De laatste maanden vloeide er heel wat inkt over motivatie. Dat is logisch, want niet alleen presteren optimaal gemotiveerde medewerkers beter, ze voelen zich ook beter in hun vel. Maar wat is ‘optimale’ motivatie juist? Dat is nog te weinig geweten, zo blijkt uit een recente bevraging uitgevoerd door Bright Plus. ‘Zo weet slechts 6 procent van de respondenten dat intrinsieke motivatie niet per se de beste is. Mensen zijn niet alleen optimaal gemotiveerd wanneer ze hun job leuk of interessant vinden, maar ook als ze de waarde ervan inzien.
Hoe is het vandaag gesteld met de medewerkersmotivatie? Dàt brengt een nieuwe studie van Bright Plus in kaart. ‘Hiermee toetsen we trends af aan de huidige realiteit en bieden we medewerkers en organisaties inzichten en handvatten om die optimale motivatie op te krikken‘, vertelt Linda Cappelle, algemeen directeur bij Bright Plus.
Wetenschappelijk onderbouwd
Motivatie-expert Hermina Van Coillie werkte vanuit de wetenschappelijk onderbouwde en bruikbare zelfdeterminatietheorie (ZDT) mee aan de bevraging. ‘Deze theorie deelt motivatie op in 'High’ en ‘Low Quality’ motivatie. Bij High Quality (HQ) motivatie ben je gemotiveerd omdat je je job zinvol, leuk of interessant vindt. Het is echter opvallend dat nog er zoveel mensen gemotiveerd worden vanuit druk, dwang en controle’, getuigt ze.
Zo werkt 35 procent om kritiek van anderen te vermijden. Wanneer mensen werken vanuit druk voelen ze zich minder goed en presteren ze ook minder. ‘Door in te zetten op vertrouwen en onze psychologische basisbehoeften aan autonomie, verbinding en competentie, kunnen organisaties hun medewerkers echter veel kwalitatiever motiveren.’
Met ons onderzoek toetsen we trends af aan de huidige realiteit en bieden we handvatten om de motivatie op te krikken
Hardnekkige motivatiemythes
De bevraging bewijst dat we hardnekkig blijven geloven in twee motivatiemythes. Slechts 6 procent van de respondenten weet dat intrinsieke motivatie niet altijd de beste is. ‘Intrinsieke motivatie is een goede motivatie’, beklemtoont Linda Cappelle. ‘Maar iets doen omdat je het zinvol vindt, wat valt onder extrinsieke motivatie, is minstens even goed.’ En dit is relevant, want managers kunnen intrinsieke motivatie moeilijk beïnvloeden: doe dit graag, vind dat project interessant: dat wérkt niet. Maar een project of job zinvol maken, dat lukt beter’, zegt Hermina Van Coillie.
Ook de stelling ‘hoe meer motivatie, hoe beter’, klopt niet: al beseft amper vier procent van de bevraagde Belgen dat. ‘Mensen kunnen sterk gemotiveerd zijn, maar op een compleet foute manier’, zegt Hermina Van Coillie. Denk bijvoorbeeld aan dwang: Soms werken mensen omdat ze het zichzelf opleggen, om schuld of schaamte te vermijden (interne dwang) of omdat het moet van anderen, voor een beloning of uit angst voor straf (externe dwang) ‘Dat betekent dat je als leidinggevende veel energie kan steken in het motiveren van je medewerkers, terwijl je eigenlijk werkt op de foute motivatie’.
Je medewerkers optimaal motiveren dankzij ABC
Het is opvallend dat nog zoveel mensen gemotiveerd worden vanuit druk, dwang en controle, ofwel van anderen maar vaak ook van zichzelf
Gelukkig kunnen leidinggevenden heel wat ondernemen om hun medewerkers optimaal te motiveren. Beide experts wijzen op het belang van het ABC voor het stimuleren van HQ motivatie: Autonomie, Belongingness (verBinding) en Competentie. Dit zijn drie basisbehoeften die iedereen heeft en indien ze worden vervuld, hebben ze een positieve invloed op HQ motivatie. Denk bijvoorbeeld aan inspraak of het bieden van voldoende keuzemogelijkheden op vlak van Autonomie. Ook uitleggen waarom je bepaalde beslissingen neemt, is hier belangrijk. Het is cruciaal dat mensen het gevoel hebben iets ‘vrijwillig’ te doen.
Wat verBinding betreft, is het dan weer goed om in te zetten op authentieke connectie, zowel on- als offline. Dat kan met transparante communicatie, overlegmomenten met het team of informele contactmomenten zoals een teambuilding of een babbel aan de koffiemachine. Zorg ervoor dat je medewerkers het gevoel hebben erbij te horen.
Competentie kan je tot slot stimuleren met opleidingen, het bieden van leerkansen in een omgeving waar fouten maken mag en een open feedbackcultuur. ‘Als mensen in die optimale omgeving kunnen werken en hun talenten daarbij kunnen ontwikkelen, dan groeit hun HQ motivatie’, weet Linda Cappelle. ‘Daardoor stijgt het welzijn van de medewerkers én wordt de organisatie productiever.
Hermina Van Coillie besluit met een oproep naar werkgevers: ‘Een succesvolle organisatie komt grotendeels voort uit optimaal gemotiveerde medewerkers. Je kan dit stimuleren via het eerder genoemde ABC van motivatie. Zo maak je werk leuk, interessant, en vooral zinvol. Maak duidelijk wat ieders bijdrage is en dan kan je samen met je team mooie resultaten boeken.’
Zin om meer te leren over high quality motivatie? Neem deel aan onze Inspiration Day: Aan de slag met high quality motivatie - Bright Plus