Bubbels zijn als een feestje dat nét te lang doorgaat. Iedereen wil erbij zijn, maar uiteindelijk komt de kater. Hoe ontstaan bubbels precies? Welke lessen kunnen we trekken uit het verleden? En moeten we ons zorgen maken over bubbels in de huidige markt?
Waarom zijn bubbels een terugkerend fenomeen?
Een bubbel ontstaat wanneer de prijzen van bepaalde activa, zoals huizen of aandelen, stijgen tot een niveau dat losstaat van hun intrinsieke waarde. ‘Hoewel het hier om een eeuwenoud en bekend fenomeen gaat, laten mensen zich telkens opnieuw meeslepen’, vertelt Michel Lawaisse, Senior Adviseur bij Dierickx Leys Private Bank. De oorzaak is meestal een combinatie van menselijk gedrag, zoals hebzucht en kuddegedrag, en structurele factoren zoals lage rentevoeten, een gebrek aan regulering of technologische disruptie. Psychologie speelt altijd een grote rol: mensen willen geen kans missen op winst en zijn vaak op een irrationele manier optimistisch.
Hoewel het om een eeuwenoud fenomeen gaat, laten mensen zich telkens opnieuw meeslepen door een bubbel.
Zitten er momenteel bubbels in de markt?
‘Mogelijk gaat goud die richting uit’, vervolgt Lawaisse. ‘Sinds de inval van Rusland in Oekraïne verhogen centrale banken in de hele wereld hun voorraden, als alternatief voor euro’s en dollars. Veel regimes zagen de blokkering van Russische tegoeden met lede ogen aan, waardoor ze een alternatief zochten. De vraag is wanneer die regimes vinden dat ze genoeg goud hebben en hoeveel ze willen blijven betalen voor zo’n actief zonder directe opbrengst.’
‘Ook de ontwikkelingen in artificiële intelligentie volgen we bij Dierickx Leys Private Bank nauwgezet op, met name aan de investeringskant. Techbedrijven blijven massaal investeren in AI, soms tegen elke prijs, om zeker de boot niet te missen,’ stipt Lawaisse aan. ‘Of deze investeringen snel rendement zullen opleveren, is onzeker. Toch verschilt deze situatie van de dotcom-bubbel 25 jaar geleden, toen veel verlieslatende techbedrijven zonder omzet torenhoge waarderingen kregen. De grotere techspelers hebben vandaag sterke cashposities en zullen wellicht niet snel in financiële problemen geraken, zelfs niet als de investeringen in AI minder winstgevend blijken dan verwacht.’
Wanneer is een bubbel een bubbel?
Het voorspellen van een bubbel is geen exacte wetenschap. Meestal erkennen we pas achteraf dat iets een bubbel was. Typische symptomen zijn excessief optimisme, waarbij men weigert te leren uit het verleden, extreem hoge waarderingen zonder fundamentele onderbouwing, overmatige hefboomwerking (schulden aangaan om te profiteren van stijgende prijzen) en massale instroom van nieuwe investeerders.
‘Er bestaat geen harde grens of formule om een bubbel te identificeren. Een nuttige indicator op bedrijfsniveau is wel het vrijekasstroomrendement’, geeft Lawaisse aan. ‘Als dit aanzienlijk lager ligt dan de 10-jaarsrente, moet een bedrijf al sterk groeien om de waardering te rechtvaardigen. Een vrijekasstroomrendement van 1% bijvoorbeeld kan wijzen op een bubbel.’
Kwaliteit zal uiteindelijk lonen, vooral bij bedrijven met een duurzaam concurrentievoordeel.
Welke lessen kunnen we trekken uit historische bubbels op de aandelenmarkten?
‘Kwaliteit zal uiteindelijk beloond worden’, benadrukt Lawaisse. ‘Bedrijven met een duurzaam concurrentievoordeel kunnen zelfs bij te hoge waarderingen nog rendement opleveren, zeker als u bijkoopt na een terugval. Dit geldt niet voor zwakke bedrijven zonder solide fundamenten. Kwalitatieve ondernemingen herstellen bovendien meestal als eerste na een crisis.’
Diversificatie is het tweede sleutelwoord. ‘Het is essentieel om niet op één paard te wedden en voldoende spreiding aan te houden tussen verschillende sectoren, thema’s, regio’s en activaklassen. Dat is niet alleen zinvol voor het behalen van rendement op lange termijn, maar ook voor uw gemoedsrust. Alles wat omhoog kan, kan ook naar beneden.’
Actief beheer speelt eveneens een cruciale rol. ‘Soms kan het verstandig zijn om posities af te bouwen en portefeuilles te herbalanceren, zeker bij hoge waarderingen. De markt is constant in evolutie. Nu eens zijn het aandelen, dan weer obligaties, goud of andere grondstoffen die last hebben van overwaardering’, besluit Lawaisse. ‘Bij Dierickx Leys Private Bank passen we onze beleggingsadviezen aan de omstandigheden aan en wijzen we klanten systematisch op de risico’s van overmatige waarderingen.’
Blijf alert voor de signalen van overwaardering in de markt en zorg voor een goed gediversifieerde portefeuille. Vraag hier advies van een expert bij Dierickx Leys Private Bank.