De Europese Investeringsbank (EIB) levert een alternatieve vorm van financiering voor bedrijven. Grotere ondernemingen kunnen er rechtstreeks terecht, andere via de Belgische banken. Voor subsidies bent u er aan het verkeerde adres, de EIB maakt de condities voor uw leningen aantrekkelijk.
De Europese Investeringsbank is er voor organisaties uit de 28 lidstaten van de Europese Unie. Zij werkt niet met fondsen van een Europese instantie, en dus niet met geld van de belastingbetaler, maar haalt haar kapitaal op de markt. ‘In 2013 konden we 75 miljard euro aan leningen uitschrijven, waarvan 20 miljard euro naar 230.000 kmo’s ging. De rest is bestemd voor projecten van grote ondernemingen en overheden in de lidstaten’, schetst Alain Nadeau, verantwoordelijk voor EIB-leningen aan banken en bedrijven in West-Europa. De organisatie telt meer dan 2.000 medewerkers. De Europese Unie vroeg de EIB na het uitbreken van de eurocrisis om meer middelen voor bedrijven beschikbaar te maken. Dat gebeurde in alle lidstaten, in sommige tot 40 procent meer. Die stijging houdt nog aan. In België steeg de besteding van 1,2 miljard in 2012 naar 1,5 miljard euro in 2013.
‘Voor kleinere bedragen kunnen bedrijven terecht bij de belangrijkste lokale banken in hun land. Zij beslissen lokaal aan wie en hoe ze onze middelen toekennen. Als een bank voor ons 200 miljoen besteedt, legt zij ons na zes of twaalf maanden hiervan een lijst voor, per bedrijf en bedrag. Wij leveren liquiditeit voor leningen van vijf à zeven jaar looptijd. De voorwaarden zijn meestal gunstiger dan elders, omdat de EIB een toprating heeft.’
Vernieuwend
Tot voor kort nam de EIB investeringsdossiers van minimaal 25 miljoen euro rechtstreeks in handen. Dankzij een nieuw instrument kan ze dat nu al vanaf 7,5 miljoen. De aanvraag kan zowel vanuit een hoofdzetel, als vanuit een filiaal komen, eventueel ook buiten de EU. ‘Zo investeren we mee in joint ventures over de hele wereld’, verduidelijkt Alain Nadeau. ‘We mikken niet op types bedrijven of sectoren, maar investeren toekomstgericht in research en innovatie, minder in productieverhoging. Onze inbreng bedraagt maximaal de helft van het projectbudget, maar meestal zowat 30 procent. Een project dat wij steunen, krijgt vaak makkelijker bij banken of andere partijen extra financiële steun.’
Tot nu toe bereikte de EIB weinig middelgrote ondernemingen. ‘Zij waren te groot om zoals kleinere ondernemingen via de bank leningen te krijgen en te klein om rechtstreeks met ons hun kredietdossiers af te werken’, geeft Nadeau toe. ‘Maar we leggen nu contacten met federaties van werkgevers in België om samen kennismakingsevenementen te organiseren.’
Hoe werkt een kredietaanvraag bij de EIB ? Alain Nadeau: ‘Een bedrijf bezorgt ons eerst een korte beschrijving van zijn project en een schets van zijn financiële situatie. Zo kunnen we inschatten of financiering mogelijk is. Daarna wordt het dossier samen uitgewerkt. Tussen een eerste contact en een goedkeuring van de financiering verloopt doorgaans zes maanden. Hoe vroeger het eerste contact wordt gelegd, hoe meer tijd we winnen.’
