Drie bedrijven op de tien dekken zich nog altijd niet in tegen bedrijfsstilstand. Nochtans kunnen de gevolgen nefast zijn, zelfs fataal. Bedrijven die zich wel indekken, bouwen ook een sterk preventiebeleid uit. Eerst voorkomen, dan verzekeren, dat lijkt hun motto.
Uit enquêtes bij Belgische bedrijven in 2012 en 2014 bleek dat eerst één op de drie en later drie op de tien zich niet hadden ingedekt tegen een bedrijfsstilstand. En dat zij de financiële gevolgen van zo’n stilstand niet zouden aankunnen. Dat stelde ADD vast, een onafhankelijke verzekeringsmakelaar gespecialiseerd in ondernemingsrisico’s.
Waterleiding
Yves Demeulemeester, CFO van C-MAC Electromag, kende een jaar geleden een belangrijk schadegeval, het soort dat door een samenloop van omstandigheden slechts om de zoveel decennia kan voorkomen. Gelukkig was deze producent van elektronische schakelingen voor de voertuigensector, luchtvaart en industriële toepassingen erop voorzien. ‘Er stond een nieuwe productielijn klaar om te starten, toen een waterleiding brak, net boven een gloednieuwe machine vol elektronica. We moesten die zo snel mogelijk vervangen.’
‘Gelukkig kon de machineleverancier, bij wie de levertermijn normaal zes maanden bedraagt, binnen enkele weken een vervangende machine installeren. De verzekeringsmakelaar moest ook snel optreden. Hij moest nagaan of we onder de voorwaarden van onze verzekeringscontracten meteen de nodige ingrepen konden uitvoeren. Dit verliep vlot, vooral omdat het dossier over machinebreuk en bedrijfsschade voorkomen degelijk was gestoffeerd. Als toeleverancier in tweede lijn voor de grote assembleurs kunnen wij het ons niet veroorloven dat we niet meer operationeel zijn. In die zin is de verzekering bedrijfsschade ook maar de laatste redplank.’
De impact van een klein voorval kan bijzonder groot zijn, beseft Yves Demeulemeester. ‘Het kan zelfs leiden tot het stilvallen van de productielijn bovenaan in de keten, bij de assembleur zelf. We hebben dan ook gedetailleerde plannen voor onderhoud en frequente herstellingen. Je kunt de zaken echt niet op hun beloop laten, ook al ben je verzekerd.’
Bij de schade was de CFO klaar met een goede berekening nog voor de verzekeringsexpert was langsgekomen. ‘Logisch, want wij zijn zelf meer gespecialiseerd in ons vak dan die expert. Wij kennen de finesses en kunnen een dossier onderbouwen met onze productiegegevens en –tabellen. Hoewel we goed voorbereid en ingedekt waren, leerde het voorval mij dat je bij verzekeringen echt wel de gulden middenweg moet vinden, zonder onder- of oververzekeren. Maak met je verzekeraar om het half jaar een serieuze update, zeker in tijden van investeringen. Je kunt nooit alles voorkomen, maar onderhouds- en preventieplannen verlagen de kans op bedrijfsstilstand. Onze vrij hoge franchise hebben we niet verlaagd, want dan geef je aan dat je al een nieuw incident verwacht of dat je vroegere inschatting fout was. Het belangrijkste? Zorg dat je ingedekt bent tegen grote calamiteiten. Eerst en vooral door ze te voorkomen, daarna door een zo optimaal mogelijke verzekering.’
Feilloos bestaat niet
Het jonge en innovatieve Geotracer ontwikkelt en maakt antidiefstalvolgsystemen voor zowat alles wat beweegt, van voertuigen tot boten. Bij diefstal gaat een alarm af en reageert de beveiliging in reële tijd. Het bedrijf is uitgerust met een meldkamer die dag en nacht operationeel is. Geotracer plaatst een elektronische component in het voertuig, maar onderhoudt ook een hele keten van procedures met checks en doublechecks.
‘Zo halen we 99,9 procent bedrijfszekerheid. We houden alle bedrijfsprocessen strak onder controle om fouten te elimineren’, vertelt CEO Bart Van Waeyenberge, ‘maar zowel in de hardware als bij mensen kan er nog wat fout gaan. Bijvoorbeeld, een verkeerde verbinding met de gsm die gelinkt is met een server om de werking van de beveiliging te testen. De operator kan een cijfer in het gsm-nummer verkeerd ingeven, maar we zitten dan wel met een onzekerheid. Het systeem weet niet meteen waar de fout zit. Is het kastje in de auto stuk, is het voertuig buiten antennebereik, gaat het om een menselijke fout of is het voertuig gestolen?’ De dubbele check moet snel uitsluitsel geven, en dat gebeurt meestal ook. Maar een systeemfout kan Geotracer zuur opbreken.
Altijd alert
‘Er kan iets fout lopen in een garage of bij een installateur. Zo was er een dure wagen, die het meest geavanceerde opsporingssysteem moest krijgen, TT4. Het voertuig werd toch gestolen en in Litouwen beschadigd teruggevonden. Bleek dat de klant ons slechts een TT3-beveiliging had gevraagd en dat die was geïnstalleerd. Als zo’n fout op onze nek valt, kunnen we met een fikse bedrijfsschade zitten. Dan komt een bedrijfsschadeverzekering goed van pas. Maar dit is alleen de laatste stok achter de deur. Wij werken met drie back-upsystemen. Het datacenter is nog eens hyperbeveiligd. Je doet alles om zo dicht mogelijk bij de nulfoutenmarge te komen.’
