Technisch talent kweken

Vorig jaar schreef Vlaams minister van Werk Hilde Crevits (CD&V) hier dat dit decennium de ‘learning twenties’ moest worden. In een wereld die razendsnel digitaliseert en evolueert, moet levenslang leren het nieuwe normaal worden. De realiteit is bij veel bedrijven helaas wat anders. De Vlaamse Adviesraad voor Innoveren en Ondernemen stelde onlangs dat Vlaanderen zwaar ondermaats scoort voor levenslang leren.

De laatste jaren heeft de Vlaamse regering veel budget besteed aan duaal leren, waarbij jongeren vooral in het technisch en het beroepsonderwijs worden gestimuleerd om de school en de werkvloer te combineren. Een nobel initiatief, maar na veel campagnes blijkt dat amper 1,5 procent van alle leerlingen in het technisch en het beroepsonderwijs duaal leert.

Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) wil het concept uitbreiden naar het hoger en het volwassenenonderwijs. In een open brief riepen de werkgeversorganisatie Voka, de Unie van Zelfstandige Ondernemers (Unizo) en nagenoeg het voltallige bedrijfsleven in Vlaanderen onlangs op volop te kiezen voor duaal leren. Het is een noodzaak: er zijn niet genoeg technische profielen om de Vlaamse economie te laten draaien. Dat probleem wordt met de dag nijpender.

Ook ik ben voorstander om het duaal leren uit te breiden buiten het domein van het (technisch) middelbaar onderwijs. De kloof dichten tussen het academische en de realiteit, tussen de theorie en de praktijk is ook nodig in het hoger onderwijs.

De reden is eenvoudig: de toename van de kennis in de technologie versnelt enorm. Het gebrek aan praktische ervaring en interdisciplinair samenwerken in universitaire opleidingen dwingt tot een radicaal andere aanpak.

Racewagen

Ik ben vorig jaar ambassadeur geworden van UGent Racing. Die groep van meer dan 80 studenten - vooral ingenieurs - is koortsachtig de laatste hand aan het leggen aan een volledig autonome elektrische racewagen die deze zomer meedoet in een Europese competitie. De technologie is spectaculair en vereist het neusje van de zalm op het vlak van sensoren, data en AI.

UGent Racing is eigenlijk een start-up. Studenten werktuigkundig ingenieur bouwen het chassis, een groep stuurt de batterijen en de elektrische motoren aan, en de computerwetenschappers finetunen de machinelearningmodellen om de auto zelfsturend te laten rijden.

Woensdag wordt de nieuwe racewagen gelanceerd tijdens een State of the Union-event. Er is maanden keihard aan gewerkt, terwijl de makers nog studeren, lessen volgen, een thesis schrijven en binnenkort examens afleggen. Respect.

De groei van die studenten - zowel technisch als op het vlak van organisatie, design, teamwork, communicatie en ondernemerschap - is ronduit fenomenaal. En aanstekelijk. Maar het meest spectaculaire is dat ze aangeven dat wat ze in hun eerste jaar leren over bijvoorbeeld AI, al achterhaald is door de praktijk als ze vijf jaar laten hun diploma krijgen. De levensduur van kennis wordt elke dag korter, en tegelijk ook de houdbaarheidsdatum van de opleidingen.

De vraag naar technisch talent zal alleen toenemen. We moeten dringend manieren vinden om mensen in die sector te stimuleren. Ik geloof stellig dat we met het koppelen van theorie en praktijk twee vliegen in een klap kunnen slaan. De richting wordt aantrekkelijker door de impact tastbaar te maken en de kloof tussen het academische en de realiteit wordt beter gedicht.

Die aanpak mag een keuze lijken, maar hij is het niet: onze regio zal geen rol van betekenis blijven spelen op het wereldtoneel als we de fundering voor de war for talent nu niet goed leggen.