De toekomst van werk: AI begrijpen is controle behouden

Vijf jaar geleden zochten we met een eenvoudige vraag of taak nog hulp bij een collega of via Google. Anno 2025 is dat wel anders. Tools zoals ChatGPT, Copilot en Midjourney hebben ons virtuele collega’s gebracht die dag en nacht beschikbaar zijn. Ze zijn gebouwd op generatieve AI, een subdomein van artificiële intelligentie.

‘Generatieve AI maakt op grote schaal gebruik van data en zoekt naar patronen om via een transformer nieuwe content te creëren’, zegt Ferdi Kriel, Director en Intelligent Automation Competence Lead bij KPMG. ‘Waar traditionele AI-modellen werden getraind op kleine datasets, werken we nu met online data. Dat biedt veel mogelijkheden, maar het maakt de output soms ook moeilijker te controleren.’

De technologie opent nieuwe deuren, zoals voor het ontwikkelen van geavanceerdere chatbots. ‘Terwijl je vroeger expliciet moest programmeren wat een chatbot in een conversatie moest zeggen, kan die nu zelf antwoorden genereren zonder vooraf gedefinieerde componenten. Een chatbot kan voortaan reageren op om het even welke informatie je hem voedt. Dat biedt mogelijkheden voor bijvoorbeeld een HR-dienst, die er één kan inzetten om vragen over het personeelsbeleid te beantwoorden’, legt Kriel uit.

55 procent efficiënter

‘De nieuwe tools hebben een diepgaande impact op hoe we naar werk kijken’, zegt Frederik Gysels, Director en Ignition Lead bij KPMG. ‘Op persoonlijk vlak word je efficiënter: met één muisklik kun je een document van 100 pagina’s samenvatten of een paar bullet points uitschrijven tot een volwaardige tekst. Daarnaast beïnvloedt generatieve AI complexe bedrijfsprocessen. Die bestaan vaak uit een reeks kleinere taken waar je AI op kunt toepassen.’

Bij het uitschrijven van een RFP (request for proposal) kan een bedrijf bijvoorbeeld alle binnenkomende offertes standaardiseren en snel analyseren hoe goed ze aansluiten bij de RFP. ‘Vervolgens kun je ook het gunningsverslag en de bijhorende communicatie automatisch laten genereren. Dat maakt je efficiënter, al zal je nooit volledig op AI kunnen vertrouwen’, stipt hij aan.

In korte tijd zijn de voordelen van generatieve AI al duidelijk geworden. Zo steeg de productiviteit van developers met 55 procent dankzij GitHub Copilot. ‘De tool is vooral nuttig in de beginfase van een project, om de setup van het framework en specifieke componenten deels te automatiseren. Daarnaast kunnen developers binnenkomende vragen automatisch formatteren, zodat het systeem ze beter kan interpreteren’, voegt Kriel toe.

De kunst van werken met AI

Wie generatieve AI wil gebruiken, moet eerst begrijpen hoe de technologie werkt. ‘Een goede prompt schrijven is een vaardigheid die je moet leren’, benadrukt Gysels. ‘Dat kan via trainingen en communities waar mensen elkaar ondersteunen. Je moet je bewust zijn van mogelijke bias en beseffen dat hallucinaties kunnen voorkomen. Als bedrijf moet je deze shift niet op individueel niveau aanpakken, maar met een duidelijk beleid. Begin met een pilootgroep die veilig kan experimenteren met een nieuwe tool. Daarna kunnen zij als ambassadeurs de rest van de organisatie trainen.’

Het ontwikkelen van een beleid helpt ook om mensen te wijzen op de risico’s. ‘Bij KPMG tonen we bij elke interactie met onze eigen GPT-tool de richtlijnen over wat wel en niet mag. Generatieve AI brengt valkuilen met zich mee waar we nog geen volledig zicht op hebben. Mensen worden vaak beloond om taken snel af te handelen. Als AI alle eenvoudige taken overneemt, krijg je misschien voldoening, maar blijven alleen de complexe taken over. Dat betekent dat je brein continu actief moet blijven’, zegt Kriel, die benadrukt dat AI een digitale werkkracht is die altijd ondersteuning nodig zal hebben. AI zal je job niet overnemen, maar iemand die weet hoe AI te gebruiken, kan dat wél.’