Vloeibaar CO2 reist binnenkort veilig en efficiënt over de binnenwateren

Victrol is een bedrijf dat onder andere olie, chemische producten en gas over water vervoert, en brandstoffen transporteert en bunkert voor zijn klanten. Het heeft de Sustainable Port Award gewonnen met zijn CCUS Shipping-project. Die letters staan voor carbon capture, utilization & storage. Het bedrijf wil het afgevangen en vloeibaar gemaakt CO2 van industriële bedrijven vervoeren naar opslagplaatsen in internationale zeehavens. Daarvoor ontwikkelt het nieuwe schepen om op de binnenwateren in te zetten. Vanuit bijvoorbeeld Port of Antwerp-Bruges zal het vloeibare CO2 verder worden getransporteerd via zeeschepen of internationale pijpleidingen. Op langere termijn zal CO2 ook hergebruikt kunnen worden als circulaire bouwsteen voor chemische producten, zoals bij de productie van methanol.

Toen Victrol dit project voor de Sustainable Port Award 2023 indiende, bevond het zich in de opstartfase. Hoe ver staat u nu?

MIRANDA MAES (GENERAL MANAGER VICTROL): ‘We vorderen gestaag naar de uitrol. We zitten in de aanloop naar een aantal belangrijke en veelbelovende tendergesprekken met geïnteresseerde klanten en bedrijven: CO2-emitters, -zeetransporteurs en -stockageplekken. We hopen dit jaar nog enkele tenders te kunnen afronden om zo begin volgend jaar te starten met de bouw van onze eerste CO2-binnenvaartschepen.’

FREDERIK SELHORST (BUSINESS DEVELOPMENT MANAGER VICTROL): ‘Samen met onze stakeholders en mogelijke partners zijn we de markt volop aan het creëren, maar iedereen is het erover eens dat hij komt. Verschillende bedrijven hebben net hun subsidieaanvragen ingediend voor carbon capture-initiatieven. Daarvoor hebben ze infrastructuur nodig en die kunnen wij leveren.

U mikte aanvankelijk op 2026 voor de oplevering van het eerste CO2- transportschip. Is dat nog haalbaar?

MIRANDA MAES: ‘Onze ervaring met de bouw van lng-schepen leert dat wij een CO2-schip van deze omvang kunnen bouwen in 24 tot 28 maanden. Als we over enkele maanden, of zelfs pas begin volgend jaar, kunnen starten, is die deadline nog realistisch.’

FREDERIK SELHORST: ‘De constructietijd van onze schepen is korter dan die van andere CO2-infrastructuur zoals afvanginstallaties of opslagterminals, waarbij extra vergunningen en bijbehorende aanvraagprocedures komen kijken. Wij zijn een onderdeel van een nieuwe keten die volledig op elkaar afgestemd moet worden. Dat is een boeiend proces.’

Welk parcours heeft u al afgelegd met CCUS?

FREDERIK SELHORST: ‘Onze corebusiness bestond geruime tijd uit het transport van chemische en petrochemische brand- en vloeistoff en. Als een eerste stap richting klimaatneutralere brandstoff en en cargo’s is daar in 2019 het vervoer van vloeibaar aardgas (lng) bijgekomen. Inmiddels hebben we al meer dan 650 ship-toship-tansfers met lng gerealiseerd. De expertise en knowhow die we hebben opgebouwd met het veilig en effi ciënt verschepen en bunkeren van lng, vertalen we nu naar vloeibare CO2.’

MIRANDA MAES: ‘Dankzij onze klantenrelaties met grote energiebedrijven weten we dat de markt vragende partij is voor deze nieuwe infrastructuur. We hebben bij onze klanten de voorbije jaren een sterke naam opgebouwd met onze gerichte focus op veiligheid en kwaliteit. Zo bouwden we destijds het eerste binnenlandse lng-bunkerschip van Europa. Dat is zeker niet onopgemerkt voorbijgegaan. Een speciaal CO2-binnenvaartschip past naadloos binnen onze verdere ambities, zeker om niet voor de hand liggende industriële locaties met elkaar te verbinden. Zo kunnen we het vloeibare CO2 snel, veilig en effi ciënt transporteren via de binnenwateren, zoals dat gebeurt voor zowat alle conventionele goederen.’

Wat staat de komende maanden nog te gebeuren?

FREDERIK SELHORST: ‘We zetten volop in op andere initiatieven. Samen met enkele technische cleantechbedrijven onderzoeken we of we ook aan boord van onze schepen tijdens het varen CO2 kunnen afvangen en opslaan. Daardoor zouden we veel minder of misschien geen schadelijke dieselrookgassen uitstoten. Dat zou het transport van het afgevangen en vloeibaar gemaakt CO2 en alle andere goederen, voor onze klanten eensklaps nog een stuk groener maken. Daarnaast werken we samen met onze klanten aan het vervoer van de energiemoleculen van de toekomst, zoals methanol, waterstof en ammoniak.’

MIRANDA MAES: ‘We bekijken ook de mogelijkheden om de koolstofuitstoot van onze bestaande vloot te verlagen met biobrandstoffen en e-fuels zoals duurzame methanol, net als battery packs. Er zijn ook projecten met walstroom, waarbij schepen bij het aanmeren ingeplugd worden op het elektriciteitsnet. En we zijn in een project gestapt rond semiautonoom varende schepen. Al die initiatieven financieren we als kmo met ons privékapitaal. Zo behouden we onze onafhankelijkheid. Ook daarmee willen wij een voorbeeld zijn voor andere bedrijven.’

Geeft deze award uw project een duwtje in de rug?

MIRANDA MAES: ‘Absoluut. Deze bekroning geeft ons extra visibiliteit en erkenning dat innovatie en duurzaamheid deel uitmaken van ons DNA als familiebedrijf. Al kan ik niet ontkennen dat we ook een stukje verbaasd zijn dat we deze bekroning nu al in de wacht slepen. We bevinden ons in een nog onbestaande markt: die van het afvangen, stockeren en opnieuw inzetten van CO2.’

FREDERIK SELHORST: ‘Veel andere deelnemende projecten zijn al gerealiseerd of concreter. Dat we nu al deze award winnen, bewijst wat voor potentieel in ons project schuilt. De impact strekt zich uit tot ver buiten de haven. Veel bedrijven in België en in Europa zien in dat CO2 afvangen en exporteren via schepen een haalbare manier is om  snel klimaatdoelstellingen te bereiken. Deze award bevestigt ook dat wij een mooie partner zijn in dit verhaal, en een maatschappelijk verantwoorde oplossing bieden.’