Advertentie

Denderende beurzen doen rijke Belgen meer lenen

©PIETER VAN EENOGE

Door de hoge beurskoersen, de ultralage rente en de afkeer voor cash bij de banken geven meer en meer vermogende Belgen hun beleggingen in onderpand om nieuwe investeringen te financieren. Sommige private banken verstrekten dit jaar de helft meer van die lombardkredieten.

Met lombardkredieten - de naam verwijst naar de middeleeuwse geldhandelaars in het Italiaanse Lombardije - kan je je beleggingsportefeuille aan het werk zetten door die in onderpand te geven om een extra lening te krijgen. Klanten gebruiken de alternatieve leningen doorgaans om in vastgoed, in een bedrijf of zelfs in kunst te investeren.

Private banking

  • Lombardkredieten: lenen met een belegging als onderpand zit in de lift
Advertentie
  • Private equity minder en minder voor de happy few

Bijlage private banking, donderdag 21 oktober gratis bij De Tijd

Advertentie

Lombardkredieten worden ook afgesloten in het kader van successieplanning, en banken krijgen meer en meer aanvragen om zo’n krediet af te sluiten voor renovatiewerken of de aanleg van een zwembad en een poolhouse.

Hoe die alternatieve leningen er exact uitzien en op welke manier ze kunnen worden ingezet, hangt af van bank tot bank. Duidelijk is wel dat lombardkredieten bij zowat alle private banken en vermogensbeheerders aan een opmerkelijke opmars bezig zijn.

Degroof Petercam, met 2 miljard euro aan uitstaande lombardkredieten een grote en zeer actieve speler in de niche, zag het aantal dossiers dit jaar met 10 procent stijgen. ‘Over de jongste vier jaar hebben we een gecumuleerde nettogroei van 26 procent genoteerd, wat aanzienlijk is’, vult een woordvoerder aan.

Puilaetco zegt de voorbije jaren een gemiddelde groei van 15 procent te kennen. Bij Van Lanschot Kempen valt te horen dat de groep in vijf jaar 50 procent meer kredietaanvragen telde. Het Antwerpse Dierickx Leys Private Bank signaleert voor alleen al dit jaar een groei met 50 procent.

Andere grote spelers die we polsten, zoals BNP Paribas Fortis, Belfius, KBC, ABN AMRO en Deutsche Bank, geven geen concrete percentages. Maar ook hier is de boodschap duidelijk: de belangstelling van klanten voor lombardkredieten met effecten als onderpand is de jongste tijd fors gegroeid.

Geen notaris

Een klant met een goed gespreide portefeuille kan meer lenen dan iemand die met al zijn financiële gewicht in één belegging zit.

Filip Decruyenaere
Dierickx Leys Private Banking

Advertentie

Wat verklaart die kredietboom bij vermogende klanten? Eens te meer blijken de historisch lage rentestanden en de aanhoudende hausse op de aandelenmarkten aan de basis te liggen van de groeiende populariteit van de lombardkredieten.

Meer schulden aangaan lijkt misschien niet de meest logische strategie om extra vermogen op te bouwen. Maar in de huidige marktomstandigheden kan dat sommige klanten wel degelijk voordelen opleveren.

Door aandelen, obligaties, fondsen of zelfs cashbeleggingen als onderpand te geven hoef je geen uitverkoop te doen om geld vrij te maken voor nieuwe investeringen. Je moet dus geen aandelen verkopen waarvan je vermoedt dat de koersen op termijn nog verder de hoogte in kunnen gaan.

De historisch lage rente en de hausse op de aandelenmarkten liggen aan de basis van de populariteit van lombardkredieten.

Ook voor de banken zijn er voordelen: het is een oplossing om minder cash aan te houden op hun balans. Door het goedkopegeldbeleid van de Europese Centrale Bank moeten banken Frankfurt rente betalen voor de cash die ze niet aan het werk kunnen zetten voor kredieten.

‘Dankzij lombardkredieten kunnen klanten inderdaad hun beleggingsportefeuille intact houden en tegelijk profiteren van interessante krediettarieven’, zegt Olivier Goerens, marketingdirecteur Private & Wealth bij Belfius. ‘Bij een lage rentestand en stijgende beurzen, zoals nu, is dat nog voordeliger. Zeker als het verwachte rendement van de beleggingsportefeuille potentieel hoger is dan de rentevoet van de lening.’

Dankzij lombardkredieten kunnen klanten hun beleggingsportefeuille intact houden en tegelijk profiteren van interessante krediettarieven.

Olivier Goerens
Belfius

Ook de coronacrisis draagt bij tot het succes. ‘Klanten hebben meer tijd om na te denken over hun vrijetijdsbesteding en hun financiële planning’, verklaart Els Decouttere, commercieel kredietspecialist van Van Lanschot Kempen. ‘Daardoor krijgen we veel vragen over de aankoop van tweede verblijven of van opbrengsteigendommen.’ ‘Deze kredieten worden ook gebruikt voor schenkingen aan kinderen of kleinkinderen bij de aankoop van hun vastgoed’, vult ABN AMRO aan.

Lombardkredieten gelden als een flexibel financieringsinstrument voor vastgoedinvesteringen omdat er minder kosten aan zijn verbonden. Anders dan bij een hypothecaire lening moet de kredietnemer geen notariskosten betalen. ‘Het nemen van een hypotheek op een onroerend goed is een langdurig en duur documentatieproces dat almaar complexer wordt’, valt bij Degroof Petercam te horen. ‘Als het onroerend goed als tweede verblijf in het buitenland ligt, zijn de procedures nog omslachtiger. Want als Belgische bank moet je dan een hypotheek of equivalent nemen in een vastgoedmarkt waarmee je minder vertrouwd bent. Lombardkredieten vereisen geen notariële akte als onderpand en hebben tot gevolg dat de bank er een optimale controle over heeft.’

