Duurzaam en circulair bouwen start bij een ontwerp dat bewust nadenkt over de meest ecologische materialen. Maar elke fabrikant claimt tegenwoordig dat zijn producten duurzaam zijn. Daarom zijn officieel erkende labels zinvol. Ze bewijzen dat materiaal voldoet aan de vereisten die een onafhankelijke instantie vooropgesteld heeft.
1. FSC
Dit label, dat staat voor Forest Stewardship Council, wordt almaar bekender. Het garandeert dat hout of het daarvan afgeleide product uit verantwoord beheerde bossen komt, en/of gerecycleerd materiaal. Er bestaan drie varianten. FSC 100% verzekert dat het product volledig afkomstig is uit gecertificeerde bossen. FSC Mix slaat op een mengeling van FSC-materiaal met gerecycleerd materiaal. FSC Recycled toont aan dat een product gemaakt is uit 100% gerecycleerd hout.
2. Cradle-To-Cradle (C2C)
Dit label is van toepassing op herbruikbare producten. Het ondersteunt productontwerpers en producenten via een continu verbeteringstraject. Dat focust op vijf kwaliteitscategorieën: gezonde materialen, hergebruik van materialen, hernieuwbare energie plus koolstofmanagement, watergebruik, en sociale verantwoordelijkheid. Het label telt vijf niveaus: ‘basic’, ‘bronze’, ‘silver’, ‘gold’ en ‘platina’. De categorie met het laagst behaalde niveau bepaalt de gehele productscore.
3. VIBE
Dit onafhankelijke label draagt de naam van zijn uitreikende organisatie: het Vlaamse Instituut voor Bio-Ecologisch bouwen en wonen. Dit keurmerk erkent onder meer architecten, producenten, handelaars, aannemers en andere bedrijven in de bouwsector. Het waarborgt dat deze professionals kunnen werken met energie- en waterbesparende concepten én dat ze ervaring hebben met het kwaliteitsvol werken met bio-ecologische bouwmaterialen, technieken en producten. VIBE speelt een belangrijke rol in het promoten van duurzaam bouwen, met aandacht voor circulariteit.
4. Natureplus
Een product met dit label erkent de lage milieu-impact ervan over zijn hele levenscyclus. Natureplus test ook de emissies van schadelijke stoffen die uit het product kunnen voortkomen. Alleen bouwproducten die zowel op milieu- als op gezondheidsvlak voldoen aan de strengste criteria ontvangen het label. De uitreikende organisatie baseert zich op levenscyclusanalyses, bedrijfsbezoeken en laboratoriumonderzoek. Ondertussen dragen al meer dan 600 Europese bouwproducten dit milieukeurmerk.
5. LCA
Staat voor levenscyclusanalyse. Geen label pur sang, maar deze methode bepaalt de totale milieubelasting van een product gedurende de hele levenscyclus: van de grondstofwinning naar de productie, het transport, het gebruik tot en met de recyclage of afbraak. Een LCA-studie kan ook dienen om een milieuprofiel van een materiaal op te maken, zodat je het kunt vergelijken met mogelijke alternatieven. LCA-analyses vormen ook de basis van TOTEM: een tool waarvoor OVAM, Leefmilieu Brussel en Service Public de Wallonie (SPW) de krachten bundelden.
6. ATG
Dit label bewijst dat een bouwproduct of systeem gunstig beoordeeld werd op gebruiksgeschiktheid voor een bepaalde toepassing. De afkorting staat voor Agrément Technique/Technische Goedkeuring. ATG is ondertussen een algemeen erkend kwaliteitslabel in de bouwsector. Zowel de fabrikant, het bouwsysteem zelf, als plaatsers worden gecontroleerd via audits, werfbezoeken en samples. Benodigde kennis van onder meer de installateurs wordt afgetoetst via examens. De Belgische Unie voor de Technische goedkeuring in de bouw (BUTgb) verstrekt het label.