Tevreden medewerkers zijn onder meer gelukkiger, gemotiveerder én zorgen voor betere bedrijfsresultaten. Toch zetten veel organisaties vandaag nog te weinig in op het monitoren en stimuleren van het werkplezier bij hun mensen. ‘Werkplezier is het meest onderschatte wapen in de strijd om talent’, zegt motivatie- en ontwikkelingspsycholoog Maarten Vansteenkiste.
Bijna de helft (+48%) van de Belgische werknemers ervaart vandaag een matig tot laag werkplezier. Dat blijkt uit de Happiness@Work Study dat talent placement bedrijf Accent sinds 2021 jaarlijks organiseert in samenwerking met Impetus Academy, een spin-off van Universiteit Gent. ‘We zijn blij dat meer dan de helft van de mensen wél gelukkig is, maar toch is dit een duidelijk signaal dat het voor veel bedrijven en hun medewerkers hoogtijd is om actie te ondernemen’, zegt Anouk Lagae, CEO bij Accent.
Plezierverschil tussen jongere en oudere medewerkers
Werkplezier betekent geenszins dat medewerkers uitsluitend taken uitvoeren die ze het liefste doen.
Opvallend is ook het grote verschil inzake werkplezier tussen jongere en oudere werknemers. Bijna 65 procent van de 55-plussers ervaart een hoog werkplezier. Bij werknemers jonger dan 25 is dat slechts 48 procent. ‘Daar is een verklaring voor’, vertelt Maarten Vansteenkiste, motivatie- en ontwikkelingspyscholoog bij Impetus Academy, die organisaties met wetenschappelijk onderbouwde methodologieën ondersteunt in het ontwikkelen van meer motiverende culturen. ‘Oudere werknemers zijn gemiddeld tevredener dan jongeren binnen hun job, omdat ze al een langer carrièretraject hebben afgelegd. Ze weten beter wat ze willen en hebben hun job doorheen de jaren beter afgestemd op hun kerninteresses, talenten en noden.’
Gelukspijlers
Werkplezier wordt bepaald door verschillende pijlers. Denk onder meer aan de mate waarin mensen geboeid zijn en inhoudelijk geprikkeld worden door hun job. En in hoeverre ze hun werk als zinvol en betekenisvol ervaren. De effecten van een hogere graad van werkplezier op medewerkers zijn duidelijk. ‘Tevreden werknemers zijn onder andere gelukkiger, meer betrokken, creatiever, innovatiever en opener in samenwerkingen’, zegt Anouk Lagae. ‘Ze verhogen ook de stabiliteit van volledige teams én ze hebben een indirecte, maar duidelijke positieve impact op de bedrijfsresultaten.’
Werkplezier betekent geenszins dat mensen alleen nog de taken uitvoeren die ze het liefste doen. ‘Zelfs monotone en minder leuke opdrachten kunnen zin- en betekenisvol zijn’, verduidelijkt Maarten Vansteenkiste. ‘Medewerkers nemen die minder leuke werkzaamheden er voor lief bij, als ze het belang er van inzien en gewaardeerd worden binnen hun job.’
ABC voor de groei van mensen
Veel werkgevers focussen te eenzijdig op de output, terwijl ze de input beter zouden stimuleren: zo brengen ze het beste uit hun mensen naar boven.
Werkgevers en managers kunnen het werkplezier van hun werknemers vergroten wanneer ze inzetten op het ABC voor de groei van mensen. Dat vertaalt zich in de praktijk naar doelgerichte leiderschaps- en organisatieontwikkelingen op vlak van Autonomie (geef mensen keuzemogelijkheden), Verbondenheid (zorg voor een zorgzame omgang) en Competenties (geef werknemers toegang tot groeitrajecten en opleidingen). Maarten Vansteenkiste: ‘Veel organisaties hebben bijvoorbeeld nood aan een open feedbackcultuur. Medewerkers willen graag zichzelf zijn in hun job: ze mogen hun mening, interesses en bezorgdheden uiten. Deze worden serieus genomen. Dat versterkt ook de werking van organisaties en faciliteert participatief leiderschap.’
Participatief leiderschap
Daarbij is het realiseren van psychologische veiligheid binnen de bedrijfscultuur cruciaal. ‘Iedereen heeft een stem die gehoord moet worden, want daar komen vaak rijke suggesties uit voort’, vult Anouk Lagae aan. ‘Daartoe hebben we voor onze eigen medewerkers bijvoorbeeld Friends of Accent. Daar kunnen onze mensen zélf initiatieven voorstellen aan het management. Ik neem als CEO ook maandelijks deel aan ontbijtsessies met een tiental willekeurig gekozen medewerkers. Zo houden we de vinger aan de pols en ontdekken we wat er nog beter kan.’
Anderzijds mogen bedrijven daar ook niet te ver in gaan. Te veel vrijheid werkt bijvoorbeeld averechts. ‘Managers die zelfsturende teams te veel aan hun lot overlaten, maken hen te afwachtend of richtingloos‘, merkt Maarten Vansteenkiste. ‘Organisaties moeten nog altijd duidelijk hun verwachtingen communiceren, projecten en taken opvolgen en mensen tijdens dat proces aanmoedigen.’
Verankerd in het dna
Anouk Lagae onderstreept ook dat het verhogen van de motivatie en jobtevredenheid bij werknemers geen opstelsom is van losse initiatieven, maar organisch ingebed moet worden in de bedrijfscultuur- en de hr-strategie. ‘Organisaties die alleen een pingpongtafel installeren op de werkvloer om het werkplezier bij hun medewerkers mee te verhogen, creëren een karikatuur. Werkplezier is geen tool, maar moet intrinsiek in het dna van een organisatie verweven zitten. Bedrijven die dat inzien zijn de winnaars van morgen.’