Belast voetbalclubs zoals andere bedrijven

Gedurende meerdere maanden hebben De Tijd en L'Echo het Belgische voetbal doorgelicht. De bijwijlen ontstellende resultaten daarvan kunt u lezen in de reeks 'Het nieuwe gezicht van het Belgische voetbal'. Enkele vaststellingen dringen zich op.

Een. Ons voetbal is financieel ziek. Van de 18 clubs in eerste klasse bleven slechts 3 à 4 ploegen de voorbije vijf jaar uit het rood. Al de rest stapelt de verliezen op. Met Anderlecht als negatieve uitschieter met een gecumuleerd nettoverlies over de afgelopen vijf jaar van 97 miljoen euro. Eigenaars met diepe zakken à la Marc Coucke of Paul Gheysens, en vooral buitenlandse investeerders, moeten voortdurend bijpompen om die verliezen te dempen. Jarenlang is het overgrote deel van onze clubs slecht bestuurd geweest en namen makelaars met duistere praktijken een veel te groot deel uit de ruif. En er werd een loopje genomen met de belastingen. Ondertussen misten de clubs niet alleen de aansluiting op sportief vlak met de Europese top of subtop - op Club Brugge na - maar ook met nieuwe modellen van geld verdienen in voetbal en entertainment.

Twee. Operatie Zero - die matchvervalsing, zwart geld en een makelaarsmaffia aan het licht bracht - hangt nog als een onaangename slagschaduw over ons voetbal. Ruim vier jaar na het uitbreken van de schandalen is het federaal parket zijn onderzoek aan het 'finaliseren'. Enkele figuren zijn verdwenen. Veel goede intenties en beloftes werden gemaakt. Andere makelaars of topfiguren die in verband worden gebracht met onfrisse praktijken, doen onverstoord verder. Zonder definitieve gerechtelijke uitspraken kan geen bladzijde omgedraaid worden. De ondraaglijke traagheid van het Belgisch gerecht, zelfs in een affaire die bestempeld werd als absoluut prioritair, laat zich ook hier gevoelen.

De Pro League heeft eerste stapjes gezet door vanaf volgend seizoen het nieuwe Europese systeem voor een financieel gezond beleid aan te nemen. Clubs moeten over vijf jaar een positief eigen vermogen hebben op straffe van puntenaftrek. En bestuurders van clubs moeten enkele dagen een professionele opleiding volgen. Maar voor echte verandering is een grondiger cultuuromslag nodig, waarbij het voetbal zich niet boven alle wetten verheven weet.

Drie. In een omgeving waarin de hele maatschappij kreunt onder een economische crisis, waarin de overheid de eindjes niet meer aan elkaar geknoopt krijgt, waar voor veel terechte noden in zorg, onderwijs of veiligheid te weinig geld is, mag het voetbal blijven opereren onder een fiscaal gunstregime. De operatie vorig jaar die dat zou rechttrekken, werd niet meer dan een rimpeling. De RSZ-bijdragen werden wat verhoogd, maar verre van gelijkgetrokken met wat bedrijven voor werknemers in andere sectoren bijdragen. In de bedrijfsvoorheffing is het nog veel flagranter. Dat topspelers torenhoge lonen krijgen, hoger dan mensen die bedrijven of een land leiden, is een ding. Dat spelers en clubs maar een fractie van de belasting betalen die andere burgers en bedrijven betalen, een ander.

Oké, voetbal kan een geweldig feest zijn. Kan goed zijn voor het sociaal weefsel. Goed voor de gezondheid van jongeren (als meer in jeugdwerking geïnvesteerd wordt). Maar zelfs dan valt met geen enkel argument goed te praten waarom de bedrijven achter het voetbal niet moeten bijdragen zoals iedereen. Belast voetballers als andere werknemers. Belast clubs als andere bedrijven. Als minister van Financiën Vincent Van Peteghem dan toch met een grote fiscale hervorming bezig is, dat hij dan de voetbalclubs niet vergeet.