Nyrstar drukt een sterke stempel op de lokale gemeenschap in Balen. Het bedrijf heeft hier zijn verleden, maar ook zijn toekomst, verzekert Guido Janssen, VP European Operations.
Sinds 1888 is de geschiedenis van het Kempense Balen en Pelt versmolten met zink. De zinksmelters van Vieille Montagne, later Union Minière, Umicore en sinds 2007 Nyrstar schrijven sinds kort een nieuw hoofdstuk. In juli 2019 werden de operationele activiteiten van Nyrstar na een financiële herstructurering voor het grootste deel eigendom van Trafigura (een marktleider in de wereldwijde grondstoffenhandel). Vandaag behoren Balen en Pelt tot de grootste zinksmelters wereldwijd.
Ondanks de bewogen geschiedenis is de sfeer bij Nyrstar altijd familiaal geweest. ‘De fabriek in Balen en Pelt is er eentje waar generaties elkaar opvolgen. Kennis wordt doorgegeven van vader op zoon en dat voel je’, zegt Guido Janssen. ‘Die kennis en ambacht zijn van onschatbare waarde.’
Om die sterke band te behouden, hamert het bedrijf op goede relaties met lokale besturen en buurtbewoners. ‘Open kaart spelen is de sleutel’, zegt Janssen. ‘We proberen zoveel mogelijk lokaal te doen. Naast onze eigen mensen, tellen we 1.500 indirecte medewerkers bij bedrijven in de omgeving.’
Onze fabriek is nagenoeg volledig geëlektrificeerd en kan gezien worden als een soort elektrische wagen.
Groene energie
Nyrstar zet samen met Trafigura ook flinke stappen op het vlak van duurzaamheid. ‘We spelen een voortrekkersrol in de energietransitie. Als één van de grootste energieverbruikers in België, draaien we voor een groot deel op zon en wind. Op zonnige dagen voorziet het nabijgelegen Kristal Solar Park voor bijna 90 procent in onze energiebehoefte’, zegt Janssen.
In de toekomst wil Nyrstar, met de steun van Trafigura, nog meer inzetten op groene energie en energieopslag.
Investeringen
Dankzij de financiële herstructurering kunnen zulke projecten nu uitgewerkt worden. Trafigura zal de volgende jaren blijven investeren in de fabriek in Balen en Pelt. In 2020 werd er ongeveer 41 miljoen euro geïnvesteerd.
’We hebben elektrofilters vernieuwd, een zinkpoederfabriek gebouwd en doen allerlei onderhoud om ervoor te zorgen dat de fabriek een duurzame toekomst heeft’, zegt Janssen. Op de site van Nyrstar Balen plant Nala Renewables, een joint venture van Trafigura, de bouw van een Battery Energy Storage System (grootste energieopslagsysteem in België).
Ondanks de enorme sprong voorwaarts, ligt er nog veel werk op de plank. Jarenlange onderinvesteringen deden de Belgische operatie slabakken. De inhaalbeweging is fors ingezet. ‘In het verleden is er veel geïnvesteerd in nieuwe mijnen. Dat heeft niet altijd goed uitgedraaid. Nu we die kosten niet meer hebben en Trafigura ons mee richting de toekomst loodst, kunnen we ons weer focussen op onze operaties waar we onder andere zink van wereldkwaliteit maken.’
Energie-efficiënt
De fabriek in Balen heeft een grote troef: zijn energie-efficiëntie. ‘Hier staat een turbine die elektriciteit opwekt uit de stoom die vrijkomt bij de omzetting van onze grondstof in zink. Ook bij het maken van zwavelzuur ontstaat warmte die we terugwinnen’, legt Janssen uit.
- 570 medewerkers
- 1.500 indirecte jobs
- 133 jaar aanwezig in de regio
- Investeringen in 2020: 41 miljoen euro
Bovendien is de fabriek nagenoeg koolstofneutraal. ’We worden vaak over dezelfde kam geschoren als de petrochemie of de staalindustrie, maar zinkelektrolyse is een vrijwel CO2-neutraal proces.’
Nyrstar kijkt nu naar de toekomst. ‘Wij willen vooral flexibel zijn en inspelen op het veranderende aanbod van grondstoffen en de vragen van onze klanten. De betrokkenheid van Trafigura toont dat Nyrstar hier is voor de lange termijn. Dat is de belangrijkste boodschap voor al onze partners.’
Nyrstar is hier dus om te blijven. Al zijn er wel nog wat euvels. ‘De spelregels van de energietransitie zijn belangrijk. Een competitieve elektriciteitsprijs met de buurlanden en de rest van de wereld is onontbeerlijk. Hoewel we bijna geen CO2 uitstoten, betalen we heel wat CO2-kosten op elektriciteit. Die CO2-kosten zitten verrekend in de marktprijs voor elektriciteit en in de groene stroom die we kopen en die onze partners op onze sites voor ons opwekken. Vooral de concurrentie met Duitsland weegt door. De overheid compenseert daar een veel groter stuk van de indirecte CO2-kosten. De Vlaamse en Belgische overheden zijn zich hiervan bewust, maar ook op Europees vlak moet een level playing field voorzien worden.’