Is crowdlending iets voor u?

Er bestaan vier soorten crowdfunding. Bij een eerste variant (donation crowdfunding) doet u een schenking zonder daarvoor iets in ruil te krijgen. Het bekendste voorbeeld is de geldinzameling voor baby Pia, die in 2019 in twee dagen bijna 2 miljoen euro ophaalde.

Bij een tweede variant van crowdfunding, reward crowdfunding, krijgt u in ruil voor een bijdrage een tegenprestatie in natura. Een typisch voorbeeld is de cd die u ontvangt voor het financieel steunen van een artiest.

Een van de spelers in dat domein is Hello bank!, de internetbank van BNP Paribas Fortis, die daarvoor een partnerschap heeft opgezet met Ulule. Dat platform, dat in oktober 2010 werd gelanceerd, heeft wereldwijd al duizenden projecten gefinancierd. ‘Het slaagpercentage bedraagt 80 procent. Van de 2.559 projecten die Ulule dit jaar op zijn platform zette, raakten er 2.039 gefinancierd’, zegt Valéry Halloy, de woordvoerder van BNP Paribas Fortis.

Rente

Een derde type crowdfunding gebeurt in de vorm van een lening, waarbij de financier een schuldeiser wordt van de onderneming en op die manier zijn geïnvesteerde kapitaal later terugkrijgt. In de tussentijd krijgt de schuldeiser een (jaarlijkse) rentevergoeding. Vaak gaat het om kleinere ondernemingen of kmo’s die moeilijker financiering van de banken krijgen.

Een laatste vorm van crowdfunding gebeurt via een kapitaalinvestering. De financier krijgt in ruil voor zijn investering aandelen en wordt op die manier mede-eigenaar.

Voor die twee laatste vormen moet de crowdfunding via een erkend platform verlopen. De financiële toezichthouder FSMA kent de erkenningen voor alternatieve financieringsplatformen toe. Zeven plaformen kregen al zo’n erkenning, waarvan zes naar Belgisch recht: 1001Pact Impact Investments, Beebonds, Ecco Nova, Look & Fin, Spreds en Winwinner Crowd.

Daarnaast kunnen ook gereglementeerde ondernemingen, zoals kredietinstellingen en beleggingsondernemingen, een platform opzetten zonder dat ze daarvoor een bijkomende vergunning nodig hebben. KBC Bolero is hier een van de voorbeelden. ‘Die platformen moeten zich houden aan dezelfde regels als andere alternatieve financieringsplatformen’, zegt de FSMA.

Van de twee vormen van financiële crowdfunding zit vooral crowdlending de voorbije jaren in de lift. Volgens Bolero is ook 2021 heel sterk van start gegaan. ‘In de eerste vijf maanden van dit jaar haalde Bolero Crowdfunding 8 miljoen euro op voor tien ondernemingen’, luidt het. Ter vergelijking: in heel 2020 was dat 7 miljoen euro voor twaalf kmo’s en groeibedrijven.

De reden voor het succes van crowdlending is niet ver te zoeken. Door de lage spaarrentes gaan mensen op zoek naar alternatieven voor hun spaargeld die beter renderen. Die rendementen kunnen bij crowdlending hoog oplopen. ‘De bruto interesten van de obligatieleningen op ons platform liggen tussen 5 en 8 procent, bij een gemiddelde looptijd van vier à vijf jaar’, luidt het bij Bolero. ‘Voor de campagnes die dit jaar gelanceerd werden, ligt de gemiddelde interest op 5,9 procent.’ Zelfs na een roerende voorheffing van 30 procent liggen de netto-interesten dus een pak boven de rentes die veilige spaarproducten opleveren.

Bij Look & Fin, in 2020 de grootste speler in crowdlending in ons land, kunnen kmo’s lenen vanaf 0,9 procent, dankzij regionale gunstregimes zoals de Vlaamse win-winlening of de Waalse prêt coup de pouce. ‘Maar daarnaast kunnen de rentepercentages oplopen tot 9 procent, afhankelijk van het resultaat van de analyse die wij van de kmo maken en de garanties en zekerheden die de kmo aan de kredietverstrekkers kan bieden’, luidt het.

Op de website van Look & Fin wordt duidelijk dat het stormloopt voor die projecten. De gemiddelde financieringsduur voor een project bedraagt volgens het platform slechts 4 minuten. Ook bij EccoNova, het Waalse platform dat zich specialiseert in duurzame projecten, is de financiering altijd snel rond.

De hoge rentes zijn niet de enige reden waarom meer en meer mensen voor crowdlending kiezen. Ook de beperkte bedragen waarmee kan worden ingestapt trekken spaarders aan. Bij Look & Fin bedraagt het gemiddeld geleend bedrag 430 euro. Die relatief kleine bedragen zijn niet onbelangrijk. Want uiteraard houdt de investering ook een risico in. De kans bestaat dat de onderneming die u financiert in de problemen komt, waardoor u het risico loopt uw geïnvesteerde kapitaal te verliezen.

Achteraan in de rij

‘Risico en rendement gaan hand in hand, dat is bij crowdlending niet anders’, klinkt het bij KBC Bolero. ‘De hogere interestvoeten compenseren het hogere risico. Crowdlending is een vorm van achtergestelde lening. Dat betekent dat obligatiehouders achteraan in de rij staan als het tot een faillissement zou komen.’

Look & Fin deelt de projecten in in drie risicocategorieën. ‘We bieden beleggers dossiers aan met een kapitaalgarantie van 100 procent en een rendement van 2 tot 2,5 procent per jaar. Als de kmo in gebreke blijft, wordt het uitstaande kapitaal terugbetaald. Voorts hebben we ook dossiers met een gedeeltelijke garantie.’

Sowieso hoeven terugbetalingsproblemen bij bedrijven niet automatisch te betekenen dat het bedrijf failliet gaat. Als de obligatiehouders akkoord gaan, kan ook een regeling uitgewerkt worden om de obligatie later terug te betalen.

Volgens Bolero heeft de coronacrisis momenteel geen impact op het aantal wanbetalingen. ‘Tijdens de coronacrisis hebben drie ondernemingen even om uitstel gevraagd aan hun investeerders. Maar voorlopig zien we geen negatieve evolutie van wanbetalingen. De default rate bij Bolero Crowdfunding voor 2020 bedroeg 3,23 procent’, luidt het.

Bij Look & Fin bedraagt het geregistreerde wanbetalingspercentage op de globale portefeuille 1,52 procent. Het gaat dan om alle vorderingen die definitief oninbaar zijn.

Wegens het risico is het verstandig uw investering te spreiden over meerdere crowdlendingscampagnes. Op die manier voorkomt u dat u al uw eieren in dezelfde mand legt.