Geotracer moest de bedrijfsschadeverzekering nog niet inroepen. Toch is het bedrijf stevig ingedekt tegen lichamelijke schade door toedoen van zijn systemen en tegen stoffelijke schade, van dataverlies tot het verdwijnen van een voertuig door gebrekkige beveiliging. ‘Elke dag moeten we ons best doen om het zonder de verzekering te redden. De verzekeringsmakelaar is trouwens een bondgenoot in de risicobeheersing. Hij komt om het half jaar de risico’s opnieuw inschatten. Door die toetsing blijven we ook alert.’
30 procent is niet gedekt
Lang niet alle bedrijven zijn zich bewust van de risico’s die ze lopen op het niveau van een bedrijfsstilstand. ’30 procent van de bedrijven in onze enquête geeft nog aan dat ze zich hiervoor niet indekken. Dat geeft te denken. Vooral kmo’s in dienstenbranches denken dat ze weinig of geen gevaar lopen. En dat kan lelijk tegenvallen’, meent Jan Braekman, accountmanager bij verzekeringsmakelaar ADD.
‘Een machinebreuk of bedrijfsschade brengt altijd extra kosten mee. Je moet nieuwe lokalen huren, extra manuren betalen of je krijgt problemen met klanten en leveranciers door dataverlies. Een bedrijfsstilstand kan het gevolg zijn van brand, storm, waterschade, machinebreuk, falen van hardware of dataverlies door cybercriminaliteit en hacking. Vooral dit laatste moet steeds meer worden verzekerd. Dat komt door de opkomst van e-commerce, de nood aan steeds meer IT-infrastructuur en de snel toenemende opslag van klantengegevens, nog los van de opkomst van Big-Datasystemen, die pas doorbreken’, schetst Braekman. ‘Een bedrijf kan aansprakelijk worden gesteld als klantengegevens door hacking openbaar worden gemaakt. Het fenomeen van de ‘ransom ware’, software-infiltratie om losgeld te eisen, neemt ook in België toe en kan een bedrijf minstens tijdelijk lam leggen. Je derft omzet, de kosten voor noodingrepen en om weer operationeel te worden lopen op, en klanten of leveranciers kunnen in de kou staan.’
Grootste risico’s
Voornamelijk grote bedrijven doen aan echt risicobeheer. ‘Toch kunnen ook kmo’s op een haalbare manier structureel risico’s vermijden. Blijf bijvoorbeeld niet werken met een besturingssysteem op je server dat de softwareleverancier niet meer ondersteunt. Stel een draaiboek op, zodat je weet wie wat moet doen bij bepaalde incidenten. Je moet weten welke uitrusting de hele zaak kan lamleggen als ze uitvalt, en welke minder cruciaal is. Stel dus een risicolijst op die risico’s niet alleen identificeert, maar ook hun prioriteiten bepaalt.’
Een goede dekking via een verzekeringscontract volstaat niet. ‘Onze verzekeringsarchitecten staan bedrijven bij om preventie en bescherming uit te bouwen, bijvoorbeeld tegen cybercriminaliteit. Zij bieden ook juridische en technische bijstand bij hacking. Dat beperkt de schade en maakt bedrijven sneller weer operationeel.’
Bij een schade voelen meerdere facetten van het bedrijf de impact. “Commercieel kun je in een competitieve omgeving verwachten dat concurrenten snel de leemte vullen die jij even laat vallen’, verduidelijkt Braekman. ‘Financieel lopen de vaste kosten door, bovenop de hele hersteloperatie. Van alle bedrijven die een grote brand meemaken, is drie jaar later 30 procent failliet. Sociaal leidt een schade niet alleen tot tijdelijke werkloosheid, maar ook tot een slecht klimaat en een leegloop. Dat onderschatten bedrijven vaak sterk.’
- Wat moet een goede bedrijfsschadeverzekering precies doen voor een bedrijf? De onderneming moet snel weer in de situatie zitten waarin ze zich bevond voor het schadegeval.
- Bepaal nauwkeurig het bedrag van de vergoeding in het verzekeringscontract. Hou bijvoorbeeld rekening met de normale stijging van uw omzet.
- Neem geen al te korte vergoedingsperiode voor de bedrijfsschade. De klassieke 12 maanden volstaan misschien niet als de vervanging van een grote, cruciale machine 18 maanden duurt. Een fabriek die compleet in puin ligt, krijgt u ook moeilijk in een jaar volledig operationeel.
- Waak over het deugdelijk bestuur. Daarvoor is een bedrijfsschadeverzekering elementair.
- Onderschat de risico’s voor de liquiditeit van de onderneming niet, een belangrijk punt voor schuldeisers en aandeelhouders. Zonder bedrijfsschadeverzekering die het afnemen van de liquiditeit dekt, voldoet het bedrijf misschien niet meer aan de strenge liquiditeitseisen van banken, precies op het moment dat u nieuwe investeringskredieten nodig hebt.
- Aandeelhouders lopen nog meer risico. Zij zien hun inkomsten slinken en lijden een belangrijk kapitaalverlies, omdat de koers van het aandeel door het schadegeval daalt.