Column door Philippe De Backer – biotechinvesteerder en voormalig minister
Gepersonaliseerde en precisiegeneeskunde, dat is voor mij de toekomst. En die is al volop bezig. Met cel- en gentherapie zetten onderzoekers grote stappen vooruit, bijvoorbeeld in de behandeling van kanker. Daarbij spelen Real World Data (RWD), big data en artificiële intelligentie (AI) een belangrijke rol. België heeft een fantastisch ecosysteem in biotech en farma om volop in te zetten op nieuwe platformen, ontdekkingen en productie van innovatieve therapeutics en diagnostica.
Biotech- en farmabedrijven innoveren tegen een enorm hoog tempo. Daarbij spelen data een steeds belangrijkere rol. Niet alleen bij het ontdekken van nieuwe moleculen, targets of rational drug design. Ook bij klinische studies wordt meer en meer gebruik gemaakt van RWD in elektronische patiëntendossiers of van data die patiënten zelf aanleveren via digitale tools zoals apps, wearables en devices. Die big data-analyses leveren vaak verrassende en soms tegen-intuïtieve conclusies op. Maar ze maken het ook veel beter mogelijk om na te gaan wat het effect is van bepaalde geneesmiddelen, zowel voor bedrijf, patiënt als voor de overheid.
Net omdat data een veel belangrijkere rol spelen in onderzoek en ontwikkeling - en gezondheidsgegevens bij uitstek gevoelige en zeer persoonlijke data zijn – hebben we transparantie en duidelijke regels nodig. Met de Europese GDPR-wetgeving zijn uw data vandaag alleszins goed beschermd. Bovendien maakt de GDPR ook data-uitwisseling een pak gemakkelijker. Een stevige privacywetgeving hoeft dus geen domper te zetten op onderzoek. Integendeel, een degelijk juridisch kader schept vertrouwen. Als mensen weten dat het datagebruik duidelijk geregeld is, zijn ze bijvoorbeeld sneller bereid om mee te werken aan klinische studies of gezondheidsdata ter beschikking te stellen.
‘ Een stevige privacywetgeving zet geen domper op onderzoek. Integendeel’
Europa heeft vandaag de beste gegevensbescherming die er is. Nu moeten we kijken hoe we dat hele ecosysteem - van onderzoekers, biotechbedrijven, starters, gevestigde waarden … - zuurstof kunnen geven. Hoe behouden we onze voorsprong tegenover de rest van de wereld?
Europa moet nog sterker het fundamenteel onderzoek steunen en aanwakkeren. Daarbij moeten nieuwe sectoren zoals celtherapie 2.0, gentherapie, precisiegeneeskunde en AI in drug discovery prioriteit krijgen. Met wetenschap van topniveau kunnen we de omslag naar toepassingen voor de patiënt maken. Daarvoor is een goede financiering onontbeerlijk. En dus moeten durfkapitalisten internationaal denken en werken en diep geconnecteerd zijn met Azië en de VS. We hebben mensen nodig die risico’s durven te nemen en die in staat zijn bedrijven over een lange periode te managen en begeleiden naar groei en resultaten voor de patiënt. Daarvoor is ook de opbouw nodig van grotere fondsen die bedrijven langer kunnen ondersteunen in Europa.
Europa kan helpen om de fragmentatie in goedkeuring, uitrol en terugbetaling van geneesmiddelen te stroomlijnen. Die combinatie zal grote schaalvoordelen geven en een snellere toegang van patiënten tot nieuwe geneesmiddelen. Maar daarvoor moeten alle stakeholders - onderzoekscentra, investeerders, biotech, pharma én overheid - nog nauwer met elkaar samenwerken. In het belang van de patiënt.