In België worden jaarlijks bijna 4 miljoen afgedankte batterijen ingezameld en gerecycleerd. Bovendien presteert ons land, met een inzamelpercentage van 60,3% in 2023, ver boven de Europese norm van 45%. Nele Peeters van Bebat vertelt waarom Belgen uitblinken in batterijrecyclage. ‘De Europese doelen worden steeds ambitieuzer.’
Consumenten onderschatten vaak hoeveel batterijen ze in huis hebben. De gemiddelde Belg heeft maar liefst 131 exemplaren in zijn bezit, waarvan 58 losse batterijen en 73 ingebouwd in apparaten. ‘Een veelvoorkomend misverstand is dat mensen denken dat batterijen vooral los gebruikt worden, bijvoorbeeld in afstandsbedieningen’, vertelt Nele Peeters, Directeur Marketing, Operations & Innovation bij Bebat.
Schaarse grondstoffen in batterijen kunnen enkel gerecupereerd worden als ze tijdig ingeleverd worden.
‘Maar batterijen zitten ook verborgen in tal van andere apparaten zoals thermostaten, speelgoed en keukentoestellen. Bovendien zijn meer dan 30 van al deze batterijen leeg, en wachten ze om ingeleverd te worden.’ Via bewustwordingscampagnes moedigt Bebat mensen niet alleen aan om losse batterijen in te leveren, maar om ook even stil te staan bij de ingebouwde batterijen in allerlei afgedankte apparaten.
Europese koploper
De jaarlijkse inzameling van 3.907 ton aan batterijen bewijst dat het bewustzijn rond batterijrecycling bij Belgische consumenten flink toeneemt. Met een inzamelpercentage van 60,3 procent in 2023 presteert België ruim boven de Europese norm van 45 procent.
‘We mogen ons net zoals de Scandinavische landen gerust inzamelkampioen noemen’, benadrukt Peeters. Hoewel deze cijfers op zich al indrukwekkend zijn, legt Bebat de lat toch nog hoger. ‘De Europese doelen worden namelijk steeds ambitieuzer: in 2027 moet 63% van alle afgedankte batterijen ingezameld worden, in 2030 zelfs 73%’, aldus Peeters.
Doelgerichte campagnes
Sensibiliserings- en activatiecampagnes zijn cruciaal om die hoge inzameldoelen te halen. Een mooi voorbeeld daarvan is de ‘Gezocht’-campagne, waarin vorig jaar per gemeente het doel werd gesteld om via een opsporingsbericht ‘verstopte’ batterijen te verzamelen. ‘Na zo’n campagne zien we altijd een duidelijke boost in onze inzamelcijfers’, vertelt Peeters. ‘We telden maar liefst 50 procent meer binnengebrachte batterijen – het is dus belangrijk om de boodschap regelmatig te herhalen.’
Dankzij campagnes, zoals de huis-aan-huis verspreiding van inzameldoosjes, blijft het thema batterijrecyclage ‘top of mind’ bij consumenten. ‘Elke keer dat er zo’n doosje in de bus valt, herinnert het mensen aan hun verantwoordelijkheid om batterijen te verzamelen en in te leveren.’ Ook het dichte netwerk aan inzamelpunten speelt een belangrijke rol in de goede resultaten. België telt meer dan 24.000 inzamelpunten waar de consument terecht kan – het meest dense netwerk van Europa. We proberen het de consument dus zo gemakkelijk mogelijk te maken om batterijen binnen te brengen.
Kinderen als driver
Elk jaar trekt ook de Sinterklaasactie in samenwerking met Nostalgie Magic Tour in Wallonië ten voordele van minderbedeelden veel aandacht. Daarin spoort Bebat mensen aan om oud speelgoed en lege batterijen in te leveren. ‘Ook dit initiatief heeft veel effect en versterkt de bewustwording rond recyclage in de aanloop naar het feestdagenseizoen’, zegt Peeters.
‘We betrekken jonge generaties ook al vroeg via lesprogramma’s en door ons in 2024 volledig vernieuwde bezoekerscentrum Villa Pila, waar scholieren leren over het belang van recyclage. Kinderen zijn binnen het gezin immers vaak de driver als het gaat om inzameling en recyclage. Jong geleerd is immers oud gedaan.’
Wat kunnen consumenten nog meer doen?
Naast het inleveren van losse batterijen kunnen consumenten het inzamelproces efficiënter maken door batterijen veilig te verwijderen uit apparaten wanneer deze niet meer werken. ‘Door batterijen al aan de bron te scheiden, worden ze zuiverder aangeleverd en is het recyclageproces eenvoudiger en efficiënter’, legt Peeters uit.
Bebat moedigt consumenten ook aan om van het inleveren van batterijen een maandelijkse gewoonte te maken, bijvoorbeeld door dit telkens op de eerste zaterdag van de maand te doen. ‘Schaarse grondstoffen in batterijen, zoals lithium, kobalt en nikkel, kunnen enkel gerecupereerd worden als ze tijdig ingeleverd worden’, besluit Peeters. ‘Hoe sneller batterijen bij ons komen, hoe efficiënter we ze kunnen laten recycleren.’