De zorg voor de mentale gezondheid van medewerkers staat bij steeds meer organisaties boven aan de agenda. Toch denkt bijna de helft (48%) van de Belgische leidinggevenden dat medewerkers met mentale problemen hun collega’s negatief kunnen beïnvloeden, aldus een nieuw onderzoek van Antwerp Management School. ‘Een kwart van de managers neemt iemand met een geschiedenis van mentale problemen niet eens aan’, vertelt Eva Geluk van AMS.
Leidinggevenden spelen een cruciale rol bij het bevorderen van het mentaal welzijn op de werkvloer en het voorkomen dat mensen uitvallen, zo blijkt uit een nieuw onderzoek van Antwerp Management School in samenwerking met bpost, B-tonic en Elia. Maar veel managers worstelen met medewerkers die mentale problemen ervaren. Meer dan de helft (54%) geeft aan dat ze onvoldoende kennis hebben om ondersteuning te bieden, terwijl 44 procent zich niet competent genoeg voelt.
Mentaal welzijn op het werk is duidelijk niet evident. Het is een publiek gezondheidsprobleem dat nog altijd gebukt gaat onder vooroordelen en taboes.
‘Opmerkelijk is ook dat een kwart van de managers kandidaten niet zou aannemen als ze weten dat die mentale problemen hebben’, getuigt Eva Geluk, die als senior onderzoeker bij Antwerp Management School de studie coördineerde. ‘7 procent probeert zelfs actief van zulke mensen af te komen.’
Perceptieverschillen over oorzaken
Het onderzoek toont ook aan dat leidinggevenden de oorzaken voor mentale problemen anders bekijken dan medewerkers. Managers zien de belangrijkste oorzaken in privéfactoren, en leggen de kiem bij mensen die te veel willen in het leven - of soms zelfs bij individuen die zouden ‘profiteren’ van het systeem. Daarentegen geeft bijna de helft (49%) van de medewerkers (het gebrek aan) leiderscapaciteiten aan, als een belangrijke reden voor verzuim.
‘Mentaal welzijn op het werk is duidelijk niet evident. Het is een publiek gezondheidsprobleem dat nog altijd gebukt gaat onder vooroordelen en taboes’, zegt Eva Geluk. ‘Daarnaast wordt preventie nog vaak gezien als een noodzakelijke ingreep wanneer het fout gaat, maar dan is het eigenlijk al te laat.’ Want ook hier geldt dat voorkomen beter is dan genezen. ‘Maar dat lukt niet met wekelijkse yogalessen of een fruitmandje.’
Samenwerking op meerdere niveaus nodig
Een deel van het probleem ligt bij de organisatie zelf. Want bijna vier op de tien leidinggevenden voelen zich niet gesteund door hun organisatie om medewerkers met mentale problemen te helpen. Leidinggevenden missen ook concrete handvaten om aan de slag te gaan. Dat kan op diverse manieren aangepakt worden.
Eva Geluk: ‘Eerst en vooral via trainingen, lezingen en workshops. Maar die moeten dan wel wetenschappelijk gefundeerd zijn. Organisaties worden immers overspoeld met allerhande aanbiedingen en programma’s. Daarom moeten ze kritisch kijken naar de onderbouwde effecten van deze initiatieven.’
Uiteindelijk zullen leidinggevenden die minder stigmatiserend denken, vanzelf meer preventieve acties ondernemen. ‘Daarbij moeten ze een psychologisch veilige omgeving creëren, waar medewerkers zich vrij voelen om over hun problemen te praten’, besluit Eva Geluk.