Het is meer dan een boutade dat de wereld steeds complexer wordt. Bovendien zorgen frequente disrupties ervoor dat bedrijven baat hebben bij het flexibel organiseren van hun aanvoer-, productie- en distributieketens. ‘Al zijn deze grote uitdagingen niet per se onoverkomelijk’, klinkt het bij Gilles De Wulf en Philip Pensaert, supply chain experts bij EY. ‘Een proactieve aanpak loont daarbij. Met de nieuwste technologie kun je op onverwachte omstandigheden anticiperen en een veerkrachtige supply chain uitbouwen.’
De oorlogen in Gaza en Oekraïne zijn de nieuwste gebeurtenissen die de wereldbevolking beroeren en de economie ontwrichten. ‘De logistieke keten komt hierdoor onder druk, waardoor grondstofproblemen kunnen ontstaan’, legt Philip Pensaert uit.
Door op frequente basis te brainstormen met het team en het partnernetwerk over mogelijke disrupties en risico’s, kun je doelgerichte maatregelen nemen en actieplannen definiëren. Daarnaast kan het uitvoeren van een stresstest pijnpunten in de veerkrachtigheid en in de effectiviteit van de actieplannen blootleggen.
In zo’n volatiele economische omgeving kan een heel netwerk van partners ontwricht worden. Het is meer dan ooit de kunst om als onderneming je aanvoer-, productie-, en distributieketen niet rigide en lineair aan te sturen.
‘We leven al lang niet meer in een maatschappij die alleen lokaal produceert’, gaat Gilles De Wulf voort. Vooral om kosten te besparen, zijn westerse organisaties met hun fabrieken naar het buitenland getrokken en doen ze een beroep op hen voor de aanvoer van grondstoffen.
Textielbedrijven produceerden bijvoorbeeld lange tijd in voornamelijk Aziatische lagelonenlanden. Maar de kosten zijn niet alles. Je moet ook op tijd aan de vraag en vooropgestelde service van je klanten kunnen voldoen.
Technologie is onmisbaar geworden in het uitbouwen van een veerkrachtige supply chain, vertellen De Wulf en Pensaert.
Die veerkrachtige supply chain wordt gekenmerkt door transparantie, flexibiliteit en samenwerking. Bovendien moet alle informatiedeling binnen het netwerk op een veilige manier gebeuren.
1. Transparantie
‘Als je weloverwogen beslissingen wilt nemen, opportuniteiten wilt spotten en tegelijk je risico’s wilt beheersen, moet je weten waar je aan toe bent’, zegt De Wulf. Daarvoor moet je in eerste instantie over de juiste data in je netwerk beschikken. ‘En die komen niet alleen uit je eigen databank, maar ook uit die van bijvoorbeeld toeleveranciers, klanten en zelfs sociale media’, vertelt Pensaert.
‘Er zijn bedrijven die zich toespitsen op het verzamelen van data, zogenoemde data brokers’ vult De Wulf aan. Een gekend voorbeeld zijn de databanken rond sustainability, waar financiële en duurzaamheidsinformatie van bedrijven wordt bijgehouden. Die data kunnen verder gebruikt worden voor risicoanalyses op bijvoorbeeld mogelijke wanbetaling van klanten of toelevering van kritieke grondstoffen van leveranciers.
Met regelmatige stresstests kun je zwaktes in de supply chain proactief identificeren en maatregelen nemen om de risico’s te beheersen.
Door gegevens van je bedrijf en uit je partnernetwerk te capteren, kun je een virtuele replica van je supply chain modelleren. ‘Met zo’n digitale replica - ook wel digital supply chain twin – kun je verschillende “wat-als-scenario’s” testen en begrijpen wat de impact van bepaalde beslissingen of disrupties is op de supply chain.
Bijvoorbeeld wanneer een productielocatie door onvoorziene omstandigheden enkele weken buiten dienst is, kan een digital twin verschillende alternatieve scenario’s vergelijken in functie van kost, service, haalbaarheid, … Zo kun je snelle, maar geïnformeerde beslissingen nemen om disrupties het hoofd te bieden.
2. Flexibiliteit
Om aan de vraag van klanten te voldoen in complexe omstandigheden heb je een flexibele supply chain nodig waarbij je snel op storingen kunt reageren. Dat kan bijvoorbeeld door in je netwerk niet afhankelijk te zijn van één enkele leverancier van kritieke componenten, maar de risico’s op de toevoer te beperken door eenzelfde product aan te kopen bij meerdere leveranciers.
Slimme technologie is alleen duurzaam wanneer die een concrete nood vervult, die bovendien gedragen wordt door de hele organisatie en bij uitbreiding het netwerk.
Het is ook zinvol om over realtime gegevens te beschikken van je eigen voorraden, die van je toeleveranciers en de stock van je klanten. Met de laatste intelligente technologie - gebaseerd op bijvoorbeeld Artificial Intelligence en machine learning - kun je anticiperen op wijzigingen zodat je snel en kostenefficiënt je producten geleverd krijgt.
Het algoritme kan dan bijvoorbeeld beslissen om een stap in de keten over te slaan om de juiste service te garanderen.
3. Data en samenwerking
Een nauwe samenwerking tussen alle bedrijfspartners in het bedrijfsnetwerk draagt ook bij tot meer veerkracht van de supply chain. Door voortdurend data te delen en in overleg te gaan, kan er sneller worden geanticipeerd op onvoorziene omstandigheden.
Hierbij is het van belang om verder te kijken dan alleen de rechtstreekse partners en de hele keten in kaart te brengen. Een probleem in de keten (vb. voorraadbreuk, productiestilstanden,...) kan gevolgen hebben voor meerdere schakels in het netwerk. Des te sneller de informatie wordt gedeeld met het netwerk, des te sneller kan er een gepaste oplossing bedacht worden om een antwoord te bieden op de risico’s.
4. Veilig
Een veerkrachtige supply chain moet uiteraard ook betrouwbaar en veilig zijn. ‘Het begint met veilige communicatie op het bedrijfsnetwerk en robuuste beveiliging als je data uitwisselt met externen. Hier komt het aspect van cyberbeveiliging zeker om de hoek kijken.’
Tot slot wijst Pensaert nog op digitale oefeningen, opdat je een verstoorde aanvoerketen snel kunt herstellen. ‘Met regelmatige stresstests kun je zwaktes in de aanvoerketen identificeren en risico's beheersen.’
Kortom, de veerkracht van supply chain management is van cruciaal belang voor elk bedrijf dat het hoofd wil bieden aan de onzekere gevolgen van globale uitdagingen zoals geopolitieke spanningen, oorlogen maar ook klimaatverandering. Technologie speelt daarin een cruciale rol, al moet je geen technologie inzetten om de technologie. Wat voor de ene organisatie werkt, is zinloos voor een andere. Het is zinvol om te leren van anderen en vooral je interne sterktes te koppelen aan de inzichten van externen.
Gilles De Wulf is bij EY Executive Director Technology Consulting. Hij vertaalt uitdagingen in supply chain management naar technologische toepassingen.
Philip Pensaert is bij EY Executive Director Supply Chain & Operations. Hij vertaalt de uitdagingen in supply chain management in strategie, processen en systemen.