Een dertigtal vrijwilligers gaat systematisch testen of er op de Gentse huurmarkt wordt gediscrimineerd. Dat schrijft De Standaard dinsdag. Dat gebeurt door tweemaal te informeren of een huurpand nog beschikbaar is: eenmaal door een huurder met een uitheemse naam en eenmaal door een kandidaat met een Vlaamse naam. Als de eerste kandidaat te horen krijgt dat het pand al verhuurd is, terwijl daarna aan de tweede wordt meegedeeld dat het nog vrij is, is er discriminatie in het geding.
Minister Homans pleit in de conceptnota 'Private Huur', die afgelopen zomer verscheen, echter voor zelfregulering door de sector. 'We hebben de sector uitgenodigd om voorstellen te doen. We willen dit niet vanuit de overheid opleggen', zegt haar woordvoerder. 'Tenslotte kan iedereen nu al een klacht indienen.'
Volgens Koen Van der Bracht, onderzoeker van de Universiteit Gent, die de praktijktests zal superviseren, weten slachtoffers echter vaak niet dat ze gediscrimineerd worden. 'Ze krijgen immers alleen te horen dat het pand al verhuurd is. Daardoor is het indienen van een klacht geen efficiënt middel om discriminatie te bestrijden.'
Geen voorstanders
De Vlaams vastgoedmakelaars zijn geen voorstander van praktijktests. 'Je hebt niet in de hand hoe die tests verlopen, we blijven er afkerig tegenover en steunen daarin minister Homans', zegt Kristophe Thijs (CIB web). 'We zijn tegen elke vorm van discriminatie, maar het organiseren van praktijktests is voor ons een stap te ver. We zijn tegen het culpabiliseren van de volledige sector. Het is ondertussen gebleken dat sinds het charter is ondertekend (waarbij immomakelaars met een reeks andere partners acties ondernemen tegen discriminatie) het probleem zou zijn gedaald tot 10 procent van de makelaars.'
'In het verleden is al gebleken dat praktijktesten, die gebruikt werden binnen wetenschappelijk onderzoek, er vaak niet in slaagden het onderscheid te maken tussen legitieme selectie en discriminatie. Dat is nochtans cruciaal: een eigenaar mag perfect een huurder selecteren die bijvoorbeeld een hoger inkomen heeft en dus meer betalingszekerheid kan bieden. Om discriminatie aan te tonen moet worden aangetoond dat de eigenaar doelbewust bepaalde personen weert. Dergelijk bijzonder opzet is door praktijktesten vrijwel onmogelijk aan te tonen. Daardoor – en omwille van de factor uitlokking – zijn praktijktesten nagenoeg nutteloos in juridische procedures. Toch wil de Stad Gent in een tweede fase inzetten op sanctionering, op basis dus van een instrument dat daar zeker niet voor geschikt is', stelt CIB Vlaanderen.
Ook Voka Oost-Vlaanderen mengt zich in de discussie. 'Praktijktests hebben een hoog fakegehalte', zegt gedelegeerd bestuurder Geert Moerman. 'We hebben ons al verzet op het moment dat men nepsollicitanten naar bedrijven stuurt of brieven laat schrijven. Dat is voor niemand goed, want bedrijven, en in het geval van de huurmarkt verhuurders, merken vrij snel dat het nep is. Ze voelen zich bekocht en voor mensen van allochtone origine doet dit ook niet goed. Als er een vreemde naam opduikt, is het alsof die niet echt is. Wij denken dat de methodiek hier de doelstelling absoluut niet dient en allochtone mensen op de arbeids- of huurdersmarkt ongeloofwaardig maakt.'