Nieuwbouwwoningen krijgen automatisch een digitale meter en dat geldt ook voor grondig gerenoveerde woningen. Verder wordt voorrang gegeven aan eigenaars van zonnepanelen en klanten met een budgetmeter. Ook defecte meters worden vervangen door nieuwe digitale exemplaren.
Wie niet onmiddellijk aan de beurt komt, kan versneld een digitale meter aanvragen. Dan betaalt u 88 euro (inclusief btw) voor een gecombineerde digitale gas- en elektriciteitsmeter.
Maar is het wel de moeite extra te betalen en op die manier sneller bediend te worden? ‘Nee’, zeggen energiedeskundigen unaniem. ‘Tenzij u er bepaalde toestellen of apps aan wil koppelen. Een digitale meter alleen is geen garantie op energiebesparing.’
Energieleveranciers
Welke meerwaarde kunnen die nieuwe meters bieden? Is de digitale meter ook echt een slimme meter? Voor de netbeheerder en energieleveranciers zeker wel, omdat de meteropnames voortaan van op afstand en automatisch kunnen gebeuren.
Via een interface stuurt de digitale meter draadloos informatie over uw energieverbruik en -productie naar Fluvius. Dat gebeurt dagelijks. Op die manier kunnen de energieleveranciers elke maand het exacte verbruik factureren aan hun klanten, zonder dat iemand de meterstanden moet checken.
Bovendien kunnen de leveranciers de energiebehoeften van hun klanten beter voorspellen en hun elektriciteitsproductie aanpassen. Dat maakt dat de netbeheerder en de energieleveranciers hun werkingskosten op middellange termijn kunnen doen dalen.
En de consument?
Als consument kunt u met de digitale meter energie besparen, maar alleen als u die combineert met extra apparatuur of een app die meer inzicht in uw verbruik geeft. En dan moet u natuurlijk ook nog effectief iets doen met die inzichten.
Elke digitale meter heeft twee lokale poorten, de P1-poort en de S1-poort. Die poorten kunt u verbinden met uw laptop of met een speciaal daarvoor ontworpen tool: apps, slimme thermostaten en andere toestellen waarmee u uw energiegebruik actief kunt sturen. Daarbij kunt u ook rekening houden met uw lokale energieproductie, door uw zonnepanelen bijvoorbeeld.
Via een interface stuurt de digitale meter draadloos informatie over uw energieverbruik en -productie naar Fluvius. Dat gebeurt dagelijks.
Er zijn een dertigtal bedrijven op de markt die toestellen en apps ontwikkelen om de consument te ondersteunen bij het monitoren van zijn stroom- of gasverbruik. U vindt een overzicht op www.maakjemeterslim.be.
Hoeveel profijt kunt u uit de apps halen? Dat hangt af van de aanpassingen die u doorvoert in uw consumptiepatroon. Gaat u eraan denken de vaatwasser aan te zetten op het moment dat de zonnepanelen veel energie produceren?
Om het de consument makkelijker te maken, zijn er elektrische toestellen die zelf communiceren met de digitale meter. Op die manier gaan we over tot ‘actieve vraagsturing’. Dat betekent dat het verbruik van die toestellen gestuurd wordt in functie van de energie die u zelf produceert. Er zijn nu al warmtepompen op de markt die worden aangestuurd om energie te verbruiken wanneer de productie van uw zonnepanelen piekt.
Ook zonder digitale meter kunt u besparen
Europa besliste al in 2009 dat alle lidstaten tegen 2020 in 80 procent van de woningen de oude meter moesten vervangen door een digitale versie. In Vlaanderen is de plaatsing van de digitale meters pas op 1 juli 2019 begonnen. We behoren dus zeker niet tot de snelste leerlingen van de klas.
Wel hadden enkel jonge, dynamische bedrijven al eerder een gat in de Vlaamse energiemarkt ontdekt. Ze zagen potentieel in het ontwikkelen van apps om ons energieverbruik te managen, nog voordat hier sprake was van digitale meters. De tools die zij ontwikkelden, werken met analoge meters. Dat betekent dat we ook in 2020 niet per se een digitale meter nodig hebben om ons energieverbruik in kaart te brengen en te sturen. Enkele toestellen en oplossingen op www.maakjemeterslim.be blijven combineerbaar met analoge meters.
Een van de grotere (internationale) spelers, Smappee, is al sinds 2012 actief op de Vlaamse markt. Het bedrijf pakt uit met zijn Smappee Infinity-toestel, dat door gespecialiseerde installateurs geplaatst wordt. ‘Onze Infinity wordt verbonden met uw zekeringkast’, vertelt Delphine Van Hoecke van Smappee. ‘Of u een digitale meter of nog een oude analoge meter hebt, speelt geen rol. Ons toestel is geschikt voor beide types. Op de Smappee-app kunt u uw elektriciteitsverbruik volgen, tegelijk met de productie van uw zonnepanelen. We voeren submetingen uit, zodat u het verbruik van uw afzonderlijke toestellen kunt checken. Op die manier kunt u er de eventuele energievreters vlotjes uitpikken, en ze dan liefst ook vervangen.”
Slimme flow
‘Daarnaast is het de bedoeling dat u in uw woning slimme flows uitwerkt. Zo kunt u de productie van uw zonnepanelen op een doordachtere manier inzetten. Bij een overvloed aan zonne-energie kunt u het teveel doorsturen naar uw wasmachine, die klaarstaat om een programma te starten. Na de was kunt u de energie gebruiken voor de verwarming van uw jacuzzi, en wat overblijft kunt u opslaan op uw thuisbatterij.’
‘Smappee waakt er ook over dat de zekeringen niet springen als u bijvoorbeeld uw elektrische wagen laadt terwijl u druk bezig bent in de keuken en ook nog eens de droogkast laat draaien. Bij zo’n samenloop krijgen de keukentoestellen prioriteit. Daarna wordt uw wagen verder opgeladen’
‘In het ideale geval wordt alle energie die uw zonnepanelen opwekken daadwerkelijk geconsumeerd of gestockeerd op een thuisbatterij, en niet zomaar op het net gegooid. Want vaak komen grote overschotten van energie samen. Zonne-energie onmiddellijk verbruiken of stockeren is een mooie verdienste, voor onze portemonnee en natuurlijk voor het milieu.’