Ontnuchterend

De coronacrisis leek wel een godsgeschenk voor de Belgische politici. Eindelijk konden ze nog eens voluit geld uitgeven. Mét de zegen van economen en internationale organisaties als de Europese Commissie, de OESO en het IMF. Die zeiden unisono dat de begrotingsdiscipline moest wijken voor de noodzaak om de coronacrisis, die een nooit geziene economische krimp veroorzaakt, te bestrijden. ‘Vergeet wat ik vroeger zei over saneren, nu is actie nodig’, zei ook Pierre Wunsch, gouverneur van de Nationale Bank, in maart, toen de coronacrisis kwam aandenderen.

En ze hebben ervan geprofiteerd, onze beleidsmakers. Een voorbeeld kregen we zaterdag nog gepresenteerd, toen tien politieke partijen in de superkern afspraken treinkaarten en horecacheques uit te delen. Leuke cadeautjes. Maar economisch weinig zinvol. En tamelijk duur. Het budgettaire plaatje, daar maalde niemand om.

Niet ongestraft

Wunsch doet het nu wel. Om te vermijden dat het helemaal uit de hand loopt. In de Wetstraat worden plannen gesmeed om nog eens tientallen miljarden euro uit te trekken voor een relanceplan. Wunsch twijfelt eraan of zo’n relanceplan economisch wel zin heeft. En vooral ziet hij hoe dat de Belgische overheidsfinanciën verder zal ontwrichten.

De politici denken misschien dat ze ongestraft bijkomende schulden kunnen aangaan, zeker nu de rente laag is en het extreem soepele monetaire beleid van de Europese Centrale Bank schulden tot een koopje maakt. Maar dat is natuurlijk niet zo. Ze confisqueren op die manier vele jaren van toekomstige economische groei en bestedingen. Het is een vorm van diefstal tegenover komende generaties.

Een grootscheeps relanceprogramma is een luxe die we ons niet kunnen veroorloven. Omdat we de coronacrisis ingegaan zijn met een bijzonder ongunstige uitgangspositie: een begroting die we maar niet in evenwicht konden of wilden brengen, en een overheidsschuld van meer dan 100 procent van het bbp. Dat we geen buffers hebben aangelegd in onze overheidsfinanciën breekt ons nu zuur op.

En toch zegt geen enkele politicus daar lering uit te trekken. Het is uiteraard een moeilijke boodschap om te brengen aan de burgers en bedrijven. Die vragen alleen maar om extra subsidies of belastinggunsten.

De gouverneur van de Nationale Bank is zo’n beetje het economisch geweten van ons land. Hij heeft nog wel enige realiteitszin. En hij zegt nu: sorry dames en heren politici, maar er is geen geld voor jullie wilde plannen.

De kans is reëel dat zijn boodschap in dovemansoren valt. Want in de Wetstraat zijn geen staatslieden meer die oog hebben voor het algemeen belang op langere termijn. Daar heerst de anarchie. Dat is het drama.