Ook België haalt beter zijn goud terug

Acht hoogbeveiligde vluchten met telkens duizend goudstaven, samen 100 ton met een waarde van 4,3 miljard euro. Polen besliste zijn goudvoorraad terug te halen uit Londen, omdat goud nog altijd de basis is van het internationale financieel systeem en het symbool van economische welvaart. België zou beter dit voorbeeld volgen.

Westerse landen vonden hun goudvoorraden jarenlang oninteressant, zelfs ouderwets. Die tijd is voorbij. Duitsland, Oostenrijk, Nederland en nu ook Polen besloten hun goud naar huis te halen en niet langer in het buitenland te stockeren.

Niet zo in België. Het grootste gedeelte van onze goudvoorraad wordt bewaard in de Bank of England in Londen, een kleinere hoeveelheid bij de Bank of Canada en bij de Bank voor Internationale Betalingen. Onze eigen Nationale Bank herbergt slechts een beperkte voorraad.

Die buitenlandse opslag kost zo’n 250.000 euro per jaar. Daarvoor krijgen we een zekere bewaring in instellingen waarvan de goede reputatie en integriteit bewezen zijn. Met audits controleert de Nationale Bank onze goudvoorraden op regelmatige basis. In maart 2020 is opnieuw een controle ter plekke van de voorraad bij de Bank of England gepland.

In antwoord op een parlementaire vraag vernam ik dat er geen concrete plannen zijn om het locatiebeleid van ons goud te herzien. Toch zou ook het directiecomité van de Nationale Bank de internationale tendens beter niet negeren en moet het zelf meer directe controle krijgen op de eigen voorraad.

Want wat zal de brexit brengen? Kunnen we in deze onzekere handelstijden blind blijven voor de financiële en symbolische waarde van goud, zeker nu onze economie precies op die internationale handel draait? Hoe moeten we de toenemende risico’s op de euro van de exploderende balans van de Europese Centrale Bank en haar onorthodox monetair beleid inschatten? En wat als de euro ooit in de problemen komt en een vertrouwenscrisis uitbreekt?

Gouden hart

Dat goud van goudwaarde en het hart van elke economie is, blijkt als je de dollar bestudeert. Die is de laatste honderd jaar met meer dan 90 procent gedaald, terwijl de koopkracht van goud al eeuwen standhoudt. Sinds de goudstandaard in 1971 werd losgekoppeld was de dollar weliswaar decennialang de kern van het internationale financieel systeem. Vandaag staat de Amerikaanse munt onder druk, ook omdat de Verenigde Staten hun munt meer en meer inzetten als politiek wapen in hun buitenlands beleid. China en zelfs Europa trekken de macht van de dollar meer en meer in twijfel.

Goud is opnieuw gewild. Polen kocht in 2018 en 2019 ongeveer 126 ton. Ook de Chinezen en Russen bouwen nieuwe kluizen en slaan massaal goudstaven in. België heeft 227,4 ton in bezit, goed voor 38,5 procent van de totale valutareserves. Onze buurlanden tonen heel wat sterkere ratio’s: Frankrijk (62,1% of 2.436 ton), Nederland (69,5% of 612 ton) en Duitsland (72,9% of 3.367 ton).

In 1965 bezat de Belgische Nationale Bank nog meer dan 1.300 ton. De goudvoorraad is in een halve eeuw dus met meer dan 80 procent gedaald. De Nationale Bank begon in 1989, kort na het aantreden van Fons Verplaetse als gouverneur van de NBB, met grote goudverkopen om de overheidsschuld gedeeltelijk af te bouwen en België in de euro te sluizen. Het zou verstandig zijn die goudvoorraad weer op te bouwen als verzekering tegen mogelijk financieel en politiek onheil.