Het gebeurt niet vaak en het is weinig bekend, maar er zijn ondernemingen die werknemers met kinderen een extra gezinsbijslag toekennen, boven op de wettelijke kinderbijslag. Volgens de hr-dienstverlener Securex gebeurt dat bijvoorbeeld bij banken en verzekeraars.
Op die extra gezinsbijslag zijn geen RSZ-bijdragen verschuldigd. ‘Het Hof van Cassatie, het hoogste rechtscollege in ons land, besliste in een recent arrest dat deze aanvulling op de wettelijke gezinsbijslag hoe dan ook geen loon is en er dus geen bijdragen voor de sociale zekerheid op verschuldigd zijn’, zegt hoogleraar socialezekerheidsrecht Willy Van Eeckhoutte.
De werknemer bespaart daardoor 13,07 procent aan socialezekerheidsbijdragen. De werkgever tot 34,50 procent.
De zaak had betrekking op een werkgever die het voordeel alleen toekende aan werknemers met een bepaalde functie en met een bepaalde anciënniteit. Volgens de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) ging het daarom wel degelijk om een vorm van loonoptimalisatie voor werknemers die al redelijk goed verdienden. Dat argument veegde het Hof van Cassatie van tafel.
‘De aanvulling op de wettelijke gezinsbijslag is nog een van de weinige voordelen waarop totaal geen RSZ verschuldigd is’, stelt Van Eeckhoutte. ‘Op premies voor hospitalisatie- en groepsverzekeringen en op aanvullende SWT-vergoedingen (het vroegere brugpensioen) zijn wel RSZ-bijdragen verschuldigd, zij het lagere dan de gewone.’
Volgens Geert Vermeir van het juridisch kenniscentrum van SD Worx gebeurt het steeds vaker dat een bedrijf een aanvullende gezinsbijslag aan zijn personeel toekent. ‘Ook als de kinderloze personeelsleden niet worden gecompenseerd’, zegt Vermeir. Dat kan, al zijn veel bedrijven niet happig om dat voordeel enkel toe te kennen aan de ‘ouders’ onder hun werknemers. ‘Een aanvullende gezinsbijslag maakt daarom meer opgang in het kader van flexibele verloningspakketten. Wie geen kinderen heeft, kan dan een ander voordeel uit het menu kiezen’, zegt Vermeir.
De werkgever is in principe vrij om te bepalen welk bedrag hij toekent. Een interne instructie van de RSZ legt het maximale bedrag vast op 50 euro per maand en per kind. Maar de RSZ kan bedrijven niet dwingen zich aan dat maximum te houden. ‘De door de RSZ opgelegde beperking betreft slechts een administratieve praktijk die geen wettelijke waarde heeft’, aldus Van Eeckhoutte.
Om het voordeel te genieten moet de werknemer niet noodzakelijk de ouder zijn die de kinder- bijslag daadwerkelijk ontvangt.
Vermeir: ‘Om het voordeel te genieten, moet de werknemer niet noodzakelijk de ouder zijn die de kinderbijslag daadwerkelijk ontvangt. Dat kan relevant zijn als de ouders gescheiden leven. Als beide ouders bij hetzelfde bedrijf werken, kunnen ze beiden een aanvullende gezinsbijslag krijgen.’
Hoewel op het voordeel geen RSZ-bijdragen verschuldigd zijn, moet de werkgever wel de bedrijfsvoorheffing afhouden. Wie veel verdient en 50 euro extra gezinsbijslag krijgt, kan dat extraatje makkelijk zien slinken naar 25 euro.
Het voordeel kan voor bedrijven een interessante optie zijn. Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) wil voor de paasvakantie de hervorming van de kinderbijslag afronden. Het uitgangspunt van die hervorming is dat de kinderbijslag voor elk kind gelijk moet zijn. Nu bedraagt de kinderbijslag voor een eerste kind 90 euro, voor het tweede 167 euro en vanaf het derde 249 euro (zonder schoolpremie). De kans bestaat dat ouders met meerdere kinderen moeten inleveren. Voor hen kan de aanvullende gezinsbijslag van de werkgever een welgekomen tegemoetkoming zijn, terwijl de werkgever RSZ-bijdragen uitspaart.