Het gebeurt wel eens dat een betaling via een overschrijving bij de verkeerde persoon terecht komt.
In dat geval neemt u best zo spoedig mogelijk contact op met uw bank. Uw bank kan op zijn beurt de financiële instelling contacteren van de persoon bij wie de betaling is terechtgekomen. Die zal de klant verzoeken om het geld vrijwillig terug te storten.
Het is echter mogelijk dat die persoon niet vrijwillig tot terugbetaling overgaat.
'Als de persoon die het bedrag kreeg, de som niet vrijwillig terugbetaalt, kunnen de banken niet veel meer doen', zegt Michel Vermaerke, de gedelegeerd bestuurder van Febelfin, de Belgische federatie van de financiële sector. 'In dat geval wordt het een aangelegenheid tussen de persoon die de foutieve overschrijving deed en degene die de betaling ten onrechte ontving.'
Onverschuldigde betaling
Wie de foutieve overschrijving deed, staat niet met de rug tegen de muur. Hij kan zich beroepen op het Burgerlijk Wetboek om de terugbetaling te eisen van de som die hij overschreef. Artikel 1235 van het Burgerlijk Wetboek bepaalt immers dat wat betaald is, zonder verschuldigd te zijn, kan teruggevorderd worden. Omgekeerd legt het Burgerlijk Wetboek ook de verplichting op om terug te geven wat men heeft ontvangen als dat niet verschuldigd was.
U hoeft niet meteen tot een gerechtelijke procedure over te gaan. U kunt de persoon die de onverschuldigde betaling ontving eerst nog aanmanen om de som geld binnen een termijn van bijvoorbeeld acht dagen terug te storten op uw rekening, "bij gebreke waaraan u tot dagvaarding zult overgaan". Voor een aanmaning volstaat een aangetekende zending. Het bewijs van de aangetekende zending moet u wel zorgvuldig bewaren.
Een gerechtelijke procedure dringt zich pas op als de ontvanger van de onverschuldigde betaling blijft volharden in de boosheid. Staat u recht in uw schoenen, dan zal de rechter de tegenpartij veroordelen om de som terug te betalen. De rechtbank zal die persoon dan ook een rechtsplegingsvergoeding opleggen, waardoor u de kosten van de gerechtelijke procedure - minstens gedeeltelijk - kunt recupereren.
Blijft de vraag wat u moet doen als u de naam en het adres niet kent van de persoon die de onverschuldigde betaling heeft ontvangen. De banken mogen de identiteit en de woonplaats van hun klanten niet zomaar prijsgeven aan andere personen. 'U moet dan klacht neerleggen bij de politie of bij het parket tegen onbekenden', zegt Ivo Van Bulck, directeur Commercial Banking bij Febelfin. 'Het is dan aan de speurders om uit te zoeken welke identiteit en welk adres achter het rekeningnummer schuilgaan. Vragen van de gerechtelijke instanties moeten de banken wel beantwoorden'.
Voorkomen
Het blijft verstandig om overschrijvingsformulieren en de gegevens die u daarop aanbrengt meer dan eens te controleren. 'De opdrachtgever draagt het risico als de gegevens niet kloppen', zegt Febelfin-topman Vermaerke.
Nog volgens Vermaerke zijn vergissingen bij elektronische overschrijvingen zo goed als uitgesloten. 'De IBAN-code, de twee controlegetallen bij het begin van elk rekeningnummer, sluiten vergissingen uit. Het systeem zal automatisch blokkeren als u een verkeerd rekeningnummer opgeeft.'
Heel anders is de situatie als de bank zelf een vergissing begaat. Dat is bijvoorbeeld mogelijk als u een papieren overschrijvingsformulier aan het loket overhandigt en de bankbediende zelf een vergissing begaat bij het intikken van de betalingsopdracht. In dat geval, is het aan de bank om de situatie voor u recht te trekken.