begunstigde.'
Schenken is dus vaak de boodschap, zeker voor grotere vermogens. 'Daarmee kan je als gezin vaak de grootste besparing doen', zegt de expert. ‘Voor je schenkt, moet je wel berekenen hoeveel je nog nodig hebt om comfortabel te kunnen leven.’
Langs de notaris
Voor roerende goederen kan je ook kiezen om de bankgift te registreren of een schenking via de notaris te regelen. Dan moet je wel schenkbelasting betalen. Het grote voordeel? 'In Vlaanderen geldt een vlak tarief van 3 procent voor roerende goederen in de rechte lijn, dus tussen (groot)ouders en (klein)kinderen, ongeacht het bedrag. Dat is dus veel interessanter dan de erfbelasting. Bovendien vervalt de voorwaarde dat je nog drie jaar in leven moet blijven. Als je alleen de blote eigendom wil schenken en het vruchtgebruik wil voorbehouden, dan moet je naar de notaris voor een akte.’
Hoe groter het vermogen, hoe meer je procentueel betaalt. In Vlaanderen loopt dat in rechte lijn op tot 27 procent
Voor onroerende goederen is dat een ander paar mouwen. Daarvoor moet je sowieso langs de notaris. De tarieven liggen ook hoger en de schijven zijn anders. 'Je kan hier eventueel om de drie jaar in schijven schenken om de progressiviteit te doorbreken, maar vastgoed is meestal veel duurder om te schenken dan geld en beleggingen.'
Grip houden
Wie nog controle wil behouden over het geschonken bedrag of de inkomsten wil blijven ontvangen, kan werken met een voorbehoud van vruchtgebruik. 'Als vermogensbank gaan we nog een stapje verder. Wij combineren dat vaak met een optionele financiële rentelast, waarbij de schenker de mogelijkheid heeft om een afgesproken percentage van het geschonken kapitaal terug te vragen', stipt Haine aan. 'Als je bijvoorbeeld 100.000 euro schenkt en 3 procent optionele rente wil, kan je jaarlijks tot 3.000 euro opnemen. Het is een bijkomende bescherming die we laten inlassen om inkomsten te blijven verzekeren voor de schenker.'
Schenken is vaak voordeliger dan iets na te laten na je overlijden
Gesplitste aankoop
Ook de gesplitste aankoop, waarbij de ouders vaak een tweede verblijf kopen, is een klassieker. Kopen ze in eigen naam, dan kunnen ze later nog schenken. Doen ze niets, dan moet er op termijn erfbelasting betaald worden. Bij de aankoop kan je daar al op anticiperen door de ouders in de akte het vruchtgebruik te laten kopen en de kinderen de blote eigendom. 'Ieder moet zijn eigen deel betalen van de aankoop. De kinderen moeten de middelen wel op voorhand in bezit hebben, liefst nog voor het compromis. Vaak gebeurt er dan een schenking vooraf, met de nodige bewijsstukken. Bij het overlijden van de ouders dooft het vruchtgebruik uit en krijgen de kinderen het pand in volle eigendom en dat vrij van erfbelasting.' Laat u in het hele proces grondig begeleiden, aangezien er verschillen zijn per gewest.
Een vertrouwde bankadviseur die de familie en haar vermogen heel goed kent, kan een grote toegevoegde waarde betekenen, boven het geleverde werk van de notaris. 'Erover praten binnen de familie, er op tijd mee beginnen en laten aftoetsen door de adviseur, is een uitstekende manier van werken', besluit Haine.