De FSMA nam de woningverzekeringen van veertien verzekeraars onder de loep. Zij innen samen 97 procent van de premies voor woningverzekeringen in België. In 2014 hadden deze verzekeraars meer dan 5 miljoen woningverzekeringen lopen. Volgens Jim Lannoo, de woordvoerder van de FSMA, is de woningverzekering of de brandpolis daarmee één van de meest verkochte verzekeringen in België. Hoewel een woningverzekering strikt genomen niet verplicht is, hebben zowel de eigenaars als de huurders er alle belang bij dat de woning goed verzekerd is. Het volstaat te verwijzen naar de wateroverlast van de jongste weken.
De FSMA komt tot de slotsom dat de woningverzekeringen van de meeste verzekeringsondernemingen moeilijk te begrijpen zijn voor de consument.
Maar er is meer: Op een aantal punten zijn de contracten niet conform de wet.
De consument heeft recht op duidelijke, correcte en begrijpbare informatie.
Zo slagen de verzekeraars er vaak niet in om de verplichtingen van de consument duidelijk te formuleren. Dat is nochtans verplicht en ook voor de consument cruciaal: Als een verzekeringsnemer zijn (onderhouds- of preventie) verplichtingen niet nakomt, kan de verzekeraar weigeren om de schade te vergoeden.
Een voorbeeld: De brandpolis kan de verzekeringsnemer verplichten om voorzorgen te nemen tegen vorstschade, bijvoorbeeld door de leidingen te isoleren. Gebeurt dat niet, dan mag de verzekeraar weigeren de schade te vergoeden.
Verder kan de verzekeraar slechts weigeren om de schade te vergoeden als de schade is ontstaan omdat de verzekeringsnemer die verplichtingen niet is nagekomen. Er moet een oorzakelijk verband zijn tussen de tekortkoming van de consument en de schade. Ook dat is niet altijd duidelijk.
Administratieve kosten
De aanrekening van administratieve kosten en intresten blijkt een ander heikel punt. Als de premie niet is betaald, kan de verzekeringsonderneming het contract schorsen op voorwaarde dat hij de consument vooraf een ingebrekestelling (een aangetekende brief) verstuurt. Is dat gebeurd en blijft de premie toch onbetaald, dan mag de verzekeraar weigeren om nog dekking te verlenen.
Sommige verzekeraars rekenen bij het versturen van een ingebrekestelling meteen intresten en/of administratieve kosten aan die dan onmiddellijke aan de achterstallige premie worden toegevoegd. Maar eens de premie is betaald, kan de verzekeringsonderneming niet meer weigeren om tussen te komen. Ze kan zich dan niet verschuilen achter het feit dat de administratiekosten of de intresten niet zijn betaald.
Verder mogen de verzekeraars niet overdrijven in de aanrekening van administratieve kosten bij het versturen van een ingebrekestelling. Ook dat gebeurt.
De toezichthouder heeft de verzekeraars op de tekortkomingen gewezen en heeft ook aanbevelingen geformuleerd om zich in regel te stellen. ‘Het is vooral de bedoeling om de verzekeraars te sensibiliseren en een verandering op gang te brengen ‘, zegt FSMA-woordvoerder Jim Lannoo.‘Maar als de aanbevelingen niet worden gevolgd, kunnen er sancties volgen’.
Ondertussen hebben twee verzekeraars beslist om de documenten van hun woningverzekering volledig opnieuw te schrijven. Andere verzekeraars herwerken hun voorwaarden.
De federale minister bevoegd voor Consumentenzaken Kris Peeters ( CD&V) verwelkomt het initiatief van de FSMA. 'Ik onderschrijf hun inzet om duidelijkere polissen op de markt te brengen. Consumenten hebben recht op duidelijke, correcte en begrijpbare informatie.'
De FSMA heeft volgende tips voor de consument:
- Vraag aan de verzekeraar of aan de makelaar uitleg wanneer de verzekeringsvoorwaarden moeilijk te begrijpen zijn.
- Zorg dat u de draagwijdte kent van de verleende waarborgen, vraag welke de risico’s gedekt zijn en welke niet en voor welke bedragen u verzekerd bent
- Informeer u over de verplichtingen die u moet naleven, zeker voor of na een schadegeval
- Informeer u over de situaties die kunnen leiden tot een weigering van de verzekeraar om de schade te vergoeden ( in vakjargon: een verval van het recht op tussenkomst van de verzekeraar).
- Als de verzekeraar tussenkomst weigert omdat u een verplichting niet bent nagekomen, onderzoek dan of deze verplichting precies in de polis is omschreven. Ga ook na of de verzekeraar het bewijs levert dat er een oorzakelijk verband is tussen het niet-naleven van de verplichting en het schadegeval.
