Geef niet meer geld uit dan u hebt. Houd een buffer achter de hand voor onverwachte uitgaven. En vergelijk prijzen. Het zijn klassiekers als het gaat over een gezond gezinsbudget. Maar elk jaar heeft zijn eigenheden.
1. Sluit een brandverzekering af
Een brandverzekering voor woningen was tot nog toe niet wettelijk verplicht. Daar komt vanaf 1 januari verandering in, althans voor huurders en verhuurders. Het nieuwe Vlaamse huurdecreet bepaalt dat zowel de eigenaar als de huurder bij het aangaan van een nieuwe huurovereenkomst hun aansprakelijkheid bij brand en waterschade verplicht moet verzekeren.
De redactie van Netto stelde tien profielen op zodat u de juiste verzekeringen kan kiezen. Aan u om ze te combineren en uw eigen verzekeringspakket samen te stellen.
Een verhuurder moet zich verzekeren omdat ook hij aansprakelijk kan zijn voor een brand, bijvoorbeeld door een gebrekkige elektriciteitsinstallatie. Hij moet dan de schade aan de inboedel van de huurder en eventuele andere kosten (zoals kosten van tijdelijk onderkomen) vergoeden.
Een huurder kan een eigen aansprakelijkheidsverzekering sluiten of in de verzekering van de verhuurder een clausule van afstand van verhaal ten aanzien van de huurder laten opnemen. Door die clausule ziet de verhuurder af van zijn recht om de geleden brand- en waterschade bij de huurder terug te vorderen.
Het is overigens voor iedereen aan te raden een jaarlijkse check-up van de woningverzekering te doen. Bijvoorbeeld door werken kan de waarde van uw woning gestegen zijn of misschien hebt u geïnvesteerd in duurdere meubelen.
2. Hou gedane schenkingen tegen het licht
Hebt u in het verleden al schenkingen gedaan? Ga na of ze nog altijd leiden tot het resultaat dat u voor ogen had. Een mogelijke spelbreker is het nieuwe erfrecht dat op 1 september in werking trad. Dat wijzigt de manier waarop schenkingen worden gewaardeerd op het moment van een overlijden, zelfs als u de schenking voor die datum deed.
Waarover gaat het? Bij een sterfgeval wordt niet alleen rekening gehouden met de bezittingen op het moment van het overlijden, maar ook met schenkingen gedaan tijdens het leven. Dat gebeurt om na te gaan of de wettige erfgenamen wel krijgen waar ze minstens recht op hebben. In het vroegere erfrecht was er een verschillende behandeling voor enerzijds roerende goederen zoals geld, aandelen en juwelen en anderzijds vastgoed. Voor roerende goederen telde de waarde op het ogenblik van de schenking, voor vastgoed die op het moment van het overlijden. In het nieuwe erfrecht geldt voor alle schenkingen dezelfde waardering: de waarde op het ogenblik van de schenking, waarna die wordt geïndexeerd tot op het moment van het overlijden.
Voor schenkingen die tot en met 31 augustus 2018 werden gedaan, kunt u expliciet kiezen voor de oude waarderingsmethode. Daartoe moet u een zogenaamde ‘verklaring van behoud’ bij de notaris laten opstellen. Dat kan nog tot 1 september 2019.
3. Zoek de goedkoopste energieleverancier
Laten we beginnen met het goede nieuws. Door een daling van de distributienettarieven zal de stroomfactuur in 2019 met gemiddeld 46 euro dalen en die voor aardgas met gemiddeld 25 euro. De nettarieven zijn een vergoeding voor het vervoer van elektriciteit tot bij u thuis. Het prosumententarief voor eigenaars van zonnepanelen gaat gemiddeld met 8 procent omlaag.
Maar door de onzekere energiebevoorrading zijn de elektriciteitsprijzen al enkele maanden hoog. Daarom is het meer dan ooit belangrijk regelmatig na te gaan of u het voordeligste energiecontract hebt. Dat kan eenvoudig en snel met de V-test (www.vtest.be). U kunt op welk moment ook kosteloos overstappen naar een andere leverancier, mits u een opzeggingstermijn van een maand in acht neemt. Het volstaat de nieuwe leverancier te contacteren.
Of u beter af bent na de overstap naar een andere leverancier of een ander product hangt af van uw lopende contract. Hebt u een elektriciteitscontract met een vaste prijs, dan bent u vaak beter af door niet over te stappen. Zolang uw contract loopt, bent u beschermd tegen prijsstijgingen. De elektriciteitsprijs per kilowattuur blijft identiek tijdens de hele looptijd van het contract, zelfs als dat meerdere jaren loopt.
