‘Een minderheid van vermogende Belgen neemt dure Nederlandse advocaten, notarissen en vermogensbeheerders in de arm om aan schenkingsrechten te ontsnappen. Dat moet stoppen. Het kan niet dat zij via fiscale achterpoortjes belastingen ontduiken, terwijl de meerderheid correct betaalt’, vindt CD&V-Kamerfractieleider Servais Verherstraeten.
De erf- en schenkbelasting is een van de belangrijkste financieringsbronnen van de Vlaamse begroting. Vlaams minister van Begroting Matthias Diependaele (N-VA) reageert dat hij 'er overleg over start met mijn Nederlandse collega. Indien gewenst, moet een wetswijziging in samenspraak met het federale niveau. Vlaams is dat nu niet aan de orde.'
'Het is niet maar een minderheid die schenkt voor een Nederlandse notaris. Schenken in Nederland is populair', reageert professor fiscaal recht Mark Delanote van de UGent. 'Maar belastingontduiking is het niet, een achterpoortje evenmin. Het is een risico dat afgewogen wordt: geen schenkbelasting betalen en nog drie jaar blijven leven, of de schenking toch maar registreren.'
Registratie verplicht
De zogenaamde 'kaasroute' is geliefd, omdat ze mogelijk maakt om cash, beleggingsportefeuilles, kunstcollecties, maar ook aandelen van (niet-beursgenoteerde) familievennootschappen volledig belastingvrij over te dragen. Het maakt niet uit hoeveel wordt geschonken: 1.000 euro of 10 miljoen euro: alles onbelast en geen cent schenk- /of erfbelasting. Enige voorwaarde: de schenker moet de schenking minstens drie jaar overleven, de zogenaamde 'verdachte periode'.
Het wetsvoorstel van CD&V en Groen maakt de registratie van de schenking van roerende goederen verplicht. Momenteel geldt die verplichting alleen voor overdrachten van onroerende goederen. Net zoals vastgoed nu al, zouden volgens het voorstel roerende goederen dus nog voor een Nederlandse notaris geschonken mogen worden, maar moet de schenking vervolgens toch in België geregistreerd worden, waardoor alsnog schenkbelasting verschuldigd is.
Groen-Kamerlid Dieter Van Besien wijst erop dat Vlaanderen een zeer gunstige regeling voor schenkingen heeft. ‘Het tarief van 3 procent behoort tot de laagste in de wereld, en heeft tot gevolg dat je daarop geen erfbelasting moet betalen. Dat is gul voor kapitaalkrachtigen in ons land. Laten we, net als Nederland, de route hermetisch afsluiten. Dat is een kwestie van fiscale rechtvaardigheid.’
Teruggefloten
In 2016 had de Vlaamse Belastingdienst (Vlabel) al geprobeerd de kaasroute gedeeltelijk te sluiten. Vlabel wou ze dichtdoen voor wie schenkt met voorbehoud van vruchtgebruik. Veel schenkers opteren voor dat laatste, omdat ze zo levenslang de inkomsten uit en de controle over de geschonken goederen behouden.
De Raad van State floot de belastingadministratie evenwel terug, waardoor de kaasroute nog open is.
Enkele weken geleden bracht econoom Koen Schoors de kaasroute opnieuw onder de aandacht in een opiniebijdrage in De Tijd.
Verdachte periode
In het regeerakkoord kondigde de Vlaamse regering het plan aan om de verdachte periode te verlengen van drie naar vier jaar. Dat betekent dat u bij een niet-geregistreerde schenking nog vier jaar moet leven om erfbelasting te vermijden. Dat maakt de termijn waarin u in onzekerheid leeft dus een beetje langer, wat u overstag moet doen gaan om de schenking toch te laten registreren. 'Het is de bedoeling dat te wijzigen vanaf 1 januari 2021, met dien verstande dat de verlengde periode enkel zou gelden voor de verrichtingen vanaf die datum', aldus Delanote.
