Voorzie ook meer geld voor de binnenlandse oorlog

Aan de Oostgrens van Europa rommelt het sinds 2014. Maar met de brutale inval in Oekraïne werden de imperialistische intenties van Rusland in 2022 pas echt duidelijk. De dreiging werd voelbaar. Nadat de Amerikaanse president Donald Trump de trans-Atlantische eenheid op alle mogelijke manieren had aangevallen, kwam de beslissing om de Europese defensie-uitgaven voor tactisch materiaal en manschappen drastisch op te trekken.

We weten wel dat de Russische tanks morgen niet over de grote markt van Brussel gaan rollen, maar in de Europese Unie speelt de solidariteit. De Baltische staten en bij uitbreiding alle landen van het vroegere Oostblok kunnen wel degelijk vrezen voor Russische agressie. Daarom laat Europa de strenge begrotingsregels los en haast ook onze regering zich om de defensie-uitgaven op te trekken.

Minister van Justitie Annelies Verlinden (CD&V) koppelt aan het geld voor defensie ook de eis om meer geld voor justitie. Ze argumenteert dat binnenlandse veiligheid even belangrijk is als buitenlandse. Sommigen zien daar een plat politiek spel in, maar ze heeft het bij het rechte eind.

Justitie is al jaar en dag het kneusje van de Belgische politiek. Niet alleen vallen de plafonds van oude gerechtsgebouwen op tijd en stond naar beneden, de achterstand in zowat elk gerechtelijk arrondissement is hallucinant. Geschillen dienen beslecht en daders dienen gestraft. Wat dat laatste betreft, is het drama het grootst. Drieduizend veroordeelden wachten om hun straf uit te zitten. De overbevolking in de gevangenissen was nog nooit zo groot. België loopt daardoor veroordelingen op voor schending van mensenrechten.

Het volk ligt er niet van wakker, maar de malaise leidt tot torenhoge recidivecijfers, waardoor we met z'n allen gevangen zitten in een vicieuze cirkel van geweld. Niet aan de grens van een verre buur, maar in onze straten.

Natuurlijk moet meer geld voor binnenlandse veiligheid goed besteed worden. Net zoals we voor het leger ook geen aftands en voorbijgestreefd wapentuig aankopen, maar het beste wat op de markt is, moet ook justitie inzetten op een strafuitvoering die de recidivecijfers daadwerkelijk naar beneden haalt.

De klassieke gevangenisinfrastructuur uitbreiden wakkert de recidive alleen maar aan, dat weten we al lang.  Sinds 2000 hebben we het aantal cellen in grote complexen met 50 procent verhoogd, zonder dat dat de binnenlandse nationale veiligheid ten goede kwam. Klassieke gevangenissen zijn dan ook een concept uit de negentiende eeuw.

Een Europese aanbeveling vraagt werk te maken van verfijnde strafuitvoeringsmethodes in de vorm van kleinschalige detentiehuizen. De vorige regeringen maakten daar al schoorvoetend werk van, met recidivepercentages die beduidend lager liggen dan wanneer je gedetineerden op een bed legt met een televisie voor hun neus, zodat ze de boel niet op stelten zetten. In kleinschalige detentiehuizen gaan mensen aan de slag met gedetineerden. Elk menselijk verhaal is er bekend, elk reclasseringsplan is op maat.

Het regeerakkoord bouwt verder op dat succes en voorziet in detentie- en transitiehuizen voor bijzondere doelgroepen, zoals psychisch kwetsbare jongeren. Verlinden vraagt alleen maar geld om dat akkoord uit te voeren. Het is geld dat tot minder slachtoffers leidt, in een oorlog die daadwerkelijk woedt.