Als uw contract afloopt en u een nieuw moet aangaan, dan adviseert de energiewaakhond CREG op korte termijn te kiezen voor een variabel contract. Daarbij worden de prijzen doorgaans driemaandelijks aangepast in functie van de energieprijzen. Kiest u toch voor een vaste prijs, dan riskeert u dat een hoge prijs verlengd wordt tijdens de hele looptijd van het contract. Met een variabel contract zult u in het begin wellicht meer betalen, maar u hebt de kans van lagere prijzen te genieten in de lente of in de zomer. Op dat moment kunt u overwegen naar een contract met een vast tarief over te stappen.
4. Benut de premies voor energiebesparende investeringen
Een andere manier om uw energiefactuur te milderen is uw woning energiezuiniger maken. Tal van werken worden gestimuleerd door een premie, maar er zijn wel wijzigingen vanaf 2019.
Zo komt er een nieuwe premie voor een warmtepompboiler. Zo’n warmtepomp met boilervat haalt warmte uit de lucht en geeft die af aan het sanitair warm water. Als u een installatie overweegt, doet u dat best zo snel mogelijk. In 2019 bedraagt de premie 400 euro, in 2020 300 euro en vanaf 2021 tot en met 2023 nog 200 euro. Vanaf 2024 kunt u geen premie meer krijgen. De aangekondigde daling van de zonneboilerpremie komt er niet. De premie blijft dezelfde als in 2018 en bedraagt 550 euro per vierkante meter zonnecollectoroppervlakte. De maximumpremie ligt op 2.750 euro, met een maximum van 40 procent van het factuurbedrag.
Geïnformeerde consumenten kunnen honderden euro’s besparen op hun telecomfactuur. Vergelijken kan eenvoudig op beste tarief.be.
Als u uw dak isoleert, zult u wel vrede moeten nemen met een lagere premie. Die daalt van 6 naar 4 euro per vierkante meter als de werken worden uitgevoerd door een aannemer en van 3 naar 2 euro voor doe-het-zelfwerken.
De premie voor de vervanging van enkele beglazing of gewoon dubbel glas door hoogrendementsglas blijft onveranderd op 10 euro per vierkante meter, maar het glas moet aan strengere eisen voldoen.
5. Bespaar enkele honderden euro’s op uw telecomfactuur
Kiezen voor de voordeligste aanbieder van telefonie, internet en digitale tv rendeert. Uit de jaarlijkse prijzenstudie van de telecomwaakhond BIPT blijkt dat een geïnformeerde consument ongeveer 320 euro per jaar kan besparen. Dienst per dienst bekeken en rekening houdend met promoties lopen de mogelijke besparingen op tot gemiddeld ongeveer 360 euro per jaar voor mobiele telefoonabonnementen, 270 euro voor prepaid mobiele kosten en 135 euro voor vaste telefonie.
Er zijn nog grotere besparingen te rapen voor bundels met internet, mobiele telefonie en tv. Het verschil tussen het goedkoopste en het duurste aanbod kan tot 660 euro per jaar oplopen. Voor all-inbundels loopt de mogelijke besparing jaarlijks op tot gemiddeld 480 euro. Maar staar u niet blind op de prijzen alleen. Let ook op kwalitatieve aspecten zoals het aantal televisiezenders, televisie op verzoek of toegang tot streamingplatformen.
Prijzen vergelijken kan makkelijk op bestetarief.be, de vergelijkingswebsite van het BIPT. Met Easy Switch kunt u gemakkelijk van operator veranderen, met behoud van uw nummer en uw e-mailadres. Het volstaat uw nieuwe operator te contacteren, die vervolgens zal instaan voor alle administratieve en technische aspecten van de wissel.
6. Doe uzelf en niet de fiscus een cadeau
Niemand betaalt graag belastingen en al zeker niet te veel. Het spreekt voor zich dat u uw belastingaangifte nauwgezet moet invullen en de mogelijke belastingverminderingen en -vrijstellingen optimaal moet benutten. Maar verlies ook uw belastingaangifte van 2020 niet uit het oog. Om dan belastingverminderingen aan te geven, moet u al in 2019 de specifieke uitgaven doen. Door de jaarlijkse indexering liggen de grensbedragen hoger. Zo stijgt het plafond voor dienstencheques naar 1.500 euro en dat voor het langetermijnsparen naar 2.350 euro. Onbelast bijverdienen kan tot 6.250 euro.
7. Krik uw pensioen op
In de loop van 2019 wordt het voor elke werknemer mogelijk aan pensioensparen te doen via de werkgever. Dat kan vandaag nog niet omdat niet alle werkgevers, en zeker de kleinere niet, zo’n collectief pensioenplan aanbieden. Concreet zal de werkgever die nog geen pensioenplan heeft op uw vraag een deel van uw nettoloon afhouden en doorstorten naar de groepsverzekering of pensioeninstelling die u hebt gekozen.
