Wat u moet weten als u een elektrische auto overweegt

1 Hoe zit het met het aanbod?

Het aanbod van elektrische auto’s op de Belgische markt is nog beperkt: momenteel hebt u keuze uit een dertigtal modellen. ‘Het aanbod is sterk gericht op auto’s uit ofwel het hogere segment zoals Tesla S/X en Audi E-tron ofwel de kleine wagens zoals een Nissan Leaf, Renault Zoë en BMW I3. Met de komst van de Tesla 3 is er nu ook in de middenklasse een aanbod en dat zal de komende tijd groeien, met bijvoorbeeld de Polestar of Ford Mustang’, zegt Frank Van Gool, algemeen directeur van de leasingfederatie Renta.

In de loop van het jaar komen meer dan 20 nieuwe modellen op de markt, met onder andere de Opel Corsa-e, Peugeot e-208 en de Volkswagen ID.3, zeg maar de elektrische Golf. ‘De Europese en Aziatische constructeurs hebben bovendien begrepen dat ze hun elektrische wagens ook een aantrekkelijk uiterlijk moeten meegeven en dat zal zeker de verkoop bij de leaserijders ten goede komen’, zegt Van Gool.

2 En wat met de prijzen?

Een elektrische wagen is in aankoop duurder dan een gelijkaardige benzine of diesel. ‘Reken op zo’n 10.000 euro extra. Die kan je deels compenseren door het lagere verbruik en de milieuwinst. Het is dan wel aangewezen om voor zo’n 90 procent thuis of bij de werkgever te laden’, zegt Jochen De Smet, de voorzitter van Avere, de federatie voor elektromobiliteit. ‘Een laadbeurt aan een publieke laadpaal - en zeker aan een snellader - is niet goedkoop en brengt de verbruikskostprijs erg dicht bij die van een diesel- of benzineauto’, zegt Van Gool (zie hiernaast).

Wie tot eind vorig jaar privé een elektrische auto kocht, kon rekenen op een Vlaamse premie die schommelde tussen 2.000 en 4.000 euro. Maar die zero-emissiepremie is voor aankopen vanaf 1 januari 2020 afgeschaft.

3 Kan ik aan eender welke laadpaal opladen?

De oplaadkabel wordt samen met uw auto geleverd. Daarmee kunt u uw wagen thuis opladen aan een standaard stopcontact. Laden via een laadpaal bij uw thuis of bedrijf gaat een stuk sneller. Ook kunt u terecht bij de ongeveer 5.000 publieke laadpalen in België. Verspreid over de Europese Unie zijn zo’n 185.000 laadpalen beschikbaar. ‘In het verleden waren er verschillende laadsystemen, maar intussen zijn de stekkers en laadpalen gestandaardiseerd. Daardoor kan iedereen aan zo goed als alle laadpalen terecht’, zegt De Smet.

Er bestaan tal van laadnetwerken, zoals Allego, Blue Corner, New Motion en Ionity. Doorgaans moet u eerst een soort abonnement afsluiten voor het netwerk. Daarna krijgt u toegang tot de laadpalen via een laadpas, via een app of door een sms te sturen. ‘In het verleden moest je pasjes van meerdere partijen op zak hebben, maar tegenwoordig kan je met één pasje of app op verschillende netwerken terecht’, zegt Carlo Mol, projectverantwoordelijke rond elektrische mobiliteit bij EnergyVille/VITO. ‘Voor je een abonnement afsluit, doe je er goed aan het aantal laadpalen en de laadtarieven van operatoren te vergelijken. Let ook op de tarieven die aanbieders van laadinfrastructuur - naar analogie met de roamingtarieven - hanteren voor toegang tot elkaars netwerk.’ Europa verplicht dat ook ad hoc laden - dus zonder abonnement - mogelijk moet zijn. Weet dat sommige winkels - zoals IKEA, Delhaize, Lidl en McDonald’s - hun klanten de optie bieden bij een winkelbezoek gratis te laden.

4 Kan ik mijn oven en droogkast opzetten als mijn e-auto oplaadt?

Het is de bedoeling dat uw e-auto geen impact heeft op uw huishoudelijke activiteiten. Een stroomtekort kan meerdere oorzaken hebben. ‘Als in een wijk 20 of 30 elektrische auto’s tegelijk opladen, kan dat een impact hebben op het lokale distributienet. Studies om de impact op stadsniveau in te schatten zijn lopende. Een oplossing voor eventuele lokale problemen kan een netverzwaring zijn en/of een slimmere aansturing van de laadprocessen, waarbij de wagens bijvoorbeeld het signaal krijgen tijdelijk tegen een lager vermogen te laden’, zegt Mol.

Een tweede aspect is de elektrische installatie in uw huis. ‘In de meeste huizen kan zonder enig probleem een laadpaal worden geïnstalleerd. Als het vermogen van de elektrische aansluiting niet volstaat, bekijken we verschillende opties in functie van het type aansluiting, de auto en de laadinstallatie’, zegt Anne-Sophie Hugé, woordvoerder van Engie.

‘Zo kan je een verzwaring van de elektrische aansluiting vragen bij de netbeheerder. Een andere optie is een laadstation met minder vermogen. De laadtijd is dan wat langer, maar vaak is dat geen bezwaar omdat auto’s thuis doorgaans ’s nachts laden. Tenslotte kan je een systeem van energiebeheer overwegen. Het laadvermogen naar de wagen wordt dan aangepast in functie van de beschikbare stroomcapaciteit, wat overbelasting vermijdt.’

