Ondernemers, aandeelhouders en werknemers, verenigt u!

Door Ignace Van Doorselaere, CEO van de lingeriefabrikant Van de Velde

Eerst moet je een economie bouwen. Pas nadien debatteren over hoe je de opbrengst wil verdelen. Nooit omgekeerd. Economieën worden gebouwd door ondernemers. Het zijn uitvinders van geldstromen. Hoe talrijker, hoe beter. Hun slaagkans op succes is klein. Een visie omzetten in een groeiende en rendabele onderneming lijkt makkelijk op papier, maar is zeer moeilijk in de praktijk. Ik heb enorm veel respect voor de roeping, het lef en het beroep van ondernemer (meer dan voor dat van CEO), ook al respecteer ik niet elke ondernemer.

Ondernemers hebben vaak aandeelhouders nodig: mensen die bereid zijn hun geld soms generaties lang te immobiliseren in een project, in goede en in kwade dagen. Ze bieden houvast aan de groeimotor en denken mee over de ontwikkeling van het bedrijf in de geest van Freddy Heineken (‘I am a shareholder, not a shareseller’). Ze hebben ervoor gekozen zich vast te kluisteren aan het schip en zijn bemanning.

Beleggers zijn minder relevant. Of het nu Jan of Piet is die aandelen heeft, fonds A of B, het maakt weinig uit voor een bedrijf. Beleggers rijden de rit zolang het hen uitkomt en springen op en af de draaimolen. Ze willen geld verdienen maar doen verder weinig. Daar is wel niets mis mee.

Wat verbindt ondernemer, aandeelhouder en arbeider ? Zweet en perspectief. Het geloof dat de inspanning van vandaag een betere toekomst brengt. Dan smijten ze zich. Perspectief is het bindmiddel van een maatschappij. Wie mijn perspectief afneemt, snijdt mijn benen af. Ik begrijp de woede van de arbeider en de bediende die moet inleveren, zeker als hij beloningen ziet voor mensen die al zo rijk zijn. Die woede kan enkel geloofwaardig bestreden worden door perspectief te bieden. Jobs en een hoger nettoloon, aangevuld met een betaalbaar leven en de mogelijkheid om iets opzij te zetten. Simpele dingen. We zijn allemaal vaders en moeders.

Wanneer wil ik belasting betalen? Als ik degene vertrouw die mijn belastinggeld besteedt. Het is mijn plicht elke euro belasting te betalen, wie ik ook ben. Maar het is de plicht van de overheid om mijn belastinggeld te besteden aan toegevoegde waarde voor burger en bedrijf (onderwijs, zorg, veiligheid, kansarmoede, infrastructuur...), niet aan overtollige subsidies, zinloze structuren, onbetaalbare systemen. Ik moet die overheid ook vertrouwen dat ze hetzelfde geld geen tweede keer zal belasten. Je kan in een rechtssysteem ook geen twee keer voor dezelfde daad veroordeeld worden.

Werknemers

Tot hier de principes. Nu de praktijk. Een vermogensbelasting invoeren is verkeerd, omdat ze belast wat al belast werd. Eén keer is genoeg. Ik moet vertrouwen hebben dat wat ik eerlijk verdiende, het mijne blijft. Anders begin ik er niet aan. Ook de algemene belastingdruk verhogen is verkeerd, omdat al zoveel belastinggeld slecht beheerd wordt. Pak eerst die verkwisting aan.

Werknemers hun perspectief wegnemen is verkeerd. Een economie heeft vraag en aanbod nodig. De vraag aarzelt, de economie vertraagt als je mensen hun perspectief wegneemt. Geen indexsprong, maar een hervorming van het indexstelsel. Centen in plaats van procenten. Honderd euro betekent zo veel meer voor een arbeider dan voor een CEO. Nog beter zijn prestatiegerichte enveloppes per bedrijf of sector in functie van de resultaten, eerder dan lineaire verhogingen voor iedereen. Ontwikkel koopkracht en wees creatief.

Marc Coucke belasten op de meerwaarde van zijn inspanning is verkeerd. Niet omdat hij dat geld nodig heeft, maar omdat er veel nieuwe Couckes moeten opstaan. De enige fout die Coucke maakte, is in een demagogische bui vermogensbelasting te hebben verdedigd, om ze weer af te zweren nu het hem betreft. Voor de rest alleen maar dank en lof.

Wat moet dan wel gebeuren? Staatsstructuren goedkoper maken zonder verlies aan toegevoegde waarde voor de burger. Langer werken en arbeidsvreugde centraal stellen. Het fiscaal systeem versimpelen, zodat er veel minder nooduitgangen zijn voor vlijtige fiscalisten. Meerwaarde belasten op aandelen die minder dan drie jaar worden aangehouden. Milieuvervuilers nog meer belasten. Bruto-salarissen verlagen, netto’s verhogen. De btw en de accijnzen verhogen om tijdelijke gaten te vullen. En op termijn een lagere belastingdruk.

Vakbonden en werkgeversorganisaties, verenigt u. Het gemeenschappelijk belang ligt in meer en sterkere ondernemingen en in de beloning van de drie actoren die dat moeten waarmaken : ondernemers, aandeelhouders en werknemers. Uw zweet trekt dezelfde kar. Uw perspectief ligt in dezelfde straat. Praat over aanmoedigen van risico en zweet!