Bedrijven in België zitten niet stil. Ze kennen en erkennen de uitdagingen van de toekomst, en zoeken continu naar duurzame oplossingen voor onze maatschappij en economie. essenscia selecteerde vijf innoverende initiatieven in de sector van de chemie en life sciences die mee het verschil kunnen maken.
Peace of Meat: Gekweekte eiwitten en vetten als vleesvervangers
BlueChem, de eerste Belgische incubator die focust op innovatie en ondernemerschap in duurzame chemie, ondersteunt in Antwerpen een dozijn beloftevolle start-ups en scale-ups. Peace of Meat is een van hen. Het kweekvleesbedrijf werd opgericht in 2019, en ontwikkelde een op stamcellen gebaseerde technologie die een duurzaam alternatief biedt voor traditioneel vlees. De nood aan vleesvervangers wordt steeds groter, gezien de wereldwijde bevolkingsgroei.
Peace of Meat kweekt dierlijke eiwitten en vetten in bioreactoren. Die kunnen toegevoegd worden aan plantaardige vleesalternatieven om de smaak, samenstelling en voedingswaarde te verbeteren. De gekweekte proteïnen en vetten hebben de authentieke smaak, textuur en sappigheid van echt vlees. Het eindproduct is bovendien vrij van GGO’s (genetisch gemodificeerde organismen) en antibiotica, en vermijdt dat dieren moeten geslacht worden.
Het jonge bedrijf wil op termijn verschillende soorten kweekvlees op industriële schaal produceren, om zo uit te groeien tot een wereldwijde koploper in dit marksegment. Het Israëlische Steakholder Foods, dat Peace of Meat begin 2021 overnam, bereidt de bouw van een pilootfabriek in Vlaanderen voor.
Janssen Pharmaceutica: Pionieren in RNA therapie met oligonucleotiden
De voorbije jaren nam de belangstelling van de farmaceutische industrie voor zogeheten oligonucleotiden sterk toe. Het gaat om kleine stukjes DNA of RNA met een specifieke sequentie, die als therapeutica ingezet kunnen worden voor de behandeling, preventie en diagnose van allerlei ziekten. Experten beschouwen deze nieuwe vorm van RNA-therapie als veelbelovend, omdat oligonucleotiden doorgaans vroeger in het ziekteproces ingrijpen dan conventionele geneesmiddelen.
Het productieproces van deze therapeutica is evenwel zeer complex en moeilijk op te schalen. Het vereist chemische en technologische topexpertise, net als doorgedreven proceskennis gericht op grootschalige productie. Daarom investeerde Janssen Pharmaceutica enkele jaren geleden al in een Center of Excellence voor onderzoek en ontwikkeling van oligonucleotideprocessen. Het combineert knowhow, bijscholing en specifieke laboratoriumcapaciteiten onder één dak.
Janssen Pharmaceutica opende dit jaar ook zijn Chemical Development Oligonucleotide Plant in Beerse: een pilootfabriek voor de eigenlijke productie van oligonucleotiden. Daarmee versterkt het Belgische farmabedrijf zijn sleutelrol binnen de internationale Johnson & Johnson-groep voor de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen.
‘Oligonucleotiden kunnen vroeger ingrijpen in het ziekteproces dan conventionele geneesmiddelen’
Evonik en Proviron: Chemische symbiose maakt autobanden groener
Speciaalchemiebedrijf Evonik creëerde een nieuwe generatie bindmiddelen voor ‘groene’ autobanden. Ondanks hun uitstekende grip op een nat wegdek is de weerstand lager dan die van klassieke banden. Dat resulteert in 8 tot 13 procent
minder brandstofverbruik, wat de actieradius van elektrische wagens gevoelig uitbreidt. Andere belangrijke troeven zijn een langere levensduur en een betere recycleerbaarheid. ‘Vanuit Evonik zetten we enkel nog sterk in op producten die een
toegevoegde waarde hebben naar duurzaamheid. Dat kunnen we verwezenlijken met een agiele partner als Proviron’, zegt Ivan Pelgrims, afgevaardigd bestuurder Evonik Antwerpen NV.
