Crowdfunding leek het speelveld voor creatievelingen. Maar steeds meer zakenlui nemen het financieringsalternatief ernstig. Structurering en gebruik van zo’n groepsfinanciering raken geprofessionaliseerd. Het gaat dan niet alleen meer over geld inzamelen. Ook het marketingeffect is belangrijk.
Pierre Buffet en Anne-Catherine Mailleux bedachten Acar’Up, een milieuvriendelijk product tegen huisstofmijt. Daarmee startten ze in 2013 het bedrijf Domobios, een spin-off van ULB en UCL. ‘We zochten aandeelhouders met een meerwaarde door hun kennis van de farmaceutische wereld. Roch Deliveux, ex-CEO van UCB, legde 50.000 euro in, het risicokapitaalfonds Inventures van José Zurstrassen 280.000 euro. Via crowdfunding haalden we 100.000 euro op. Samen met onze eigen inbreng als oprichters hadden we zo ons startkapitaal’, rekent CEO Pierre Buffet voor.
Investeerders/promotors
De CEO is tevreden dat de crowdfunding snel het beoogde bedrag opleverde, maar dat was niet zijn belangrijkste doel. ‘Het is meer een marketinginstrument dan een financieel hulpmiddel. We hadden dat geld ook op een andere manier kunnen krijgen. Maar deze kleine investeerders worden kenners en ambassadeurs van ons product. Zij kunnen het tegen halve prijs kopen en zelf uitproberen. De helft deed dat ook. Die honderd mensen vormen een extra netwerk. Wij houden hen op de hoogte en zij reageren of laten zich mobiliseren. We vroegen hen bijvoorbeeld om in hun buurt bij apothekers naar ons product te vragen. Alweer werkte meer dan de helft mee. Zo bouwt de investeerder mee aan naambekendheid bij ons voornaamste distributiekanaal.’
De procedure voor de fondseninzameling lijkt volgens Buffet op wat hij met risicokapitaalverstrekker Inventures doorliep. ‘Je hebt ook een boekenonderzoek nodig en je moet de modaliteiten leren kennen. Het was belangrijk om de juiste investeringsschijven vast te leggen. Wij verdeelden het bedrag in tweemaal 50.000 euro, een schijf voor de investeerder met maximaal 1.000 en minimaal 100 euro inleg, de andere voor een inbreng vanaf 1.000 tot 10.000 euro. Die laatste was voor wie er volledig voor wilde gaan en de eerste om genoeg investerende ambassadeurs te hebben. In 19 dagen was het bedrag ingezameld.’
Gezonde voeding
Een paar jaar geleden nam Stephan De Brabandere het bedrijfje Woké over. Het had een heel eigen concept van gezonde fastfood waarbij klanten de samenstelling van hun gerechten konden kiezen. Nadat hij het bedrijfje had rechtgetrokken, begon de zoektocht naar nieuwe financiering. ‘Crowdfunding leek mij ideaal voor een keten die zich richt op jonge professionelen. Toen ik bij het Belgische crowdfundingplatform MyMicroInvest terecht kwam, werd nog systematisch een bedrag in crowdfunding gekoppeld aan hetzelfde bedrag in een gewoon krediet. Dat gebeurt nu niet meer. Maar die combinatie van financieringsvormen geeft je als ondernemer wel een veiliger gevoel. Uiteindelijk verliep de financiering relatief snel. Tussen de eerste ontmoeting en het akkoord met de eerste investeerders verliep één jaar. Ons kapitaal bestaat nu voor een kwart uit crowdfunding, een kwart van vroegere aandeelhouders en de helft nieuwe aandeelhouders. Hun investeringen hangen ook van elkaar af. De ene was bereid meer te doen als de andere dat ook wou doen.’
Woké wilde maar 100.000 euro ophalen via crowdfunding. ‘Je kunt hoger gaan, maar dan krijg je met veel complexere regels te maken en stijgen de dossierkosten. Nu bedroegen die 3.000 euro, bij een groter bedrag wordt dat 15.000 à 20.000 euro. Van het opgehaalde bedrag neemt MyMicroInvest een vergoeding van 12 procent.’
