Ervaring en opgebouwde expertise zijn belangrijke componenten om op een professionele manier invulling te geven aan een rol. Onder andere universiteiten en businessschools willen die expertise versterken en mensen niet alleen voorbereiden op de arbeidsmarkt maar ze ook begeleiden en ondersteunen in de verdere ontwikkeling van hun carrière. ‘Tegelijk neemt de vraag naar coaching toe omdat steeds meer mensen zichzelf in vraag stellen en niet meer weten hoe ze zich verhouden tot zichzelf, anderen en de wereld’, zegt Khadija Badli, partner bij Accord Group, gespecialiseerd in leadership advisory.
‘Kandidaten met een PhD of een MBA zijn gegeerd op de arbeidsmarkt. Meer dan anderen hebben ze kennis opgebouwd die hen snel inzetbaar maakt op momenten waarop ze met risico’s of opportuniteiten geconfronteerd worden.’
‘Maar ervaring heeft twee betekenissen. Je kan ervaring omschrijven als datgene wat je al hebt ervaren en waarop je hopelijk kan terugvallen als je als leider met gelijkaardige risico’s en opportuniteiten wordt geconfronteerd. Deze ervaringen laten je toe om intuïtief te handelen en helpen om beter en sneller invulling te geven aan je verantwoordelijkheden. Het wordt echter problematisch wanneer je blijft teruggrijpen naar oude recepten voor problemen die een nieuw of ander perspectief vereisen. Als leider riskeer je dan ingedeeld te worden in de categorie In the box thinking’.
Anticiperen in plaats van aanpassen
‘De huidige tijdsgeest maakt ervaring in deze betekenis minder relevant omdat ervaring op zich geen competitief voordeel meer biedt. Wanneer iedereen zijn job professioneel invult op basis van de opgebouwde referentiekaders, komt er een punt dat de ‘best practice’ is bereikt en dat ervaring geen soelaas meer biedt om tegemoet te komen aan de toenemende complexiteit waarmee organisaties worden geconfronteerd.’
Het wordt problematisch wanneer je blijft teruggrijpen naar oude recepten voor problemen die een nieuw of ander perspectief vereisen.
‘De aandacht voor wat leiders in staat zijn te ervaren, zelfs als het nog niet fysisch aanwezig is of is beschreven, maakt in deze VUCA-wereld het uiteindelijk het verschil. Zich bewust zijn van de trends die een impact hebben op het eigen product of dienstenaanbod en de ervaring en meerwaarde die dit meebrengt voor klanten en stakeholders, zijn minimumvereisten geworden voor succesvol leiderschap. Anders blijf je steken in je eigen referentiekader en zoek je vooral manieren om je aan te passen in plaats van te anticiperen op veranderingen in de markt.’
Bestaansrecht
‘In staat zijn dit te ervaren, vereist meer dan ooit een besef over de plaats van een organisatie en een sector in de waardeketen en een inzicht in welke drijvende krachten daarop een impact zullen hebben in de toekomst, meer nog dan op wat je te bieden hebt als product of dienst. Het is essentieel om te beseffen dat een activiteit van een organisatie de veruitwendiging is van een intentie of purpose, die ook evolueert.’
‘Waarom zijn wij hier als bedrijf?’ is een vraag die elke ceo bewust moet kunnen beleven om vervolgens zijn blik te richten op de evoluties in de samenleving die daar een impact op zullen hebben. Blockchain en AI zijn meer dan manieren om big data te verzamelen die betere inzichten geven in de ervaring waar stakeholders naar op zoek zijn. Het zijn maatschappelijke evoluties die impact hebben op het bestaansrecht van organisaties.’
‘Hetzelfde kan gezegd worden van trends zoals de evolutie naar Net Zero en meer cohesie. CO2-uitstoot reduceren, is niet hetzelfde als een Net Zero-businessmodel bouwen of bijdragen aan de duurzame ontwikkeling van de samenleving. Ze verschillen aanzienlijk in wat leiders in staat moeten zijn te ervaren.’
Complexe verwachtingen
‘Wie zich wil klaarstomen voor de volgende ceo-rol vult zijn CV best niet enkel met wat hij of zij al hééft ervaren maar geeft beter duidelijk aan hoe hij maatschappelijke evoluties ervaart en wat dit betekent voor de rol van de organisatie waarvoor hij solliciteert.’
‘En wie als lid van een remuneratiecomité geacht wordt te zorgen voor de ceo die de organisatie naar een volgend niveau van ontwikkeling moet brengen, denkt best na wat die potentiële ceo moet kunnen ervaren om tegemoet te komen aan de steeds complexere verwachtingen die gesteld worden.’