Samen met de Belgische chemiespecialist Proviron ontwikkelde Evonik een duurzaam productieproces voor haar gepatenteerde innovatie. Er wordt bijvoorbeeld gebruikgemaakt van water in plaats van solventen. De benodigde stoom wordt geleverd door een zonneboiler, wat de impact op het milieu nog kleiner maakt. Het innovatieve aan deze installatie is dat er gebruik gemaakt wordt van spiegels om de zonnewarmte te capteren.
‘De symbiose van beide chemiebedrijven combineert de expertise van twee geëngageerde spelers die streven naar oplossingen die bijdragen tot een betere wereld’, aldus Wim Michiels, CEO Proviron.
Vandaag bouwt Proviron samen met en voor Evonik een pilootfabriek in Oostende, om deze baanbrekende moleculen rechtstreeks te leveren aan de grote bandenmerken in heel Europa en daarbuiten.
Home Eos: Akoestische isolatieschermen op basis van bijproducten uit de agrarische sector
Het Waalse Home Eos ontwikkelde een slimme ‘Stop Sound’-technologie voor akoestische isolatieschermen. Het gebruikte materiaal is een biogebaseerd polymeer dat uit bijproducten uit de agrarische sector gehaald wordt. Het kan later ook makkelijk weer gerecycleerd worden. Dat maakt van deze geluidsinnovatie een knap praktijkvoorbeeld van de circulaire economie. Toepassingen zijn legio in de bouw, maar de geluidsisolatie kan ook gebruikt worden in industriële machines en voertuigen.
In vergelijking met klassieke producten hebben deze ecologische oplossingen een hogere akoestische isolatiewaarde, wat resulteert in 20 à 25 dB minder lawaai in alle frequenties. Ze zijn ook dunner (slechts 3 millimeter, waardoor je 5 procent aan ruimte wint in een gemiddeld 100 m2 appartement) en 50 procent lichter dan traditionele bitumen en PVC akoestische oplossingen (waardoor ze snel en eenvoudig kunnen geplaatst worden). Bovendien bieden ze een betere weerstand tegen brand, met een vertraging van meer dan 60 minuten.
De duurzame isolatieschermen zijn ‘made in Belgium’, en het productieproces is zeer milieuvriendelijk. Dit alles leverde de innovatie een ‘Efficient Solution’-label van de Solar Impulse Foundation op. Home Eos wordt ook gesteund door het essenscia Innovation Fund.
‘Deze ecologische geluidsschermen isoleren beter en zijn dunner, lichter en brandveiliger dan de klassieke alternatieven’
BiOkuris: Medische voedseloplossingen bieden chronische darmpatiënten betere levenskwaliteit
BiOkuris is een spin-off van KitoZyme, een biotechbedrijf uit Luik dat werd opgericht in 2001 en vandaag wereldleider is in de productie van plantaardig chitosan. BiOkuris bestaat sinds juni 2021 en benut meer dan 10 jaar intensief onderzoek op het vlak van gastro-intestinale gezondheid. Het innovatieve life sciences bedrijf ontwikkelt, produceert en verkoopt medische voedingsoplossingen en hulpmiddelen. De productie gebeurt met eigen, unieke ingrediënten - chitosan en chitin-glucan, afgeleid van biomassa zoals schimmels en paddenstoelen – waarvan de werking al wetenschappelijk werd aangetoond.
BiOkuris focust op vier nog onvervulde medische behoeften: medische voeding voor patiënten met de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa, een therapeutische oplossing voor het prikkelbare darmsyndroom, IBD-patiënten (Inflammatory Bowel Disease) in remissie, en intestinale en oppervlakkige candidiasis (aantasting van slijmvliezen en huid).
‘Deze innovatie is specifiek ontworpen om de fysiopathologie en de levenskwaliteit te verbeteren van de miljoenen patiënten die leven met chronische darmziekten’