Bereken hoeveel u best spaart voor uw pensioen
Op tijd.be/pensioencoach kunt u, vertrekkend van uw persoonlijke situatie, becijferen hoeveel u aan pensioensparen moet doen om de pensioenbreuk - het verschil tussen uw laatste nettoloon en het wettelijk pensioen - te dichten. De tool bevat ook verschillende andere rekenmodules over uw pensioen.
U bepaalt zelf hoeveel u spaart, maar er is wel een grens. Het bedrag mag niet hoger zijn dan 1.600 euro of 3 procent van het jaarlijkse brutoloon. De pensioenrechten die de werknemer al heeft opgebouwd in de loop van het tweede voorafgaande jaar worden van dat maximum afgetrokken. Op die manier blijft het zogenaamde Vrij Aanvullend Pensioen Werknemers (VAPW) beperkt tot werknemers met helemaal geen of met een laag aanvullend pensioen.
Elke storting levert een belastingvermindering van 30 procent op. Daartegenover staan wel enkele taksen zoals 4,4 procent premietaks, een RIZIV-bijdrage van 3,55 procent en een solidariteitsbijdrage van 0 tot 2 procent. Op het moment van uitbetaling geldt op de normale pensioenleeftijd nog een belasting op het kapitaal van 10 procent.
Fiscalisten raden aan eerst de fiscale korf van het individueel pensioensparen volledig te benutten alvorens een deel van uw nettoloon aan zo’n bedrijfspensioen toe te vertrouwen. Het fiscaal voordeel van het individueel pensioensparen - via de bank of verzekeraar - is groter omdat er minder taksen mee gemoeid zijn. In 2019 levert een storting tot 980 euro een belastingvermindering op van 30 procent. Een storting tot 1.260 euro levert een belastingvermindering van 25 procent op. Op 60-jarige leeftijd geldt op die derde pensioenpijler een eindbelasting van 8 procent.
8. Herbalanceer uw beleggingen
Na het spannende beursjaar dat we achter de rug hebben, is het moment rijp om te checken of uw portefeuille nog aan de vooropgestelde doelstellingen beantwoordt. Elke belegger bepaalt voor zichzelf welk rendement hij wil behalen en weegt daarbij de risico’s af. Maar turbulenties op de financiële markten kunnen uw ideale plaatje op korte tijd grondig overhoophalen. Dan zult u moeten ingrijpen om de verhouding tussen de verschillende activaklassen opnieuw op orde te krijgen. Concreet zult u dingen moeten verkopen om met de opbrengst ervan andere activa te kopen.
Regelmatig de portefeuille herbalanceren levert niet alleen een beter rendement op, maar leidt ook tot de nodige gemoedsrust. ‘De gouden regel is dat als u ook maar één minuut slaap laat voor wat in uw portefeuille steekt, het risico te groot is’, zegt Philippe Gijsels, marktstrateeg van BNP Paribas Fortis. Een gemakkelijke oefening wordt het herbalanceren van de portefeuille niet na de beursperikelen van 2018. ‘Veel activa gingen gecorreleerd naar beneden’, stelt Gijsels vast. ‘Dat kwam ongetwijfeld door de geopolitieke situatie maar, en dat wordt vaak onvoldoende belicht, ook door het iets krappere monetair beleid van de centrale banken.’
Het wordt ook moeilijk om een peil te trekken op 2019. De geopolitieke situatie blijft wankel en bovendien wordt het uitkijken naar wat de centrale banken gaan doen. ‘De hamvraag blijft of de markt correct is in het voorspellen van economisch onheil of dat de economische cijfers goed blijven en de markt zich aanpast met een rally’, zegt Gijsels.
Volgens de marktstrateeg moeten beleggers zeker ook goud overwegen bij de herschikking van hun portefeuille. ‘Goud kon in 2018 niet echt profiteren van de onzekerheid in de markten. Maar 2019 zou wel eens het jaar van het gele metaal kunnen worden. Voor wie nog geen goudbeleggingen in portefeuille heeft, is het hoog tijd.’
9. Investeer eens in uzelf
Volgens Gijsels moeten investeringen niet altijd een onderdeel van een financiële portefeuille vormen. ‘In jezelf investeren zou een nieuwe activaklassen kunnen zijn. Leer een nieuwe skill, lees het boek dat al veel te lang blijft liggen of verwerf nieuwe inzichten. In een tijd van verandering, volatiliteit en ongeziene opportuniteiten en levenslang leren is dat misschien nog wel de investering met het hoogste rendement.’
En vergeet in 2019 ook niet van uw geld te genieten. U kunt er leuke dingen en onvergetelijke ervaringen mee kopen.