Sinds juli 2015 moet u in Vlaanderen minder schenkbelasting betalen voor een woning. Als u een huis aan uw kinderen of aan uw kleinkinderen schenkt, betaalt u 3 procent schenkbelasting op de eerste schijf tot 150.000 euro. Op de schijf van 150.001 tot 250.000 euro is dat 9 procent. De tarieven lopen op tot 27 procent vanaf 450.001 euro.
Die verlaging leidde vooral in 2016 tot een piek in de vastgoedschenkingen in Vlaanderen. Logisch, want veel Vlamingen zaten op de tarievenverlaging te wachten om een onroerend goed te schenken. Uit cijfers die De Tijd bij de notarissen en bij de Vlaamse Belastingdienst (Vlabel) opvroeg, blijkt dat er nu, drie jaar later, nog altijd meer vastgoed wordt geschonken dan voor de hervorming (zie grafieken).
Wel liep het aantal schenkingen tijdens de eerste zes maanden van dit jaar terug. ‘Vastgoed schenken doe je niet aan de lopende band’, zegt David Van Herreweghe, de topman van Vlabel. ‘Eén generatie die wou schenken, heeft dat volop gedaan. Het is wachten op de volgende.'
'Vastgoed schenken doe je niet aan de lopende band'
Salamitechniek
'Een belangrijke verklaring is ook dat de Vlaming schenkt volgens de salamitechniek’, zegt notaris Bart Van Opstal van Notaris.be. ‘Ouders of grootouders schenken de woning niet in één keer, maar in verschillende schijven die de waarde van 150.000 euro niet overschrijden. Als minstens drie jaar tussen de schenkingen zit, worden de geschonken bedragen niet opgeteld en vallen de schenkbelastingen veel lager uit.'
Hebt u een vraag over uw erfenis?
Zal het nieuwe erfrecht uw erfenisplannen helemaal omgooien? Vreest u dat u door de nieuwe wet een deel van uw erfenis zult mislopen? Stel hier uw vraag en op dinsdag 11 september (tussen 18 en 21 uur) belt een notaris u gratis op met het antwoord.
Voorbeeld : Veronderstel dat u een alleenstaande bent met één kind en dat u eigenaar bent van een woning met een waarde van 300.000 euro. Als u die woning in één keer zou schenken, dan betaalt u 18.000 euro schenkbelastingen,
3 procent of 4.500 euro op de schijf tot 150.000 euro en 9 procent of 13.500 euro op de schijf tussen 150.001 en 300.000 euro.
Schenkt u de helft van de woning, dan betaalt u slechts 4.500 euro schenkbelastingen. Als u de andere helft dan schenkt als drie jaar verstreken zijn, telt u nog eens 4.500 euro neer. In totaal betaalt u dus 9.000 euro, de helft minder dan in het vorige scenario.
‘We hebben de voorbije twee jaar veel vastgoedschenkingen tot de grens van 150.000 euro gezien’, zegt Van Herreweghe. ‘We naderen stilaan het einde van de eerste driejarige termijn voor veel schenkingen in de laagste tariefschaal. Het zou dus best kunnen dat vanaf 2019 veel vervolgschenkingen gebeuren.’
Dat verwachten ook de notarissen. ‘Mensen die in 2016 al een deel van hun huis hebben geschonken, zullen vanaf 2019 inderdaad een volgend stukje van de salami afsnijden’, zegt Van Opstal.
'Mensen die in 2016 al een deel van hun huis hebben geschonken, zullen vanaf 2019 een volgende deel schenken'
De salamitechniek leidt ertoe dat Vlamingen die eigenaar van een woning van 600.000 euro zijn, de schenking opdelen in vier schenkingen van 150.000 euro, maar dan gespreid over een periode van minstens 12 jaar.
Geen cash
In de praktijk krijgen de kinderen uiteraard geen contanten in handen. ‘De (groot-)ouders schenken alleen de blote eigendom van een deel van hun woning en behouden het vruchtgebruik. Als het vruchtgebruik dan uitdooft, bijvoorbeeld als de ouders zijn overleden, dan verwerft het kind de volle eigendom zonder dat nog een vergoeding verschuldigd is', zegt de notaris.
Big bang voor wie erft en trouwt.
De Erfenisgids is op 1/9 verschenen. Bent u abonnee van De Tijd? Klik hier om de gids (PDF versie) te lezen.
De schenker moet er wel op kunnen vertrouwen dat de verstandhouding met de kinderen goed blijft. ‘Als schenker heb je een verminderd comfort. Je kan in de geschonken woning blijven wonen. Je kan ze ook verhuren. Maar je kan de woning niet meer verkopen zonder het fiat van de blote eigenaar, dus de begunstigde kinderen. En als je de woning verkoopt, hebben je kinderen recht op een deel van de verkoopprijs’, waarschuwt Van Opstal.
Ereloon notaris
Een schenking in schijven impliceert verschillende schenkingsakten. ‘Op schenkingen tot 150.000 euro bedraagt het ereloon van de notaris 675 euro’, zegt Van Opstal. ‘Dat ereloon weegt niet op tegen de belastingen die de schenkers uitsparen.’
→ Hoeveel kost schenken? Op een schenking moet u doorgaans schenkbelasting betalen. Met onze tool kunt u uitrekenen hoe hoog die belastingfactuur oploopt.