‘Sowieso bieden steeds meer elektrische auto’s en laadpalen de optie om slim te laden’, zegt Mol. ‘Dat maakt automatisch laden mogelijk op de gunstigste momenten voor zowel de eindgebruiker als de netbeheerder. Een laadbeurt kan worden uitgesteld in functie van het aanbod van hernieuwbare energie en/of de tarieven. De eindgebruiker moet wel de eindcontrole over zijn laadinstellingen houden. Hij kan bijvoorbeeld via een app instellen hoe vol de batterij minimaal moet zijn op het ingestelde vertrekuur.’

5 Kunnen files of vrieskou ertoe leiden dat ik niet op mijn bestemming raak?

Het rijbereik van een elektrische wagen is de jongste jaren toegenomen en bedraagt gemiddeld 200 tot ruim 400 kilometer naargelang het model. ‘Koude heeft een impact op het rijbereik. Reken op een verlies van een kwart als een auto bij vriesweer buiten staat’, zegt De Smet. In tegenstelling tot auto’s met een klassieke verbrandingsmotor verbruiken elektrische wagens minder in stadsverkeer en files. ‘Als je het gaspedaal van een e-auto loslaat, wordt de energie gerecupereerd’, zegt De Smet. ‘Op snelwegen is het verbruik van een elektrische auto dan weer hoger.’

6 Degradeert de batterij na verloop van tijd?

De overgrote meerderheid van de batterijen in elektrische auto’s zijn lithium-ionaccu’s. ‘Elke batterij veroudert. Dat is door het gebruik en de laadcycli, maar zelfs niet-gebruikte batterijen verouderen’, zegt Mol. Daardoor daalt de capaciteit van de batterij en dus het rijbereik. ‘In de praktijk lijkt de degradatie van de batterij goed mee te vallen. Uit de eerste metingen blijkt dat de range na 400.000 kilometer doorgaans nog 80 procent bedraagt’, zegt De Smet. De garantie die de autoconstructeurs op de batterij geven, kan een goede indicatie zijn. Die bedraagt vaak 8 jaar of 160.000 kilometer tot een bepaald percentage van de capaciteit.

Een aantal factoren hebben impact op de levensduur. ‘Te veel snelladen kan de levensduur van de batterij aantasten. Ook van auto’s die lange periodes aan hoge temperaturen worden blootgesteld, gaat de batterij achteruit’, zegt Mol.

7 Moet een elektrische wagen op onderhoud?

De meeste fabrikanten vragen een jaarlijkse controle. ‘De onderhoudskosten voor een elektrische wagen liggen volgens studies 40 à 50 procent lager dan voor klassieke voertuigen’, zegt Van Gool. Dat komt omdat een elektrische auto minder onderdelen heeft en daardoor minder slijtage, omdat de olie niet ververst hoeft te worden en omdat er geen versnellingsbak is. De remmen slijten minder snel door het systeem voor het terugwinnen van remenergie. Het enige nadeel is dat de banden meestal sneller slijten door het zwaardere gewicht van een elektrisch aangedreven auto.

8 Kan een aanhangwagen?

Een aanhangwagen betekent bijkomend gewicht en vraagt dus extra capaciteit. ‘Van de huidige elektrische modellen kan maar een heel beperkt aantal een aanhangwagen trekken. Een Audi E-tron of een Tesla Model X kan het, maar een Nissan Leaf of Renault Zoë niet’, zegt De Smet.

9 Moet ik ’s nachts opstaan om de stekker uit te trekken als de e-auto is opgeladen?

Bij een gsm is de vuistregel dat u de lader het best uittrekt zodra het toestel volledig opgeladen is. Dat spaart uw batterij. Maar dat gaat niet op voor elektrische auto’s. ‘Een e-auto mag u aan de stekker laten hangen. De auto stuurt of al dan niet geladen wordt’, zegt De Smet. ‘Voor systemen van slim laden is het zelfs noodzakelijk dat uw auto aan de laadkabel hangt. In koude landen kan dat dan weer interessant zijn om de auto vanop afstand te laten voorverwarmen. Je gebruikt dan stroom van het net en niet van je batterij’, vult Mol aan.

10 Is het gevaarlijk mijn e-auto in de garage op te laden?

Heel af en toe duiken berichten op over een elektrische wagen die in brand vloog. ‘Maar statistisch gezien is het brandgevaar bij elektrische wagens niet groter dan bij een conventionele. De elektrische technologie is heel veilig’, zegt De Smet. ‘In de batterij zitten managementsystemen die veiligheden inbouwen bij een normaal gebruik of bij een ongeval. Na een ongeval wordt het hoogspanningssysteem automatisch afgekoppeld, waardoor de brandweer veilig kan werken. Als bij een ongeval een batterij beschadigd raakt en brand uitbreekt, is die wel heviger. Maar er is al veel onderzoek gedaan en er zijn voldoende technieken om zo’n brand te blussen. Wie zijn auto binnen oplaadt, kan voor de veiligheid ook een rookmelder of een sprinklersysteem installeren’, zegt Mol.