7 manieren waarop bedrijven de files te lijf gaan

Salariswagens afschaffen

Het hernieuwbare-energiebedrijf 3E kiest er bewust voor om standaard geen salariswagens aan te bieden aan zijn honderd werknemers, nochtans hooggeschoolde en niet makkelijk te vinden profielen. ‘We vinden salariswagens een fout systeem. Het maakt de mobiliteitsproblemen alleen maar groter en heeft geen structurele plaats in een duurzaam bedrijf als het onze’, zegt CEO Geert Palmers.

Het Brusselse 3E, dat onder meer datatechnologie ontwikkelt voor grote energiebedrijven, wil wel een aantrekkelijke werkgever blijven, legt Palmers uit. ‘We evolueerden sinds onze oprichting van een consultancy- naar een technologiebedrijf. We moeten nu ook steeds meer verkoopmensen aantrekken, die zo’n salariswagen gewend zijn. We zijn pragmatisch: voor hen gaan we telkens op zoek naar een individuele oplossing.’

Het beleid heeft resultaat: 80 procent van de werknemers komt met het openbaar vervoer en de fiets naar het kantoor in centrum Brussel. De werknemers fietsen alles samen 25.000 kilometer per jaar bijeen. Maar op de auto rust geen banvloek.

Palmers: ‘De meeste van onze Europese klanten zitten in Parijs, Londen en Amsterdam, maar als onze werknemers naar pakweg de Antwerpse haven of een West-Vlaams industriegebied moeten, is de auto nu eenmaal onmisbaar. We hebben een hybride poolwagen, we doen een beroep op deelwagens en geven natuurlijk ook een kilometervergoeding.’

Volgens Palmers is de politiek van het bedrijf vaak net een troef om gemotiveerde werknemers aan te trekken, die aansluiting vinden bij de bedrijfscultuur. ‘Al hopen we wel dat de volgende regering het systeem van die salariswagens aanpakt, zodat er een gelijk speelveld komt op de concurrentiële arbeidsmarkt.’

Massaal fietsen

Steeds meer bedrijven bieden fietsvergoedingen, parkings en douches aan. De Antwerpse vestiging van de Duitse chemiereus BASF investeerde 500.000 euro in infrastructuurwerken op de site, onder andere voor een nieuwe fietspoort en bijkomende fietsenstallingen. De toegang maakt de route naar BASF voor fietsers 7 kilometer korter en zorgt voor veiliger verkeer voor de fietspendelaars.

‘In het kader van een groot mobiliteitsplan hebben we een fietsleaseprogramma gelanceerd waar in een jaar tijd al 1.400 van onze 3.100 medewerkers op ingetekend hebben’, zegt facilitymanager Peter Sterckx. Omdat met de opmars van het fietsen ook het aantal ongevallen tijdens het woon-werkverkeer toegenomen is, biedt BASF praktijkgerichte opleidingen aan om de veiligheid te verbeteren.

Het resultaat is er, zegt Sterckx. ‘We zijn er in een jaar tijd in geslaagd het individuele autogebruik met 8 procent te verminderen, wat een enorme gedragsverandering is. Niet alleen de fiets tekent daarvoor. We hebben ook een carpoolapp gelanceerd waar al 400 mensen op ingetekend hebben. Zij krijgen een parkeerplaats op onze site zelf, terwijl de andere auto’s normaal gezien erbuiten moeten parkeren.’

Verhuizen

Steeds vaker is de mobiliteit een van de belangrijkste criteria bij de verhuizing van een bedrijf. Een voorbeeld is de consultant Deloitte, die twee jaar geleden naar de buurt van de luchthaven verhuisde.

‘Ons doel was de autoverplaatsingen van onze 4.000 werknemers met 10 procent terug te dringen’, zegt CEO Piet Vandendriessche. ‘Intussen heeft 42 procent van de werknemers voor een mobiliteitspakket gekozen dat een positieve verandering inhoudt.’

Medewerkers van Deloitte kunnen kiezen uit verscheidene pakketten met alternatieve vervoersmiddelen: het openbaar vervoer, de (elektrische) fiets, de (elektrische) wagen, carpooling, deelwagens en deelfietsen.

Zelf een bus inzetten

Aangezien het openbaar vervoer gemiddeld 67 procent trager is dan de auto in de ochtendspits, files inbegrepen, zetten sommige bedrijven zelf bussen in. Zo rijden er elke dag 33 bedrijfsbussen van BASF naar de fabriek in Antwerpen.

De supermarktgroep Colruyt zet dagelijks een pendelbus in van Gent naar de vestiging in Halle. Er is plaats voor 28 werknemers die kunnen connecteren met het IT-systeem van de groep en dus direct kunnen beginnen werken.

