Juridische slag tussen Union en Anderlecht is vooral woordenstrijd

De coach die voetbalclub Union Saint-Gilloise in het seizoen na de promotie uit de tweede klasse ei zo na naar de landstitel leidde, kiest voor RSC Anderlecht. Na de aankondiging reageerde Union furieus dat er geen akkoord was met Anderlecht en dat trainer Felice Mazzu tot verbijstering van de club had laten weten zijn contract op te zeggen met de wet van 3 juli 1978.

Woordelijk heeft Union gelijk, maar tegelijk grijpt het de aparte regels in het voetbal aan om de suggestie te wekken dat de deal een heel commercieel ecosysteem onderuit dreigt te halen. 'De wet van 3 juli 1978 is de regeling van arbeidsvoorwaarden voor iedere werknemer', zegt advocaat en professor sportrecht Johnny Maeschalck (VUB). 'Daarnaast is er de wet van 24 februari 1978, een uitzondering op de klassieke wetgeving voor betaalde sportbeoefenaars.'

Zij vallen onder dat statuut zodra ze als werknemer minstens 10.824 euro bruto per jaar verdienen en hebben aparte ontslagregels. Sinds 2012 vallen ook coaches in het voetbal, basketbal, volleybal en wielrennen onder die regeling, met het cruciale verschil dat voor hen de klassieke regels blijven gelden rond de opzeg en de beëindiging van arbeidscontracten. 

Anciënniteit

'Dat betekent dat Mazzu volgens de wet van 3 juli 1978 zonder problemen zijn opzeg kan geven bij Union', zegt Maeschalck. 'Op basis van zijn anciënniteit is dan wettelijk bepaald hoeveel langer hij aan de slag moet blijven bij Union of hoeveel zijn verbrekingsvergoeding bedraagt als hij per direct wil vertrekken.'

Een bijkomende nuance is dat de vertrekregeling verschilt bij contracten van bepaalde en onbepaalde duur. Spelers hebben de facto een contract van bepaalde duur, maar contracten van onbepaalde duur zijn almaar vaker de regel bij coaches. Bij een opzeg of een ontslag valt dat doorgaans goedkoper uit voor werkgever en werknemer.

Hoewel Anderlecht bij de onderhandelingen bereid bleek meer te betalen dan wettelijk verplicht, vond Union dat onvoldoende. Een akkoord tussen beide clubs bleef uit. Toch deden Mazzu, Anderlecht en hun advocaten alles volgens het boekje. Het juridische dreigement lijkt eerder een manoeuvre om toch een vorm van transferbedrag te krijgen dan dat Union echt gelooft het te halen in een rechtszaak. Union hoopt in dat scenario dat Anderlecht over de brug komt, omdat de recordkampioen het incident niet op de spits wil drijven.

Gentlemen's agreement

De kwestie heeft geen uitstaans met de aparte contractregels voor profsporters volgens de wet van februari 1978. Die regelt dat een topsporter voor een gelimiteerde vergoeding zijn contract kan verbreken om van een Belgische club naar een andere Belgische of een buitenlandse club over te stappen.

Maar tussen Belgische clubs geldt al jaren een onwettig gentlemen’s agreement om weg te blijven van spelers die eenzijdig hun contract verbraken. Hoewel het om een andere wet gaat, is het die waarop Union in zijn communicatie zinspeelt. Het vormt een bedreiging voor het lucratieve transfersysteem dat van het voetbal een miljardenbusiness maakt.

Heel af en toe duikt een verhaal op van een speler die zijn contract eenzijdig verbreekt via 'de wet van 78', maar in de praktijk gaan spelers en makelaars nooit verder dan ermee te dreigen, om een transfer af te dwingen. Het gebeurde in juli vorig jaar nog bij de transfer van de Belgische belofte-international Michel-Ange Balikwisha. Bij diens overstap van Standard naar Antwerp is ondanks veel dreigen uiteindelijk tussen beide clubs toch een akkoord gevonden over een transfersom.