Sinds de hervorming van het erfrecht kunnen families erfovereenkomsten afsluiten. Daarmee kunt u uw toekomstige nalatenschap in alle sereniteit bespreken en rekening houden met eerdere schenkingen en voordelen. En u kunt uw toekomstige nalatenschap ook aan specifieke situaties aanpassen.
Bijna één op de drie erfenissen draait uit op ruzie. Daar wil het aangepaste erfrecht iets aan verhelpen. ‘Families krijgen meer mogelijkheden om erfovereenkomsten te sluiten. Die waren vroeger in principe verboden’, zegt Bernard Goffaux, head of tax bij Banque de Luxembourg. ‘Erfovereenkomsten zijn nochtans een interessante manier om conflicten te voorkomen, om transparantie te creëren tussen ouders en kinderen, en om de waarde van schenkingen of voordelen vast te klikken.’
De hervorming maakt een onderscheid tussen globale overeenkomsten en punctuele overeenkomsten. De eerste worden afgesloten tussen ouders (of één van de ouders) en alle kinderen. Ze inventariseren de schenkingen en voordelen die elk kind al heeft gekregen. Het doel? Een evenwicht bekomen voor alle schenkingen en voordelen aan de kinderen.
‘Met een erfovereenkomst verzaken de erfgenamen nu al aan hun recht op inbreng en inkorting met voor de schenkingen en voordelen uit de overeenkomst’, legt Christophe Delanghe uit, senior estate planner bij Banque de Luxembourg. ‘Stel dat Marie voor de buitenlandse studies van haar dochter Charlotte heeft betaald. Ze betaalde ook het prachtige huwelijksfeest van haar zoon Koen. En haar jongste zoon Pieter kreeg een gift om een appartement te kopen. In de overeenkomst tussen Marie en haar drie kinderen kunnen ze de financiering van de studies, het huwelijk en het appartement gelijkschakelen.’
Een kind bevoordelen
Een punctuele erfovereenkomst is mogelijk als de ouders niet alle kinderen rond de tafel krijgen. ‘Stel dat Pieter uit het voorbeeld van daarnet na een ernstig ongeval verlamd is en voor de rest van zijn leven financiële hulp nodig heeft. In de punctuele overeenkomst gaan Charlotte en Koen ermee akkoord dat Pieter bijkomende giften krijgt voor zijn verzorging. Ze zien af van elke vordering tot inkorting en van elke vordering tot inbreng van die sommen.’
‘De notaris moet nog proactiever en diepgaander tussenbeide komen dan vroeger.’
Zo’n erfovereenkomst moet u vastleggen in een notariële akte. De notaris belegt een informatieve vergadering over de inhoud en de gevolgen van de overeenkomst. De ondertekening vindt ten vroegste een maand na deze vergadering plaats. Daarna wordt de erfovereenkomst ingeschreven in het centrale register van testamenten. Dit formele karakter van erfovereenkomsten moet overhaaste beslissingen voorkomen. ‘De wet benadrukt de informerende rol van de notaris’, besluit Goffaux. ‘Hij moet nog proactiever en diepgaander tussenbeide komen dan vroeger.’