Wie een woning koopt, betaalt boven op de registratiebelasting, die in Vlaanderen onlangs verlaagd werd, ook notariskosten. Het gaat dan om een ereloon en administratieve kosten voor zowel de aankoop- als de kredietakte.
Bij de huidige tarieven bedragen de administratieve kosten ongeveer 1.100 euro per akte. Voor de aankoop van een mediaanwoning ter waarde van 232.500 euro waarvoor men een krediet van 200.000 euro aangaat, betaalt men zo al snel zo’n 4.000 euro notariskosten.
In die bedragen wordt vanaf 2023 fors geknipt, kondigt minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) aan. De administratieve kosten worden forfaitair vastgelegd op 750 euro voor de aankoopakte en 550 euro voor de kredietakte. Daarnaast worden voor de aankoop van een gezinswoning de erelonen verlaagd.
- Minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) voert een grote herstructurering in het notariaat uit.
- De notariskosten bij de aankoop van een woning kunnen tot 25 procent dalen.
- De facturen van de notaris worden transparanter.
Afhankelijk van de aankoopsom kan de korting op de erelonen voor de aankoopakte oplopen tot 12 procent. Voor de kredietakte geldt een forfaitaire vermindering van 20 procent op het ereloon voor alle schijven. De verlaging van het ereloon geldt voor de aankoop van een woning in volle eigendom door natuurlijke personen. Het moet gaan om de enige en eigen woning van het gezin.
Lagere notariskosten voor aankoop woning
Volgens het kabinet van Van Quickenborne wordt door de hervorming 98 procent van de woningaankopen goedkoper. Een voorbeeld: voor een mediaanwoning van 232.500 euro dalen de notariskosten met 1.102,31 euro. Goed voor een korting van gemiddeld 25 procent. Voor woningen van 450.000 euro bedraagt het voordeel gemiddeld nog 574,16 euro.
Voor woningen boven 800.000 euro (2% van de aankopen) is er geen voordeel meer en worden zelfs enkele honderden euro’s extra betaald. Dat geld gaat integraal naar het Notarieel Fonds, dat bepaalde aktes zo goed als gratis maakt.
Ook bij de verkoop van appartementen en verkavelingen worden de kosten voor de koper voortaan in toom gehouden. In principe staat de notaris die de basisakte verlijdt ook in voor de verkoopakten van alle appartementen of kavels omdat hij het beste inzicht heeft in de complexiteit van het dossier. Omdat de bijna identieke verkoopakten veel minder opzoekingswerk vragen, kan hij nog maar het verlaagde forfait van 550 euro voor administratieve kosten aanrekenen. Vandaag kan dat bedrag oplopen tot 1.000 euro of meer.
De consument krijgt voortaan ook een helder overzicht van de soorten kosten die met de akte gepaard gaan. De factuur van de notaris zal een duidelijk onderscheid maken tussen erelonen, de registratie- en schrijfrechten (belastingen die naar de gewesten gaan) en administratieve kosten die worden gemaakt voor bijvoorbeeld opzoekingswerk.
Regeerakkoord
De hoge notaristarieven en het gebrek aan transparantie van de facturen waren de politiek al lang een doorn in het oog. Vooruit stelde jarenlang voor het notariaat af te schaffen, maar kreeg dat er bij de regeringsonderhandelingen niet door. Wel werd in het regeerakkoord vastgelegd dat maatregelen zouden worden onderzocht om de kosten bij het verwerven en herfinancieren van een vastgoed te verlagen.
Dit is de belangrijkste hervorming van het notariaat in de voorbije 70 jaar.
De hervorming die Van Quickenborne nu aankondigt, maakt schoon schip met tarieven en praktijken die teruggaan tot 1950. 'Dit is de belangrijkste hervorming van het notariaat in de voorbije 70 jaar. We zijn niet over één nacht ijs gegaan. We kiezen voor lagere tarieven, meer transparantie en rechtszekerheid, betere voorwaarden voor startende ondernemers en een modern statuut', aldus Van Quickenborne.
Van Quickenborne weet zich voor de hervorming gesterkt door het Prijzenobservatorium van de federale overheidsdienst Economie. Dat concludeerde vorig jaar dat de vergoeding voor de notarissen niet langer overeenstemt met de onderliggende kosten. Door informatisering en administratieve vereenvoudiging hebben notarissen hun productiviteit kunnen verhogen. Tegelijk werden sommige taken complexer door toegenomen wetgeving en bijkomende verplichtingen.
‘We nemen akte van de verlaging van de erelonen en de kosten. Het notariaat zal een zware inspanning moeten leveren. Maar los van de tarieven vinden we alle andere hervormingen die de minister voorstelt een goede zaak’, zegt Jan Sap, de directeur-generaal van de Federatie van het Notariaat.
Het notariaat zal een zware inspanning moeten leveren.
Bedrijf starten voor 1.000 euro
De hervorming past ook de tarieven voor het oprichten van een onderneming aan. Een startende ondernemer die gebruikmaakt van standaardstatuten krijgt een voordeeltarief. Daar is een verlaagd tarief van toepassing van 200 euro vast ereloon en 275 euro forfaitaire aktekosten. Inclusief de aan de overheid verschuldigde publicatiekosten, registratierechten en recht op geschriften komen de totale kosten op 1.000 euro. Vandaag is de gemiddelde kostprijs zo’n 1.500 euro.
De wetteksten worden vrijdag op de ministerraad goedgekeurd en na advies van de Raad van State voorgelegd aan het parlement. De nieuwe tarieven en bepalingen treden op 1 januari 2023 in werking.
