De lamme en de blinde

Deutsche Bank en Commerzbank, de grootste twee commerciële banken in Duitsland, bevestigden zondag waar al maandenlang over gespeculeerd werd: ze beginnen fusiegesprekken. Door samen te gaan, hopen ze elk hun problemen te kunnen oplossen. Deutsche Bank én Commerzbank kampen met een erg lage rendabiliteit. En dat verbaast enigszins, want de Duitse economie deed het de afgelopen jaren meer dan behoorlijk. Aan het economisch klimaat in Duitsland ligt het dus niet.

De redenen voor die lage winstgevendheid zijn talrijk. Voor Commerzbank speelt de slechte verteerde overname in 2008 van Dresdner Bank mee, Deutsche Bank slaagt er maar niet de kosten van zijn internationale zakenbankactiviteiten onder controle te houden en stapelde de afgelopen jaren de boetes op in vele schandalen waarin ze betrokken was. Zoals geldt voor alle banken in de eurozone vreet het lagerentebeleid van de ECB aan de inkomsten van de Deutsche en Commerzbank.

Daarenboven is de concurrentie op hun binnenlandse markt bikkelhard, waar ze moeten opboksen tegen de vele semi-overheidsbanken en coöperatieve banken die niet zo malen om winstdoelstellingen.

De kostenbesparingen die mogelijk zijn door samen te gaan, zijn één van de belangrijkste redenen voor een eventuele fusie van Deutsche Bank en Commerzbank. Want dat is een manier om de winstgevendheid op te krikken en de twee banken financieel stabieler te maken. Deutsche Bank en Commerzbank tellen nu samen zowat 140.000 personeelsleden. De fusiegroep zou het met 30.000 medewerkers minder kunnen doen.

Dat is een sociaal bloedblad. Het is dan ook vreemd dat de Duitse bondsregering van een grote pleitbezorgers is van de fusie van Deutsche Bank en Commerzbank tot een Grote Duitse Bank. De lamme en de blinde die samen op pad gaan, is dat een winnend team?

Zowel Deutsche Bank als Commerzbank zouden meer gebaat met een aansluiting bij een sterke partner. Verschillende buitenlandse partijen, zoals het Italiaanse Unicredit en het Franse BNP Paribas, hadden trouwens interesse laten blijken voor Commerzbank – voor Deutsche Bank staan de overnamekandidaten niet te dringen.

Maar dat Berlijn aanstuurt op een Duitse oplossing, is begrijpelijk. Deutsche Bank en Commerzbank spelen een belangrijke rol in de financiering van de Duitse bedrijven, en van de Duitse export. Commerzbank heeft een sterke positie bij de middelgrote Duitse bedrijven, de zogenaamde Mittelstand, Deutsche Bank is de bankier van heel wat grote Duitse ondernemingen. Het zijn hefbomen voor de economie die je best niet zomaar in buitenlandse handen geeft.

Het creëren van zo’n bankmastodont is echter niet zonder risico. Als de fusie er komt, ontstaat een bankgroep die de tweede grootste is in de eurozone, met een balanstotaal van 1.900 miljard euro. Dat is zeker too big to fail. Als de lamme de weg niet vindt en de blinde struikelt, en de fusiegroep dreigt omver te vallen, dan zit de Duitse regering met een groot probleem.