De magnaat die Amazon, Facebook en Google in India in bedwang houdt

India geldt als het nieuwe, beloofde land voor de grote techbedrijven. Met een jonge bevolking van 1,35 miljard mensen groeit de interneteconomie er hard. Amazon, Facebook en Google hopen allemaal een graantje mee te pikken.

Terwijl de techgiganten in het Westen vrijwel ongemoeid kunnen uitbreiden, stuiten ze in India op verzet. Zonder medewerking van Mukesh Ambani, de rijkste man van Azië en de machtigste in India, lijkt hun missie gedoemd te mislukken.

E-commercereus

De Indiase topman van Reliance Industries roert zich in bijna iedere sector: van energie over textiel en telecommunicatie tot retail. Vooral in die laatste tak timmert de 63-jarige Ambani hard aan de weg. Hij bezit vastgoed, logistieke lijnen en magazijnen. Zijn volgende doel is een e-commercereus in eigen land te creëren à la het Chinese Alibaba.

Maar de kennis en kunde ontbreken nog. Amazon aast naar verluidt voor 20 miljard dollar op een minderheidsbelang in zijn conglomeraat. In ruil daarvoor zou Ambani toegang krijgen tot de knowhow en het mondiale netwerk van de webwinkelexpert.

De gewiekste onderhandelaar deed al zaken met Big Tech. Tijdens de coronacrisis verkocht hij een derde van Jio, het telecombedrijf dat onder Reliance Industries valt, aan onder meer Facebook en Google. Opbrengst: 20 miljard dollar. Zo ving hij enigszins de zware verliezen uit de olie- en gastak op, waar het Saoedische Saudi Aramco - 's werelds grootste olieconcern - dit jaar nog 15 miljard dollar in investeerde.

Onderaan de streep weet Ambani zijn vermogen op peil te houden. Het zakenblad Forbes heeft de schatting van zijn fortuin onlangs opgetrokken tot 89,1 miljard dollar.

Welgesteld nest

De in 1957 geboren Indiër komt uit een welgesteld, klein nest van twee kinderen. Hij groeide op in Gujarat, een noordwestelijke deelstaat grenzend aan Pakistan.

Zijn vader was Dhirubhai Ambani, een zakenicoon van het India uit de twintigste eeuw en multimiljardair. Als zoon van een leraar had Ambani senior toegang tot het onderwijs. In 1966 richtte hij een kleine textielfabriek op. Hij bouwde zijn business in de loop der jaren gestaag uit.

Dertien jaar lang hield de magnaat zijn bedrijf in private handen. In 1979 kwam er een beursgang, waarvoor de interesse groot bleek. Een ander hoogtepunt volgde 22 jaar geleden met de bouw van een gigantische petroleumraffinaderij in de stad Jamnagar in zijn thuisregio.

Na zijn dood in 2002 ontbrak een testament, met een broedertwist tot gevolg. Uiteindelijk besloot zijn moeder de onderneming in tweeën te splitsen. Mukesh Ambani kreeg de leiding over Reliance Industries, met een petrochemische dochter als voornaamste blikvanger. Zijn broer Anil, getrouwd met Bollywood-ster Tina Ambani, bleef wel zeer betrokken.

Belangrijke bondgenoot

Anno 2020 is Reliance minstens 123,8 miljard dollar waard, raamt Forbes. Een fractie van de marktkapitalisatie van Amazon, dat dit jaar wederom de kaap van 1000 miljard dollar doorbrak. Het lijkt een kwestie van tijd voordat Jeff Bezos daadwerkelijk een aandeel neemt in het bedrijf van Ambani.

Maar de Indiër heeft een belangrijke troef, een bondgenoot die misschien wel machtiger is dan hijzelf: Narendra Modi. De premier van India eist van buitenlandse bedrijven die de lokale markt betreden dat ze een lokale partner vinden. India First.

Dankzij de nationaal-economische koers van Modi houdt Ambani de touwtjes strak in handen. Maar voor hoelang nog? Sillicon Valley bonkt op de deur.