Toekomstgerichte ondernemingen verduurzamen niet omdat ze daartoe worden gedwongen door regelgevers of investeerders. Ze omarmen duurzaamheid omdat ze opportuniteiten spotten.
‘De voorbije 20 jaar is duurzaamheid geëvolueerd van gerommel in de marge tot een topprioriteit voor topmanagers en ondernemers. Door de klimaatschokken voelt iedereen dat het zo niet langer kan. En net die urgentie ontbrak de voorbije jaren’, zo merkt professor Xavier Baeten, die corporate sustainability and responsibility doceert aan Vlerick Business School. Toch nemen veel ondernemingen nog een afwachtende houding aan. Er zijn nochtans genoeg redenen om voluit te gaan voor duurzaam ondernemerschap.
1/ Een motor van innovatie
‘Bedrijven die de duurzaamheidsgedachte helemaal in de kern van de onderneming plaatsen, zetten doorgaans sterk in op innovatie om hun doelstellingen waar te maken’, zegt Xavier Baeten. Hij verwijst naar het Finse bedrijf Neste, dat van een klassiek olieraffinagebedrijf vervelde tot wereldwijde marktleider in hernieuwbare en circulaire technologieën. Het bedrijf raffineert uit frituurolie en -vetten diesel waarvan de CO2-uitstoot 90 procent lager ligt dan bij klassieke diesel. Het afval van anderen is voor dit bedrijf dus een grondstof. ‘Duurzaamheid is een motor van innovatie. Duurzaamheid creëert opportuniteiten waarmee zowel grote als kleine ondernemingen extra purpose kunnen geven aan hun bestaan’, zegt Xavier Baeten.
Door vandaag te investeren in duurzaamheid, kan een onderneming vermijden dat het morgen onverwachte kosten moet betalen.
2/ Nieuwe inkomstenbronnen
Onder impuls van de duurzame transitie ontstaan nieuwe sectoren of nieuwe businessmodellen, waarmee bedrijven nieuwe inkomstenbronnen kunnen aanboren. Denk maar aan de circulaire economie, die erop is gericht om grondstoffen of reststoffen maximaal te hergebruiken. Ook het as-a-service-model is in opmars. Daarbij worden bijvoorbeeld niet alleen mobiliteits- of energieproducten aangeboden, maar ook de volledige dienstverlening errond. Denk maar aan het onderhoud. ‘Een interessant voorbeeld daarvan is Patagonia, een kledingmerk dat ook de reparatie van kleding en een tweedehands forum organiseert. Dit zijn betalende diensten, die kaderen binnen een nieuw ondernemingsmodel. Er liggen voor bedrijven ook nog veel mogelijkheden in de combinatie tussen duurzaamheid en digitalisering’, volgens Xavier Baeten.
3/ Kosten besparen
‘Door vandaag te investeren, kan een onderneming vermijden dat het morgen hoge kosten moet betalen’, zegt Filip Ferrante, directeur corporate sustainability van KBC Groep. Zo reduceert een investering in zonnepanelen of led-verlichting niet alleen de elektriciteitsfactuur. ‘Dergelijke investeringen verminderen de ecologische voetafdruk. Op het moment dat bedrijven worden belast op hun CO2-uitstoot – en zo’n systeem komt er vroeg of laat – vermijden duurzame ondernemingen een onverwacht hoge belastingfactuur.’
‘Duurzaamheid is een way of life’
Logodental in Schoten koos resoluut voor de weg van het duurzaam ondernemerschap. De tandartspraktijk met 23 medewerkers en 30.000 patiënten is net begonnen met de bouw van een nieuwe praktijk, die beter aansluit bij de ambitieuze plannen van de onderneming. Hierbij kan men rekenen op de ondersteuning van KBC. ‘We zetten geen gebouw voor de komende 15 jaar, maar we kijken al meteen minstens 30 jaar vooruit’, zegt praktijkmanager Michael Van Rie.
Het nieuwe gebouw is daarom voldoende groot om alle tandheelkundige specialisaties onder één dak aan te bieden en beschikt ook over een eigen congresruimte. Bij de constructie gaat de voorkeur naar de meest duurzame materialen. Elektriciteit wordt gegenereerd door zonnepanelen, verwarming gebeurt via geothermie en met een gesloten watercircuit van gefilterd regenwater is er ook geen leidingwater meer nodig. ‘Op het vlak van duurzaamheid zijn we echt baanbrekend’, aldus Michael Van Rie.
