Amerikaanse overheid neemt Google in het vizier

De aanklacht markeert het begin van wat wellicht de belangrijkste antitrustzaak wordt van een generatie, vergelijkbaar met die tegen Microsoft in 1998 (over de dominantie van het besturingssysteem Windows) of die tegen AT&T in 1974 (die leidde tot de opsplitsing van de telecomreus).

Google wordt beschuldigd van inbreuken op de Amerikaanse mededingingsregels. Justitie komt tot dat besluit na jaren onderzoek naar de manier waarop Google omging met concurrenten en klanten. Het bedrijf zou de sterke marktpositie van zijn zoekmachine Google Search misbruikt hebben om zijn eigen diensten te bevoordelen.

Een veroordeling van Google kan grote gevolgen hebben voor alle grote techbedrijven uit Silicon Valley omdat ze vaak dezelfde technieken toepassen op hun internetplatformen. Een definitieve uitspraak kan nog jaren op zich laten wachten.

Mogelijk wordt de rechtszaak gezien als een politieke stunt van president Donald Trump om de sympathie van sommige kiezers te winnen. Trump heeft al vaak gezegd dat hij de ‘linkse’ techbedrijven uit Silicon Valley zou straffen omdat ze de stemmen van rechtse kiezers te vaak censureren.

Dat neemt niet weg dat ook de Democraten voorstanders zijn van een strenge aanpak van Big Tech. De progressieve Amerikaanse senator Elizabeth Warren tweette vorige maand, met de hashtag #BreakUpBigTech, dat ze ‘snelle, agressieve actie’ wil om de techbedrijven op te breken.

Zo'n opsplitsing vraagt het ministerie van Justitie niet, al valt niet uit te sluiten dat die vraag tijdens de procedure op tafel komt.

Europa

De Amerikaanse regering heeft zich altijd afgezet tegen gelijkaardige pogingen van de Europese Commissie om de dominantie van de Amerikaanse techbedrijven te doorbreken.

Europees commissaris voor Mededinging Margrethe Vestager legde Google in 2018 een boete op van 4,3 miljard euro wegens machtsmisbruik in de markt voor mobiele besturingssystemen. Google heeft in Europa al voor zowat 9 miljard dollar aan boetes opgelopen.

In de VS liggen gelijkaardige rechtszaken in het verschiet. Ook op het statelijk niveau lopen onderzoeken tegen Google en andere digitale advertentiebedrijven. Onder meer in Texas en Colorado zijn mogelijk aanklachten op komst.

Gebrekkig

Google reageerde met een blogpost. Juridisch directeur Kent Walker heeft het over een 'zeer gebrekkige' rechtszaak. 'Mensen gebruiken Google omdat ze ervoor kiezen, niet omdat ze daartoe gedwongen zijn of omdat ze geen alternatieven kunnen vinden', schrijft hij.

Net zoals merken met een supermarkt onderhandelen over de schapruimte onderhandelen digitaledienstenbedrijven met ons om een prominente plaats op ons eerste scherm te krijgen. Maar er zijn voldoende concurrenten waar ze terecht kunnen, zegt Walker.

De beleggers lijken zich niet al te veel aan te trekken van de rechtszaak, die volgens analisten verwacht werd en al in de koersen verrekend is. 'Met meer dan 120 miljard dollar in cash is het beursgenoteerde moederbedrijf Alphabet financieel in staat de rechtszaak te voeren en eventuele boetes te betalen', zegt Michael Purves van de New Yorkse beursvennootschap Tallbacken Capital Advisors.