Drie van de vier sollicitatiebrieven die EY ontvangt, zijn gemaakt met ChatGPT. Toch vraagt partner Andy Deprez kandidaten nooit of ze goed onderlegd zijn in AI. 'Het is vooral belangrijk dat ze kritisch zijn over de output.’
Vrijwel dagelijks verschijnt er in de krant een artikel over artificiële intelligentie (AI). ‘Maar ik ben ervan overtuigd dat tachtig procent van de werknemers geen antwoord kan geven op de vraag wat het nu betekent en welke impact het kan hebben op hun persoonlijke en professionele leven’, zegt Andy Deprez, partner bij audit- en adviesbureau EY.
Het is een uitdaging voor bedrijven om uit te leggen aan hun personeel wat AI inhoudt en wat de voordelen zijn, weet Stephanie Baele, Senior Manager in Learning & Change bij EY. ‘Ze moeten ermee durven experimenteren en naar de mening van hun medewerkers vragen.’
AI heeft een enorm potentieel om werk te vergemakkelijken, maar een gestructureerde aanpak om dat potentieel te benutten ontbreekt nog te vaak. ‘Veel organisaties worstelen met de vraag hoe ze AI gaan gebruiken en welke meerwaarde het kan creëren. Zonder duidelijke visie is het moeilijk voor werknemers om met AI aan de slag te gaan’, stelt Baele.
Gedeelde verantwoordelijkheid
Baele vindt het een goede zaak dat AI mensen aanmoedigt om zichzelf in vraag te stellen, want het is geen hype die zal overwaaien. Ze ziet een gedeelde verantwoordelijkheid van werknemers en werkgevers.
Ontdek hoe AI de arbeidsmarkt beïnvloedt in 9 West-Europese landen. Registreer u hier om als eerste toegang te krijgen tot ons uitgebreide EY rapport over hoe werknemers de veranderende rol van AI in hun dagelijkse werk omarmen.
‘Bedrijven moeten een wendbare workforce bouwen, met werknemers die beseffen dat hun werk er morgen anders kan uitzien dan vandaag én dat ze zelf troeven in handen hebben om hun vaardigheden op peil te houden. Dat vereist een context van psychologische veiligheid en proactief leiderschap, waarin mensen durven experimenteren en fouten maken.'
‘Het is eigen aan nieuwe technologie dat er altijd een voorhoede is’, gaat Deprez verder.
‘Dat zien wij zelf bij onze rekrutering van jonge consultants. Drie van de vier sollicitatiebrieven zijn gemaakt met ChatGPT. Wat kandidaten vaak niet weten, is dat we dat kunnen opsporen met software. Het betekent niet noodzakelijk dat iemand goed of slecht is. Onze recruiters spreken die personen er wel op aan, al is het maar om duidelijk te maken dat automatische tekstgeneratie niet alles kan oplossen.’
De recruiters van EY gebruiken AI ook om op LinkedIn sneller te zoeken naar geschikte profielen, wat vroeger manueel gebeurde. ‘We maken gebruik van software die CV’s analyseert en er de meest relevante informatie uit haalt, om zo een eerste selectie te maken van kandidaten’, licht Deprez toe.
Het is belangrijk dat mensen hun werk kunnen doen zonder voortdurend te moeten nadenken of gegevens wel of niet in een datamodel terechtkomen.
Dit toont volgens Baele aan dat AI de productiviteit én de flexibiliteit kan verhogen. ‘HR-medewerkers kunnen de vrijgemaakte tijd besteden aan zaken waarin ze echt het verschil maken, bijvoorbeeld de vaardigheden van werknemers verbeteren.’
Gezond boerenverstand
AI kan bedrijven ook helpen om voorspellende modellen te creëren en zo flexibeler in te spelen op veranderende omstandigheden. Deprez geeft het onderhoud van vliegtuigen als voorbeeld.
‘Dat is een complex verhaal, omdat er zoveel onderdelen zijn en je uitgaat van een standaard levensduur. Stel dat een fabrikant een betere legering heeft gevonden voor een bepaald stuk, waardoor het nu tien maanden meegaat in plaats van zes. Dan wordt dat aangepast in het model, en gaat AI meteen alles herberekenen.’
Deprez vraagt nooit aan sollicitanten of ze goed onderlegd zijn in AI. ‘Uiteraard moeten ze bereid zijn om bij te leren. Maar het is vooral belangrijk dat ze kritisch zijn over de output van AI en dat ze die correct kunnen interpreteren.’ En daar wringt soms het schoentje.
Uiteraard moeten medewerkers bereid zijn om bij te leren. Maar het is vooral belangrijk dat ze kritisch zijn over de output van AI en dat ze die correct kunnen interpreteren.
‘We zijn bezig met een project om routeschema’s van vrachtwagens te optimaliseren. Er werden verschillende lagen van AI op toegepast. Een van de uitkomsten was dat een route van 62 kilometer plots in 10 kilometer kon. De medewerkers waren fier op die optimalisatie, terwijl dat natuurlijk niet kon. Ze hadden iets over het hoofd gezien bij het inladen van de data. Om maar te zeggen dat je nog altijd gezond boerenverstand nodig hebt.’
Human touch
Volgens een bevraging van EY verwachten werknemers de grootste positieve impact van AI in de sectoren technologie, media en telecommunicatie. In de zorgsector is er het minst optimisme.
‘Terwijl de mogelijkheden ook daar enorm zijn’, zegt Deprez. ‘Beeld je in dat bij een doktersbezoek de arts niet op een scherm zit te tikken terwijl jij vertelt wat er scheelt, maar dat hij of zij oogcontact houdt terwijl AI automatisch een verslag maakt.’
Doordat AI data nodig heeft, brengt het vragen met zich mee over privacy en ethiek. ‘Bedrijven moeten zich afvragen of ze geen persoonlijke gegevens verzamelen waar werknemers toestemming voor moeten geven. Mensen staan er ook niet altijd bij stil wat ze op een communicatieplatform zoals Teams zetten. Het is belangrijk dat ze hun werk kunnen doen zonder voortdurend te moeten nadenken of gegevens wel of niet in een datamodel terechtkomen. AI is er om te faciliteren, niet te controleren’, beklemtoont Baele.
Elke organisatie heeft waarden die ze belangrijk vindt, en die zijn moeilijk te vertalen naar een AI-platform. ‘De human touch blijft cruciaal: iemand die beoordeelt of iets wel of niet kan in het bedrijf. Het moet passen bij het DNA van de onderneming’, besluit Deprez.