opinie

Vertrouw meer op het zelfsturend vermogen van bedrijven

CEO Guberna, Instituut voor Bestuurders

Velen zien in deregulering een deus ex machina voor Europa. Maar we hebben niet noodzakelijk deregulering nodig, wel intelligente regulering, schrijft Sandra Gobert van Guberna, Instituut voor Bestuurders.

Europa staat voor de uitdaging zijn economische slagkracht te behouden zonder de democratische fundamenten te compromitteren. Het rapport van de voormalige centrale bankier Mario Draghi over de concurrentiekracht wijst op drie belangrijke uitdagingen: innovatie stimuleren, decarbonisatie verzoenen met competitiviteit, en de strategische afhankelijkheid verminderen. Daarom moeten we enkele structurele handicaps voor onze concurrentiepositie aanpakken: de beperkte arbeidsmobiliteit en -participatie, de conservatieve innovatiecultuur en vooral de vertragende regelgeving.

Velen zien in deregulering een deus ex machina. Maar we hebben niet noodzakelijk deregulering nodig, wel intelligente regulering. Dat betekent regelgeving die zowel efficiënt als effectief is. Europa onderwerpt daarvoor het best alles wat het uitvaardigt aan een dubbele toets. Eén: wat zijn de doelstellingen en worden die bereikt? En twee: wegen de voordelen op tegen de nadelen die eraan verbonden zijn?

Advertentie
  • De auteur
    Sandra Gobert is CEO van Guberna, Instituut voor Bestuurders.
  • De kwestie
    Velen zien in deregulering een deus ex machina voor Europa.
  • De conclusie
    Europa moet vooral meer vertrouwen op zelfregulering. En raden van besturen moeten richtlijnen niet behandelen als een tick-the-boxoefening.

Bedrijven zouden slechts eenmaal en aan één autoriteit moeten rapporteren. Vandaag worden financiële en niet-financiële rapportering nog te veel los van elkaar gezien. Bedrijven moeten ook apart rapporteren over premies en subsidies, potentiële mededingingsbeperkende activiteiten, vergunningstrajecten...

We hebben niet noodzakelijk deregulering nodig, wel intelligente regulering.

Sandra Gobert
CEO Guberna

Europa moet vooral minder inzetten op regulering, of ‘hard law’, en meer vertrouwen op zelfregulering. In plaats van alles tot in het kleinste detail in regels te gieten, biedt de EU beter geharmoniseerde kaders waarin sectoren en bedrijven de flexibiliteit krijgen om zichzelf te organiseren. Die regelgevende kaders moeten innovatie stimuleren, publiek-private samenwerking bevorderen, de markt ondersteunen en fiscaal doordacht zijn.

Advertentie

Voor beursgenoteerde bedrijven hebben we daarvoor al een schitterend instrument in België: de Code 2020 voor corporate governance. Die code, die een wettelijke basis heeft en die gemonitord wordt door de Commissie Corporate Governance, bevat een aantal principes die bedrijven moeten volgen. Doen ze dat niet, dan moeten ze in hun jaarverslag uitleggen waarom dat onmogelijk is.

Advertentie

Lijvige jaarverslagen

De Code 2020 bestaat uit principiële richtlijnen voor de bedrijfsvoering, geen letterlijk te volgen regeltjes. Toch interpreteren veel raden van bestuur ze meer en meer zo, waarbij ze met behulp van een leger aan juristen bepaling na bepaling afvinken. Almaar lijviger jaarverslagen zijn het gevolg, zeker in combinatie met de Europese duurzaamheidsregelgeving. Governance is evenwel geen tick-the-boxoefening. Laat bedrijven doen waarvoor ze bedoeld zijn: ondernemen en privékapitaal investeren in antwoord op de maatschappelijke uitdagingen.

Governance is voor bedrijven wat militaire paraatheid is voor staten. Goed bestuur vormt de sleutel tot competitiviteit en duurzame waardecreatie. Dat vereist ook een innovatie- en winnaarsmentaliteit in de bestuurskamer. Bestuurders moeten evalueren of de governancestructuren nog geschikt zijn voor de nieuwe, risicovollere realiteit en moeten de risicoappetijt van de onderneming scherpstellen. Ze moeten zich richten op een langetermijnstrategie, met aandacht voor de waarden van het bedrijf. Goede beslissingen vragen ook snelle en accurate data. Daarom moeten bestuurders het strategisch belang van artificiële intelligentie erkennen.

2025 wordt een kanteljaar. Kiest Europa voor het behoud van de status quo en een verder verlies van concurrentiekracht? Of voor het stimuleren van innovatie met intelligente regulering? Dat laatste vereist moed van onze politieke leiders, maar ook vertrouwen in het zelfsturend vermogen van het bedrijfsleven. De keuze bepaalt niet alleen het concurrentievermogen van onze bedrijven, maar ook de toekomst van het Europese economische model in de nieuwe wereldorde die zich aandient. Alleen door het combineren van effectieve regelgeving met sterke zelfsturing op bedrijfsniveau kan Europa zijn economische slagkracht behouden en zijn waarden beschermen.

Advertentie

In het nieuws

Alle artikels meer
De Franse president, Emmanuel Macron, organiseert maandag spoedoverleg met Europese leiders over de oorlog in Oekraïne en de veiligheid in Europa.
Macron organiseert Europees topoverleg over veiligheid en Oekraïne
Frans president Emmanuel Macron brengt maandag in Parijs 'de belangrijkste Europese landen' samen voor gesprekken over de 'Europese veiligheid'. Het overleg komt er nadat de Verenigde Staten de traditionele bondgenoot de afgelopen dagen enkele keren tackelden.
Gesponsorde inhoud