Covid brengt technologie van fabriek naar ziekenhuis

In maakcentra, universitaire labo’s en in bedrijven gingen in de loop van maart honderden creatieve Belgen aan de slag om oplossingen te zoeken tegen de toen nog snel uitdijende pandemie. Ook Flanders Make, het onderzoekscentrum van de maakindustrie, zag de opportuniteit. Het maakte eind maart een miljoen euro vrij voor ‘coronaprojecten’ waarin zijn expertise en infrastructuur van pas konden komen. 

Zo ontwikkelde het een stethoscoop waarmee artsen vanop afstand de longen van covidpatiënten kunnen beluisteren. ‘We kregen die vraag vanuit het Universitair Ziekenhuis Antwerpen. Voor een arts in een beschermpak is het niet makkelijk werken met een klassieke stethoscoop.’

De oplossing? Een stethoscoop die aan de patiënt wordt vastgemaakt. Het ‘signaal’ van de longen wordt draadloos doorgestuurd. Het systeem wordt momenteel getest bij 20 Antwerpse patiënten. ‘In een volgende fase kunnen we ook intelligente software gebruiken om de geluiden automatisch te herkennen en analyseren’, zegt Dirk Torfs, CEO van Flanders Make.

Ruitenwissers

Een opmerkelijk initiatief dat al eerder in de media kwam, is het zelfgemaakte beademingstoestel van het Fablab van de VUB, waar Flanders Make ook aan meewerkte. Het team slaagde erin om in een paar weken tijd een werkend toestel te maken op basis van vrij beschikbare designs en technologie – onder meer een motor die normaal gebruikt wordt voor ruitenwissers. De autofabrikant Audi zette de eerste 50 toestellen in elkaar.

Het toestel voldoet aan alle standaarden, maar de brede lancering werd sterk vertraagd door het lange proces van medische certificering. Ook nu is die nog niet helemaal rond. ‘We hebben wel al bilaterale contacten met Jordanië en Zuid-Afrika, waar ze ons toestel effectief willen gebruiken’, zegt Mark Runacres van de VUB. Hij hoopt het project binnenkort af te ronden met een tweede, verbeterde versie waarvan het ontwerp vrij beschikbaar zal zijn via het internet.

Een toestel dat gemaakt werd met veel vrijwilligers en wat overheidsgeld zal dan in concurrentie kunnen gaan met commerciële systemen die in aankoop makkelijk tien keer duurder zijn. ‘Ik vraag me inderdaad af of de commerciële spelers dit gaan merken’, zegt Runacres. ‘Een verschil is natuurlijk wel dat wij geen onderhoud of andere diensten aanbieden.’

Picanol

Flanders Make zette ook in op projecten buiten de medische sfeer, zoals een zendertje dat begint te piepen als een andere persoon (als die ook zo’n bakje heeft) op anderhalve meter afstand komt. De Ieperse weefgetouwenproducent Picanol gebruikt de oplossing al om 80 productiemedewerkers op een veilige afstand te houden, en 250 bedrijven testen het op kleinere schaal.

De zendertjes gebruiken de Ultra Wide Band-technologie. In vergelijking met andere draadloze technologie heeft die het voordeel van een groot vermogen en een grote nauwkeurigheid in alle richtingen, zegt Torfs. ‘We schalen de productie nu op in samenwerking met een commercieel bedrijf. Vandaag kosten de toestelletjes 100 euro, maar met grotere volumes hopen we dat te halveren.’ Als de zendertjes een commercieel succes worden, kan Flanders Make er via royalty's zelf iets aan verdienen.