Digitalisering haalt lege vrachtwagens uit de file
Files, CO2–uitstoot en te weinig chauffeurs: de problemen van de transportsector zijn niet gering. Maar de oplossingen zijn er, en digitalisering en data-analyse spelen daar een grote rol in. ‘We moeten bedrijven overtuigen om hun data te delen. En dat lukt, als ze het voordeel van de technologie zien.’
‘Wat we niet mogen doen, is hopen dat alles vanzelf zal beteren’, zegt professor Robert Boute, die productie en logistiek doceert aan de Vlerick Business School en de KU Leuven. ‘De impact van transport op het klimaat wordt niet zomaar minder’ – ‘En ook de files zullen alleen maar langer worden’, vult Filip Herremans aan, partner bij EY en verantwoordelijk voor de supplychain en operations praktijk.
Te veel chauffeurs vervoeren alleen maar lucht, zegt Robert Boute. ‘Leveringen moeten snel gebeuren en vrachtwagens keren leeg terug. Een kwart van alle kilometers die een vrachtwagen aflegt, gebeurt compleet leeg. Dat kun je met digitalisering oplossen.’
Zonder stuurhut
‘Transport en logistiek vormen een traditionele, manuele sector’, gaat Boute voort. ‘Maar toch worden vandaag al veel processen digitaal ondersteund of zelfs uitgevoerd.’ In het Kanaal Plassendale-Nieuwpoort ligt daar een mooi voorbeeld van. Louis-Robert Cool, CEO van Seafar, toont er trots het eerste onbemande binnenvaartschip. ‘Zonder stuurhut, maar propvol technologie. De kapitein zit in Antwerpen en weet tot op de centimeter nauwkeurig waar zijn schip zich bevindt. Vandaag varen we met een kleine testlading van 85 ton zand, of 4 vrachtwagens. Maar de volledige capaciteit is 395 ton.’
Welke vracht zit in een vrachtwagen, waar bevindt die zich, welke route volgt hij, wat is de toestand van de vrachtwagen? Al die data kun je perfect capteren met sensoren, en gps- of ERP-systemen. ‘Het grote voordeel? Je kunt voorspellen wanneer problemen opduiken. Wie onverwacht pech heeft met zijn vrachtwagen, moet wachten op hulp - en dat kost tijd en geld’, legt Boute uit. ‘Daarom kun je beter preventief een onderhoud laten uitvoeren. Maar we gaan allemaal met onze auto om de zoveel tijd en kilometer naar de garage. En dan hebben we toch vaak het gevoel dat het nog niet nodig was. Als we wagens slimmer maken, kunnen we dat onderhoud niet te vroeg en niet te laat inplannen. En dat betekent economische winst.
‘De juiste data op het juiste moment bij de juiste partij brengen, zodat die de juiste beslissing op het juiste moment kan nemen’, reageert Herremans. ‘Daar heb je digitalisering voor nodig. En het helpt ook om dat proces sneller en efficiënter te maken. Zo herorganiseer je de hele logistieke keten.’
Digitale controletoren
Want vandaag vaart al één schip autonoom, dankzij sensoren, data en technologie. Maar echt interessant wordt het als bedrijven data gaan uitwisselen, meent professor Boute: ‘Dan krijg je een soort digitale controletoren, zoals je die in luchthavens hebt. Dat is de volgende stap: realtime visibiliteit van logistieke processen en transport. En hoe meer data die controletoren heeft, hoe beter die de supplychain kan aansturen. Waar loop je vertraging op? Wat is de onderhoudsstatus van mijn vloot?’
Maar dan moeten bedrijven wel bereid zijn om data te delen. ‘Dat gebeurt al’, zegt Filip Herremans, ‘maar toch is er vaak nog een rem.’ Logisch, vindt Robert Boute: ‘Want we horen overal dat data het nieuwe goud zijn. En dat moet je dan delen met je concurrenten?’
Nochtans lijkt het de oplossing om transport milieuvriendelijker te maken. ‘Met multimodaal vervoer gaan transportsectoren samenwerken’, legt Filip Herremans uit. ‘Je combineert wegvervoer met transport via spoor en binnenschip. Maar om de supplychain te laten aansluiten en te stroomlijnen heb je data nodig. Wanneer komt de vrachtwagen aan in de binnenhaven? Hoeveel tijd heeft de schipper nodig om de vrachtwagen uit te laden?’
‘Je overtuigt bedrijven door te tonen dat ze daar voordeel uit kunnen halen’, weet Herremans. ‘What’s in it for me? En dat kun je met kleine proefprojecten. Bedrijven gaan data delen als ze de toegevoegde waarde inzien.’
