Een vochtige muur maskeren met een gipsplaat, een nieuwe keuken plaatsen en een andere vloerbedekking leggen. De woning zal er misschien wel een stuk eigentijdser uitzien, maar dat is niet meer dan uiterlijke schijn.
- Van bank tot baas: 7 manieren om uw verbouwing te financieren
- Trop is te veel: wanneer is slopen interessanter dan renoveren?
- Goedgekeurd: voor welke renovaties hebt u een vergunning nodig?
De Vastgoedgids, zaterdag 20 februari gratis bij De Tijd.
‘Met dergelijk oplapwerk bestendig je alleen de veroudering van je woning. Met een goede renovatie daarentegen zal je woning weer beantwoorden aan de hedendaagse normen en de komende 30 jaar kwalitatief blijven’, zegt Silvia De Nolf, ingenieur-architect en adviseur van de studiedienst van Netwerk Architecten Vlaanderen (NAV). ‘Doorgaans moet een woning na dertig jaar worden aangepakt.’ Hét moment om de volgende 5 vragen te beantwoorden.
1 Renoveren of beter slopen-en-heropbouwen?
De eerste vraag is of een renovatie nog wel zinvol is. Of kiest u beter voor een sloop-en-heropbouw? Die optie is sinds begin 2021 financieel aantrekkelijker. ‘Die beslissing hangt onder meer af van de stabiliteit van het gebouw en van bouwfysische problemen zoals vocht. Ook de aanwezigheid van asbest zal leiden tot een flinke meerkost’, zegt De Nolf.
2 Hoe ziet het plan van aanpak eruit?
Zodra u beslist om te renoveren moet u een plan van aanpak opstellen, zodat u een beeld krijgt van wat er allemaal staat te gebeuren. Veel mensen plaatsen bijvoorbeeld zonnepanelen op een dak dat in slechte staat is. Anderen vernieuwen hun dak en ramen zonder erbij stil te staan dat de raamaansluitingen en de dakoversteek aangepast moeten zijn aan de latere buitengevelisolatie.
‘Eigenaars kloppen vaak bij ons aan met duidelijke wensen over hoe het interieur er moet uitzien, maar dat is niet de juiste manier van werken. We moeten een stap terugzetten en eerst de buitenschil van de woning analyseren’, zegt De Nolf. ‘De toegevoegde waarde van een architect is dat hij of zij het totaalplaatje ziet en niet alleen rekening houdt met bijvoorbeeld energie, maar ook met leefkwaliteit en lichtinval.’
Bij zo’n plan van aanpak moet u de volgende stappen overlopen:
- Hoe zit het met de structuur van het gebouw? Zijn er scheuren? Wat met de stabiliteit van de fundering en de staat van de gevels?
- Zijn er bouwfysische problemen? Denk aan vocht of schimmel. En is de oorzaak opstijgend vocht, het doorregenen van de gevel, een slechte ventilatie of zijn er lekken?
- Is het energetische luik al in orde? ‘Sommigen denken – ten onrechte – al aan zonnepanelen terwijl de isolatiewaarden en de ventilatie nog niet in orde zijn’, merkt De Nolf op. ‘Bij de renovatie van beschermde monumenten of dorpsgezichten is het veel moeilijker om energetisch te renoveren. Zo zal isolatie aan de buitenzijde van de gevel geen optie zijn.’
- Welk comfort is nodig? Pas in de laatste fase kunt u nadenken over bijvoorbeeld de inrichting van, onder meer, de badkamer en de keuken.
3 Kan de renovatie gefaseerd verlopen?
Bij een volledige renovatie zullen alle werken in één keer worden uitgevoerd. Maar voor velen zal het – financieel – haalbaarder zijn om gefaseerd te werk te gaan. ‘Het is niet omdat je een plan van aanpak opstelt dat je ook verplicht de volgorde ervan moet naleven’, zegt De Nolf.
Plaatst u buitenisolatie, dan kunt u bijvoorbeeld in een eerste fase de keuken en de badkamer renoveren. Dat zou niet kunnen als er ook nog binnenisolatie nodig is. U kunt er ook voor kiezen om de gelijkvloerse en eerste verdieping bewoonbaar te maken en pas in een latere fase het dak aan te pakken.
‘Vaak is het tijdens een renovatie niet mogelijk om in het pand te blijven wonen. En zelfs als dat doenbaar is, vraagt het mentaal veel van een gezin’, zegt De Nolf. ‘Je moet leven met stof, lawaai en een beperkte woonoppervlakte.’
4 Hoe wordt het water in en rond de woning aangepakt?
De Belgische zomers worden steeds droger. Een renovatie is hét uitgelezen moment om na te denken over het waterverbruik. Een regenwaterput is sowieso verplicht bij een (her)bouw van een eengezinswoning met een nieuwe oppervlakte groter dan 40 vierkante meter.
‘Het gebruik van het regenwater blijft nog te vaak beperkt tot een buitenkraantje. Regenwater is nochtans perfect voor het doorspoelen van het toilet, het gebruik van de wasmachine en een kraantje boven de gootsteen in de garage’, zegt De Nolf.
Ook aan de waterinfiltratie moet worden gedacht. ‘Steeds meer steden en gemeenten laten platte daken alleen nog toe in combinatie met een groendak. Die verplichting is er bijvoorbeeld in Antwerpen’, zegt De Nolf. Door de vegetatie – mossen, vetplanten en kruiden – houdt een groendak het hemelwater langer vast, waardoor het trager naar de riolering vloeit.
5 Is akoestische isolatie nodig?
‘Al sinds 2008 zijn er akoestische normen. Bij een renovatie waarvoor een vergunning verplicht is, moet er in de nieuwe delen akoestische isolatie zijn. Voor de delen die behouden blijven, geldt die verplichting niet’, zegt De Nolf. Een gemeenschappelijke muur akoestisch isoleren kan bijvoorbeeld door een tweede muur te plaatsen of door isolatiemateriaal en gipsplaten aan te brengen.
