Erfenis Oost-Vlaamse bingokoning splijt familie Michiels

Onder de kerktoren van Kerksken, een deelgemeente van het Oost-Vlaamse Haaltert, vindt al twee jaar een groot getouwtrek plaats in de familie Michiels, een van de rijkste families van het land. De aimabele maar omstreden zakenman Willy Michiels vergaarde fortuin met jukeboxen, jackpots, bingotoestellen en casino's.

Midden 2020 overleed de pater familias op 82-jarige leeftijd. Daardoor viel een gigantische erfenis open. Naast de gokbusiness bouwde de rasondernemer Willy Michiels een enorme collectie historisch vastgoed, paardenkoetsen, tractoren, oldtimers en sportwagens uit. Zo kocht Michiels in 2017 tijdens een veiling op de Zoute Grand Prix in Knokke-Heist voor 1,2 miljoen euro een zeldzame Maybach Landaulet.

Een aanzienlijk deel van het vastgoedimperium zit in het vehikel Flanders Investment Company (FICO). Daar kwam het vorig jaar tot een grote botsing tussen de twee dochters van Willy Michiels, Veerle en Mieke. Op de algemene vergadering in juni 2021, precies een jaar na het overlijden van vader Michiels, nam Veerle Michiels met onmiddellijke ingang ontslag uit de raad van bestuur van FICO en een rist verbonden vennootschappen, blijkt uit aktes in het Belgisch Staatsblad.

Volgens welingelichte bron werd Veerle Michiels door haar zus uit de raad van bestuur gezet. Mieke Michiels bezit naar verluidt meer aandelen in de vennootschap FICO, waardoor ze de meerderheid in handen heeft en de feitelijke machtshebber is. 'Veerle zit niet meer in de raad van bestuur omdat ze niet herkozen is. Ze is afgezet', zegt een insider, die niet geciteerd wil worden.

Napoleon Games

Het is onduidelijk hoe de wanverhouding tussen beide zussen, die niet wilden reageren, ontstaan is. Mieke Michiels was samen met haar vader zeer actief in het bedrijf, en vooral in de gokbusiness. Ze was de eigenaar van het gokbedrijf Napoleon Games, dat in 2015 werd verkocht aan de Belgisch-Nederlandse investeringsgroep Waterland. Haar zus Veerle liet zich daarentegen amper met de zaken in en trad pas eind 2018 toe tot de raad van bestuur van FICO.

De relatie tussen Veerle en Mieke Michiels was al zeker tien jaar verzuurd. In vroegere tijden wist het personeel dat de ene zus alleen naar kantoor kwam als ze wist dat de andere zus niet aanwezig was, en vice versa. Na het overlijden van de middelste dochter Lieve zou Willy Michiels zijn jongste dochter Mieke als oogappel behandeld hebben, waardoor zijn oudste dochter Veerle zich mogelijk achtergesteld voelde. 'Meneer Michiels trok Mieke altijd voor', zegt een vroegere intimus van de familie.

Schoonfamilie

De schoonfamilie vormt een extra complicatie. Veerle Michiels is samen met de voormalige Open VLD-politicus Geert Versnick, die goed thuis is in de vastgoedwereld. Ze heeft drie zonen uit een vorige relatie met Marnix Galle, de topman en hoofdaandeelhouder van de beursgenoteerde projectontwikkelaar Immobel. De Knokse architect Hans-Christian Demyttenaere is de partner van Mieke Michiels, die geen kinderen heeft. Door hun achtergrond mengt de aangetrouwde familie zich volgens verschillende bronnen ook met het dossier.

Het overlijden van de patriarch bracht de broodnodige opkuis van het chaotische FICO in een stroomversnelling. Willy Michiels was een ondernemer van de oude stempel, die alles op buikgevoel besliste. Zeker na de verkoop van Napoleon Games moeide de pater familias zich voortdurend met het vastgoed. 'Willy was niet iemand die met een rekenmachine werkte', zegt een zakencontact. 'Hij liep rond en vertelde aan zijn CEO wat hij had gekocht.'

Soms draaide die aanpak slecht uit. Zo wilde Michiels in 2015 het koste wat het kost De Gulden Roose, het oude postgebouw op de Antwerpse Groenplaats, kopen om er een complex met tientallen luxeappartementen te realiseren. Michiels betaalde Bpost 32 miljoen euro, 10 miljoen meer dan de vraagprijs. In 2020 moest FICO na de moeilijke herontwikkeling een waardevermindering van 8,7 miljoen euro op De Gulden Roose slikken.

Transparanter

Daarnaast kampte de vennootschap met twee gigantische rekening-couranten (waarbij de aandeelhouders het bedrijf geld lenen). FICO kreeg in de loop der jaren 50 miljoen euro geleend van Mieke Michiels en 37 miljoen euro van Willy Michiels. Om die rekening-couranten aan te zuiveren, gooide FICO de voorbije twee jaar heel wat vastgoed de deur uit. De grootste brok was het kantoorcomplex Chancellerie nabij het station Brussel-Centraal. Begin 2021 verkocht FICO de erfpacht op dat risicovolle gebouw aan de Brusselse projectontwikkelaar Codic, volgens de jaarrekening voor 47 miljoen euro.

Door die transacties zijn de rekening-couranten fors teruggebracht. In 2021 kregen beide zussen elk 18,7 miljoen euro van Willy Michiels' onverdeelde rekening-courant uitbetaald, in het geval van Mieke Michiels deels in vastgoed. Na een fors verlies in 2020 boekte FICO vorig jaar opnieuw een nettowinst van 13 miljoen euro.

Na het overlijden van Michiels beslisten de aandeelhouders om FICO transparanter te maken en verder te professionaliseren. CEO Luc Sienaert, een jarenlange vertrouweling van de familie, werd aan de deur gezet en vervangen door oud-bankier Steven Callebaut. De nieuwe voorzitter Bart Meynendonckx nam na minder dan een jaar ontslag om familiale reden. Vorig jaar werd Jo De Clercq, een Vlaming die jarenlang meedraaide aan de Europese top van vastgoedfondsen, aangesteld als voorzitter van FICO.

De raad van bestuur, zonder Veerle Michiels, stelde een strategisch plan voor de komende drie à vijf jaar op. Volgens voorzitter De Clercq wil FICO zowel vastgoed kopen als verkopen als zich een opportuniteit stelt. De vennootschap wil vooral focussen op kleinere en strategische gebouwen op goede locaties. Met het Brusselse kantoorgebouw Alhambra, Hotel Indigo aan Antwerpen-Centraal, het Capucienenklooster in Aalst en het Huidevettershuis in Brugge liet 'Bingo Willy' zijn familie een aantrekkelijke jackpot na.