De aankoop van vastgoed gaat altijd met kosten gepaard. Bij een snelle verkoop is het niet gemakkelijk die te recupereren. In sommige gevallen zult u financieel zelfs gestraft worden.
Registratiebelasting
Koopt u een bestaande woning, dan bent u registratiebelasting verschuldigd. Het standaardtarief in Vlaanderen is 10 procent. Voor de enige eigen woning bestaat een verlaagd tarief van 6 procent, of 5 procent als u uw gezinswoning ingrijpend energetisch renoveert. In Brussel bedraagt het standaardtarief 12,5 procent, maar moet u bij de aankoop van een woning van maximaal 500.000 euro geen verkooprechten betalen op de eerste schijf van 175.000 euro, het zogenaamde abattement.
Bij een snelle verkoop zal de waarde van uw woning evenwel nooit zo snel gestegen zijn dat u de kosten van de aankoop hebt terugverdiend. Wel kunt u een deel van de betaalde registratierechten terugvragen. Daar zijn voorwaarden aan gekoppeld. U moet uw woning binnen de twee jaar verkopen, te rekenen vanaf de datum van de authentieke akte.
‘In dat geval kunt u in Vlaanderen 60 procent van het betaalde verkooprecht terugvorderen’, zegt notaris Ingmar De Kegel, woordvoerder van Notaris.be. ‘Dat kan wel alleen als u voor de aankoop 10 procent registratiebelasting betaalde. Genoot u van het verminderde tarief voor de gezinswoning, dan kunt u de betaalde registratiebelasting bij een wederverkoop na twee jaar ook deels terugvorderen, op voorwaarde dat u eerst aanvullende rechten (tot 10%) betaalt. Doorgaans worden de aanvullende rechten in de akte verrekend met de terug te geven rechten.’
In Brussel bedraagt de teruggave 36 procent. Maar let op als u bij de aankoop genoten hebt van het abattement. Een voorwaarde daar is dat u minstens 5 jaar in uw woning gedomicilieerd moet zijn. Voldoet u niet meer aan die bewoningsplicht, dan moet u dat voordeel - een korting van liefst 21.875 euro - terugbetalen, plus een boete. ‘Alleen voor de boete kunt u overmacht inroepen.’
Premies
Hebt u uw woning gerenoveerd, dan vroeg u misschien premies aan. De premies van de netbeheerder (voor isolatie, een zonneboiler, een warmtepomp, EPC-labelpremie) mag u houden. ‘Er wordt verondersteld dat u de installaties niet verwijdert wanneer u de woning verlaat. Doet u dat wel, dan kan de netbeheerder de premie terugvorderen’, zegt Geert Flipts van het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA).
De overkoepelende Vlaamse renovatiepremie verliest u niet bij de verkoop. Wel kunt u niet zomaar een nieuwe premie aanvragen voor uw volgende woning. ‘Daarvoor kunt u pas na tien jaar opnieuw een renovatiepremie krijgen’, zegt Johan Vanberghen van Wonen Vlaanderen. ‘Let wel: voor de huidige renovatiepremie kunnen aanvragen ingediend worden voor vier categorieën werken. Die vier categorieën kunnen in twee keer aangevraagd worden. Het tweede deel van de aanvraag van de premie kan ook gebruikt worden voor de nieuwe woning.’
Onroerende voorheffing
Het is niet mogelijk een deel van de onroerende voorheffing (ov), de jaarlijkse belasting op vastgoed, terug te vorderen bij een verkoop in de loop van het jaar. Wel is het een gangbare praktijk dat in de verkoopakte een pro rata verdeling wordt gemaakt, zodat koper en verkoper hun deel van de ov betalen in functie van het aantal maanden dat ze eigenaar waren of zijn. Kreeg u een korting op de ov voor een energiezuinige woning? ‘Als de woning van eigenaar verandert, loopt de korting verder voor de resterende duur van de korting’, zegt Flipts.
Woonbonus
Wie voor 1 januari 2020 in Vlaanderen een woning kocht, kon nog genieten van de woonbonus, het fiscaal voordeel voor de woning waarin u woont en waarvoor u een lening afsloot. Verkoopt u die woning nu, dan valt dat voordeel weg omdat de woonbonus is afgeschaft. In Brussel bestaat al enkele jaren geen woonbonus meer.
Meerwaardebelasting
De meerwaarde op een gezinswoning wordt niet belast. Als u een tweede verblijf of investeringspand binnen vijf jaar na de aankoop weer verkoopt, wordt de eventuele meerwaarde wel belast (16,5% + gemeentebelasting).