De Brabandere schrok wel van de impact van crowdfunding. ‘Het is stresserend dat je voortdurend in het voetlicht staat, ook met alles wat er kan fout gaan. Die zichtbaarheid verplicht je om snel aan maturiteit te winnen. Ik zou de communicatie wel kunnen beperken. Maar dan benut ik onvoldoende de rol van klankbord en ambassadeur die ieder van mijn 200 crowdfunders kan spelen. Zij vormen een nieuw netwerk met mogelijke franchisenemers, leveranciers, journalisten en vastgoedspecialisten. We haalden mensen met een zeer diverse kijk bij het businessplan.’
Doorbraak
MyMicroInvest (MMI) is een Belgisch bedrijf dat sinds een paar jaar innoverende manieren van investeren ondersteunt. ‘Voor starters zoeken we kapitaal bijeen via crowdfunders, gekoppeld aan een professionele investeerder, beide tegen dezelfde financiële voorwaarden. Voor wat rijpere groeiers kan ook een lening. Voor elke crowdfunding schrijven we volgens de regels van controleorgaan FSMA een informatieprospectus’, schetst Guillaume Desclée van MyMicroInvest. ‘In België zijn we marktleider in het opzetten van crowdfunding, in Europa behoren we tot de top 5. We tellen nu 18.000 crowdfunders en stopten eind 2013 al 4,2 miljoen euro in 13 bedrijven, gemiddeld 350.000 euro per bedrijf.’
Eind juni hield MyMicroInvest een enquête bij zijn leden-crowdfunders. ‘Ze willen niet zozeer in consumentengoederen investeren, maar vooral in wetenschap en gezondheid. Ze zijn gedreven door belangrijke waarden, niet alleen door rendement. De eerste bedrijven met crowdfunding komen uit zeer diverse hoeken: webtechnologie, nucleaire geneeskunde, farmaceutica, media en horeca. Deze ondernemers begrijpen het marketingvoordeel van dit intense contact met financiële partners, die gebruikers, ambassadeurs en adviseurs worden’, weet Guillaume Desclée. ‘Zij stellen hun kapitaal open voor een netwerk waarmee ze anders nooit te maken zouden krijgen. Sommige crowdfunders stellen hun competenties en contacten beschikbaar. De kracht van zo’n gemeenschap die het bedrijf ondersteunt, mag je niet onderschatten.’
Geïnformeerde, kleine investeerders
Volgens Desclée is de tijdsgeest rijp voor zo’n groepsfinanciering. ‘De bankencrisis heeft een deel van het publiek bewust gemaakt van wat financieel impact heeft. Het wil zich de controle over de eigen middelen toe-eigenen. Crowdfunding is nog een marginaal verschijnsel in de financiering van bedrijven. Maar de beschikbaarheid van spaargeld en technologie wakkeren de groei wel aan. Het is een vorm van diversificatie voor investeerders en voor gefinancierde organisaties. Je mag het niet langer bekijken als een slecht gestructureerde financiering voor projecten die elders niet aan de bak geraken.’
‘Wij koppelen de groepsfinanciering aan de inbreng van een professionele investeerder, die het dossier grondig heeft uitgeplozen. Het bedrijf hoeft niet te vrezen voor een veelheid aan aandeelhouders die met hun aparte besognes te veel aandacht opeisen. Wij bundelen de crowdfunders in één pakket aandelen van MMI Finance. Dat is de enige aandeelhouder met wie het bedrijf te maken krijgt. Hij vertegenwoordigt alle crowdfunders, die zo ook een blok vormen.’
Het doorsnee bedrijf dat bij MyMicroInvest aanklopt, zoekt 400.000 euro, waarvan meestal een derde uit crowdfunding komt en de rest van een businessangel, een investeringsfonds of een banklening. ‘Wij geven ook zelf leningen aan rijpere bedrijven. Eigenlijk creëren we een financieel ecosysteem, waarin veel complementariteit zit en waar het grote publiek een rol krijgt. Zo democratiseren we het financiële gegeven wat. We maken mensen meer bewust van wat ondernemen inhoudt.’