Vorig jaar waren er 161 gebruikers van die bus, waardoor gemiddeld 22 auto’s per dag minder op de baan kwamen, goed voor 240.000 uitgespaarde kilometers per jaar. Colruyt bestudeert of er nog trajecten kunnen bijkomen.

Janssen Pharmaceutica legt in de winter drie buslijnen in naar de hoofdzetel in Beerse. ‘We zagen dat werknemers in de winter van de fiets op de auto overschakelden’, klinkt het. De bussen, met wifi, vertrekken ’s ochtends in Antwerpen-Berchem, de P&R van Kontich en Lummen.

Parking tegen betaling

Almaar meer bedrijven laten werknemers betalen om hun auto te parkeren. Bij het telecombedrijf Proximus maakt een parkeerplaats deel uit van het interne mobiliteitsbudget. Wie een bedrijfswagen heeft, maar meestal met het openbaar vervoer komt, kan afstand doen van zijn parkeerplaats in het hoofdkwartier aan Brussel-Noord.

Met het vrijgekomen budget kunnen werknemers treintickets of parkeertickets in openbare parkings kopen. Iets meer dan de helft van de 4.000 Proximus-werknemers met een bedrijfswagen heeft zijn eigen parkeerplek al opgegeven.

De Gentse Europabank, die 350 werknemers telt, heeft op haar hoofdzetel in het centrum van Gent maar 15 parkeerplaatsen voor directie en klanten. Werknemers die met de auto komen, krijgen een parkeerbudget van 979 euro per jaar. Dat volstaat om te parkeren in een openbare parking op 1,5 kilometer van de hoofdzetel. Wie dichter wil parkeren, moet extra betalen met zijn intern mobiliteitsbudget. ‘Heel wat automobilisten parkeren nu buiten het centrum en komen dan met de fiets’, zegt hr-manager Thomas De Meyer.

De verzekeraar AXA verliet twee jaar geleden zijn hoofdkantoor in Watermaal-Bosvoorde, inclusief parking met 1.500 plaatsen. De nieuwe hoofdzetel in het centrum van Brussel telt maar 180 plekken. Wie zijn auto daar wil achterlaten, betaalt 50 euro per maand. Dat bedrag wil het bedrijf verder optrekken tot 75 euro en later tot 100 euro. Dankzij de maatregelen komt vandaag nog maar 15 procent van de werknemers met de auto.

Verplicht thuiswerken

Een of meerdere dagen per week telewerken is bij heel wat bedrijven mogelijk. Maar het Hasseltse tekstbureau Palindroom gaat nog verder. Werknemers moeten twee dagen per week thuisblijven. ‘Thuiswerken is bij ons niet toegelaten, maar verplicht’, zegt zaakvoerder Rik Neven. ‘De files naar Hasselt zijn goed te doen, maar het is gewoon ridicuul om elke dag naar hier te komen.’

Wel staat Neven erop dat alle 14 werknemers één dag per week allemaal op het hoofdkantoor aanwezig zijn. De collega’s kozen voor woensdag. Die dag verbindt Neven met een groepsactiviteit voor de teamspirit. ‘De eerste woensdag van de maand stoppen we vroeger en gaan we samen naar café Cambrinus. De derde woensdag moet iemand koken en een quiz organiseren.’ Overleg gebeurt meestal via Skype. ‘Maar de techniek wil vaak niet mee’, zucht Neven.

Thuiswerken kan ook in groep gebeuren. Op vraag van het IT-bedrijf Van Roey bedachten studenten van de Mechelse Hogeschool Thomas More het concept ‘housepoolen’. Collega’s komen bij één collega thuis samen om te werken. De initiatiefnemers voeren onderhandelingen met bedrijven om het concept in te voeren.

E-steps invoeren

Het Dilbeekse Mobco kiest voor moderne vervoersmiddelen. Het IT-bedrijf gaf zijn consultants begin dit jaar allemaal een elektrische step. Kostprijs: 500 euro per stuk. ‘Behalve enkele bedrijven die nagenoeg in het treinstation werken, zitten de meeste klanten op enkele kilometers van het station of zijn ze onmogelijk bereikbaar’, zegt zaakvoerder Ulrik Van Schepdael.

Volgens Van Schepdael is de e-step ideaal voor de ‘first en last mile’. De step maakt het makkelijker om met de trein te komen of de auto op een parking verder weg van de bestemming achter te laten. ‘Dan steppen de werknemers naar hun afspraak en hoeven ze geen parking te zoeken in het centrum van Brussel.’

De ondernemer is fan van de e-step. ‘Een plooifiets wordt niet echt aanvaard als je ermee bij de klant binnenkomt. Een elektrische step is hip. Je kan die makkelijk toeklappen en in de koffer steken. Het is een soort paraplu die je overal meeneemt.’

Maar terwijl de werknemers de steps in het begin erg vaak gebruikten, is de populariteit intussen gedaald. ‘We moeten de werknemers blijven motiveren’, erkent Van Schepdael.