De meeste private banken geven dan ook aan dat klanten vooral effectenkredieten afsluiten om in vastgoed te investeren. Al zijn er nog veel meer toepassingen te bedenken: de aanschaf van een oldtimer of een boot, of de betaling van successierechten.

Familieleden uitkopen

‘Successieplanning geldt bij ons inderdaad als een van de populairste toepassingen’, zegt De Beuckelaere, directeur private banking & wealth bij KBC. De bank en verzekeraar is pas vorig jaar begonnen met het aanbieden van effectenkredieten, al kan dat niet voor vastgoedinvesteringen.

Successieplanning geldt bij ons als een van de populairste toepassingen van lombardkredieten.

Regine De Beuckelaere
KBC

‘Toch merken we dat daar veel vraag naar is. We bieden de formule aan voor vermogende klanten vanaf 5 miljoen euro. Die zoeken ook naar manieren om in bedrijven te investeren. Denk bijvoorbeeld aan entrepreneurs die andere familieleden willen uitkopen uit de familiezaak. Maar evengoed aan klanten die een tussentijds krediet willen nemen om in een zaak te kunnen participeren terwijl ze wachten op de opbrengsten van de nakende verkoop van een investering uit hun private-equityportefeuille.’

Hoeveel lenen klanten doorgaans met zo’n effectenkrediet? Volgens de banken heeft het weinig zin een gemiddelde te berekenen omdat lombardkredieten voor de meest uiteenlopende projecten worden ingezet.

De lokroep van lombard

Lombardkredieten zijn alternatieve leningen die klanten kunnen krijgen door hun beleggingsportefeuille - of een deel ervan - in onderpand te geven. Ze worden gebruikt om te investeren in vastgoed, voor renovatiewerken of zelfs om successieplanning te regelen. Zo hoef je als klant je beleggingsportefeuille niet te gelde te maken om nieuwe investeringen te doen. Omdat lombardkredieten tot de consumentenkredieten worden gerekend zijn de looptijden veel korter dan die van hypotheekleningen. Banken beslissen zelf hoelang zo’n krediet hooguit mag lopen.
De terugbetalingstermijnen worden mee bepaald door de klant. Die kan bijvoorbeeld kiezen voor een maandelijkse aflossing, maar instellingen laten doorgaans ook andere formules toe. Een bulletkrediet, bijvoorbeeld, waarbij je op geregelde tijdstippen de rente betaalt en het kapitaal pas bij het aflopen van het krediet aflost. Welk bedrag klanten kunnen lenen is afhankelijk van de looptijd van het krediet en de kwaliteit van de beleggingsportefeuille.

Maar de formule slaat vooral aan bij vermogende klanten. ‘We zien weinig kredieten onder 100.000 euro’, klinkt het bij Deutsche Bank België. ‘Maar ze lopen op tot meerdere miljoenen, zelfs tientallen miljoenen euro’s. De vraag is groter naarmate de klanten vermogender zijn.’

De ontleende bedragen hangen af van de looptijd van het krediet en van de effecten die in onderpand worden gegeven. ‘Hoeveel geld er kan worden geleend met effecten als onderpand laten we afhangen van de kwaliteit van de beleggingsportefeuille’, zegt Filip Decruyenaere, directeur bij Dierickx Leys Private Banking. ‘Een klant met een goed gespreide portefeuille kan meer lenen dan iemand die met al zijn financiële gewicht in één belegging zit. De maximale looptijd van onze leningen bedraagt twaalf maanden. Klanten kunnen wel vragen om de lening te verlengen, maar dan gaan we de rentevoet aanpassen aan de marktomstandigheden.’

Ook die rentevoet hangt af van de grootte van de lening, de beleggingen die in onderpand worden gegeven en het project waarin wordt geïnvesteerd. Maar gemiddeld schommelen de rentetarieven rond 1 procent, valt in de sector te horen.

Margin call

Lombardkredieten hebben hun populariteit een flink stuk te danken aan het sterke beursklimaat van de voorbije jaren. Maar wat als de aandelenmarkten crashen? Welk risico loop je dan als kredietnemer? Bij stormweer op de financiële markten bestaat het gevaar dat de effecten die in onderpand werden gegeven zwaar in waarde dalen. In zo’n scenario kan de bank klanten vragen om geld bij te storten - een ‘margin call’ - of om het kredietbedrag te verlagen.

Al benadrukken banken en vermogensbeheerders wel dat ze een heleboel veiligheidsmechanismen inbouwen om te vermijden dat het zover komt. Zo kunnen klanten niet hun hele beleggingsportefeuille in onderpand geven om een krediet af te sluiten. De bedragen die worden uitgeleend, zijn ook berekend in functie van de onderliggende kwaliteit van de beleggingsportefeuille. Hoe schokbestendiger die beleggingen, hoe meer krediet kan worden gegeven.

‘We controleren dagelijks de evolutie van de portefeuille’, zegt Benoît Frin, directeur patrimoniumbeheer en kredieten bij de privatebankingafdeling van BNP Paribas Fortis. ‘Bij de toekenning van een lombardkrediet houden we geen rekening met de marktwaarde van die portefeuille, maar wel met de ‘loanable value’. Dat is de waarde van de portefeuille, verminderd met een bepaald percentage om rekening te houden met volatiliteitsriscio’s. Dankzij die aanpak konden onze klanten het hoofd bieden aan de terugval van de markten in februari vorig jaar, bij de start van de coronacrisis. Ze werden niet geconfronteerd met voortijdige margeopvragingen door de bank.’

Advertentie