Ook de levenskwaliteit van de medewerkers en de werksfeer speelt een cruciale rol in de duurzaamheidsvisie van de tandartspraktijk. Zo zal de nieuwe praktijk beschikken over een fitnessruimte en een eigen kindercrèche zodat medewerkers ’s ochtends en ’s avonds niet extra moeten rondrijden voor de kinderen. Dergelijke voorzieningen zijn niet alleen handig voor de medewerkers, maar reduceren ook de mobiliteitsimpact. ‘Duurzaamheid gaat veel verder dan enkel de constructie van een klimaatneutraal gebouw. Het is een way of life’, besluit Michael Van Rie.
4/ Goedkopere financiering
Vanuit onderliggende milieu- en klimaatrisico’s zullen bedrijven die vasthouden aan schadelijke activiteiten of geen inspanningen doen om hun ecologische voetafdruk te verminderen in de toekomst met hogere financieringskosten worden geconfronteerd. De doorslag van die risico’s, zoals bijvoorbeeld verouderde niet milieuvriendelijke technologieën, zal immers vertaald worden in de risicoanalyse van een te financieren project. ‘Het is geen geheim dat de financiële toezichthouder het kapitaalinstrument zal inzetten om banken te stimuleren hun kredietportefeuille te vergroenen’, weet Wim Eraly, algemeen directeur corporate banking KBC België. Banken die nog te veel vervuilende sectoren in hun portefeuille hebben, zullen op termijn worden verplicht om daarvoor meer kapitaal opzij te houden. Dat kan kredieten voor sommige bedrijven duurder maken. ‘Kredieten zullen nog niet meteen duurder worden. Maar het is wel de richting die we inslaan. Bedrijven moeten duurzaamheid nu omarmen en transformeren. KBC kan hier samen met haar partners de ondernemer in begeleiden’, aldus Wim Eraly.
5/ Duurzame leveranciers zijn gegeerd
Duurzaamheid staat niet op zichzelf en vaak kijken grote duurzame bedrijven naar alle schakels in hun volledige waardeketen. Daarbij leggen ze steeds vaker druk op de leveranciers om ook een duurzaam beleid te voeren. Leveranciers die hun klant willen behouden, hebben dan geen andere keuze dan hun bedrijfsprocessen duurzamer te maken. ‘Op die manier zien we vaak de hele waardeketen verduurzamen. Dat is toch een evolutie waarmee een kmo die levert aan grote bedrijven rekening moet houden. Het is dan beter om al te anticiperen op strenge duurzaamheidseisen en een stevig beleid uit te werken, dan te wachten tot het wordt opgelegd’, zegt Filip Ferrante.
Vroeger kwamen sollicitanten voor een job. Nu komen ze voor het bedrijf. Duurzame ondernemingen hebben dan een streepje voor, zeker bij jongeren.
6/ Werknemers vallen voor duurzaamheid
‘Vroeger kwamen sollicitanten voor een job. Nu komen ze voor het bedrijf. Duurzame ondernemingen hebben dan een streepje voor, want zeker bij jongeren is duurzaamheid echt een belangrijk thema’, merkt Wim Eraly. Daardoor is duurzaamheid voor bedrijven ook een belangrijk wapen in de war for talent. Meer nog: ook nadat werknemers zijn aangeworven, is er een positief effect. ‘Duurzaamheid maakt deel uit van de bedrijfscultuur van KBC. Bij onze eigen medewerkers merken we alvast dat duurzame projecten heel enthousiasmerend zijn’, gaat Wim Eraly verder. ‘We zien daar dezelfde schwung als bij innovatieprojecten.’ Academische studies bevestigen dat ook. ‘Uit eigen onderzoek weten we dat een goede bedrijfsreputatie en de trots om voor een bedrijf te werken echt een heel grote impact hebben op het engagement van werknemers’, zegt Xavier Baeten.
7/ Bestaanszekerheid
‘Als duurzaam ondernemen één groot overkoepelend voordeel heeft, dan is het wel dat het bestaanszekerheid garandeert op de lange termijn’, weet Xavier Baeten. Duurzaamheid haakt in op alle verschillende niveaus van een onderneming en de impact ervan verspreidt zich als een olievlek. Duurzame bedrijven genieten een sterkere reputatie, innoveren meer, zijn gegeerd op de arbeidsmarkt, vinden makkelijker financiering en boren nieuwe inkomstenbronnen aan. ‘Een onderneming die enkel focust op duurzaamheid om de reputatie te verbeteren, zou ik afraden om eraan te beginnen. Maar ondernemingen die kiezen voor duurzaamheid omdat ze er oprecht in geloven, plukken daar wel alle vruchten van en stellen zo hun toekomst veiliger.’
Tijdens het webinar Start to Shift met Evy Gruyaert, op 18 november om 11.30 uur, geven KBC-experts en ondernemers u nieuwe inzichten. Registreer u hier. Tot dan!