Broodverbeteraars
Puratos zocht een paar jaar geleden extra financiering voor zijn onderzoek en ontwikkeling, net toen de crisis haar hoogtepunt bereikt had. De Belgische producent van ingrediënten voor brood- en banketbakkers, chocolatiers en cateringbedrijven wou innoverende en gebruiksvriendelijke bakkerijproducten ontwikkelen die aansloten bij de trend naar gezonde voeding. Het bedrijf klopte rechtstreeks bij de Europese Investeringsbank aan. Puratos kon een omzet van 1,325 miljard euro in 2013 voorleggen, 6.500 medewerkers in filialen in 68 landen, 43 productievestigingen wereldwijd en een organische groei van 6 procent per jaar. Van de omzet gaat jaarlijks 2,7 procent naar onderzoek en ontwikkeling, een afdeling met 400 medewerkers. ‘Wij verrichten fundamenteel onderzoek, bijvoorbeeld naar biochemische processen om via broodverbeteraars het brood knapperiger en langer houdbaar te maken. We verrichten productresearch naar concrete nieuwigheden en lokale research voor aanpassingen aan markten en klanten’, beschrijft Frank Segebarth, group director finance, ICT & legal affairs bij Puratos Group.
Het niet beursgenoteerde familiebedrijf torst met 150 miljoen euro weinig schuld, maar ze groeit wel wat. ‘Wij zochten diversificatie in onze financiering. Een paar jaar geleden begon een fase van 75 miljoen euro investeringen per jaar’, vertelt Frank Segebarth. ‘We hadden thesauriebewijzen en een private obligatielening aangesproken, maar we merkten dat concurrenten bij de EIB waren langsgegaan. Helaas vielen wij wat tussen hun aanpak voor kmo’s en grote ondernemingen in. Maar de EIB toonde meteen interesse, vooral omdat we zo veel in R&D en in Europa investeren. De gesprekken sleepten een jaar aan, omdat we meerdere commissies moesten tevreden stellen. Gelukkig hadden we de middelen niet acuut nodig.’
Uiteindelijke rijfde Puratos een lening over zeven jaar binnen voor 45 miljoen, 50 procent van de O&O-uitgaven in Europa. ‘De toprating van de EIB zorgde voor aantrekkelijke condities. Dat we weinig schulden en een overtuigend dossier hadden, hielp natuurlijk ook. Niet alleen de rentevoet was interessanter dan bij gewone banken. Ook zeven jaar looptijd was in die crisisperiode moeilijk te krijgen. Je merkte dat de EIB over veel middelen beschikte en die graag beschikbaar wou stellen.’
De researchinspanningen gaan van Putatos gaan nog voort. En de CFO sluit een nieuwe samenwerking met de EIB niet uit. ‘Over een jaar heeft Puratos een herfinanciering nodig. Nu zijn de gewone banken wel soepeler in hun kredietverlening dan drie jaar geleden. Maar de EIB zou opnieuw kunnen deel uitmaken van onze financieringsmix.’
Moeilijke fase overbrugd
De technologie van de protontherapie van biotechbedrijf IBA is inmiddels wereldwijd aan 27 medische centra verkocht, telkens grote installaties voor een waarde van 25 à 50 miljoen euro. ‘IBA is wereldleider in de protontherapie, die kankertumoren met veel minder weefselschade wegstraalt’, schetst Jean-Marc Bothy, CFO bij IBA. ‘Wij hebben nu een meer compacte installatie ontwikkeld, die goedkoper is en die we binnenkort in België hopen te installeren.’
IBA, dat in 1986 als spinoff van de UCL ontstond, heeft geen kapitaalintensieve activiteiten. ‘Wij doen onderzoek, ontwikkeling en ontwerp, maar besteden de hele productie uit. In 2008, in volle crisis, hadden we 100 miljoen euro nodig voor nieuwe R&D-inspanningen over vier jaar. De Europese Investeringsbank nam zelf contact op, omdat ze meer Europese bedrijven wou helpen bij de financiering van hun onderzoek. Zij bood ons een krediet voor 50 procent van het benodigde budget, tegen zeer aantrekkelijke voorwaarden qua rente en looptijd.’
Jean-Marc Bothy ondervond de gunstige neveneffecten aan de EIB-inbreng. ‘Zij verhoogde onze financiële geloofwaardigheid. EIB werkt zeer professioneel en staat haar kredieten niet makkelijk toe. Je moet een fors dossier opbouwen, er volgen meerdere bezoeken en een boekenonderzoek met wetenschappers. We moesten ook goed uitleggen wat we precies van plan waren. In 2009-2012, toen het geld werd besteed, moesten we jaarlijks rapporteren. EIB hielp ons door een moeilijke periode.’