Open, collaboratieve innovatie is efficiënter, maar ook complexer dan traditionele gesloten innovatie. Voldoende aandacht voor het aligneren met de bedrijfs - strategie, het creëren van een innovatie cultuur, het gebruik van de juiste tools en het afbakenen van samenwerkingsverbanden is dan ook broodnodig.
Open innovatie staat of valt met de aansluiting op de bedrijfsstrategie. De bedrijfsstrategie moet ook zo opgesteld zijn, dat ze zich eenvoudig laat vertalen in een innovatiestrategie. Zes elementen moet u daartoe duidelijk definiëren: ambitie, contributie, focus, partnering, aanpak en beoordelingscriteria van en voor innovatie.
Ambitie bepaalt het belang van innovatieve activiteiten in de bedrijfsstrategie. Het definieert de gewenste types van innovatie, zoals het percentage radicale innovaties ten opzichte van incrementele innovaties.
Onder contributie verstaan we de bijdrage die innovatieactiviteiten moeten leveren aan de groei en versterking van de concurrentiepositie van het bedrijf. Dat kan bijvoorbeeld door de verbetering van het omzetcijfer of de marge of door de uitbouw van een nieuwe bedrijfsactiviteit of een nieuw product in een nieuwe of bestaande markt.
Door het definiëren van de focus maakt u duidelijk welke delen van het zakenmodel beïnvloed zullen worden door de innovatieactiviteiten. Denk aan doelgroepen, distributiekanalen, aangeboden producten of diensten. Een duidelijke focus helpt om de verhouding tussen product- en proces-innovatie vast te leggen en geeft aan welke technologie verkend moet worden. Het resultaat? Een innovatieportfolio met budget en timing die op één lijn ligt met de bedrijfsdoeleinden.
Partnering geeft het belang van samenwerkingsverbanden aan, die in open innovatietrajecten schering en inslag zijn. De visie rond de verschillende soorten samenwerking moet nauwkeurig bepaald worden. Gaat het om outsourcing, om joint innovation of om een ander samenwerkingsverband? Op basis van welke criteria worden partners geselecteerd?
De aanpak zet de krijtlijnen van het innovatieproces uit. Dat bepaalt onder meer welke tools en welke werknemers er bij betrokken worden, maar ook welke vormen van financiering u kunt gebruiken en hoe u moet omgaan met intellectuele eigendom.
Beoordelingscriteria ten slotte moet u voor elke stap van het innovatieproces opstellen. Het is belangrijk dat die altijd relevant en goed doordacht zijn. Want zij vormen de basis waarop innovaties worden beoordeeld en geselecteerd. Door stap voor stap deze elementen te definiëren, zal een onderneming erin slagen innovatie af te stemmen op de werkelijke ambities van de organisatie. Door dit proces wordt het bedrijf ook gedwongen om na te denken hoe open zijn innovatieprocessen moeten zijn.
Intrapreneurship
Ondernemingszin, innovatief denken en creativiteit tillen het innovatievermogen van uw bedrijf naar een hoger niveau. Intrapreneurship is met andere woorden dé sleutel tot een innovatieve bedrijfscultuur. Om intrapreneurship te koesteren, maakt u van innovatie het best een prioriteit die vervat wordt in de jaarlijkse doelstellingen voor alle medewerkers. Uiteraard moet het volledige management de ondernemingszin van uw medewerkers aanmoedigen. Best practice is om uw medewerkers de nodige ruimte te geven – bijvoorbeeld 10 à 15 procent van hun tijd – om hun ondernemerszin te ontplooien en hun ideeën te ontwikkelen.
Daarbij is het erg belangrijk die vrijheid voldoende te structureren, zodat creativiteit en ondernemingszin in lijn met uw strategie worden gestuurd. Om de blik van uw mensen te verruimen, kunt u creativiteitstrainingen en blue-sky brainstorms organiseren. Uw medewerkers staan het dichtst bij de markt en kennen uw producten en diensten het best. Zij zijn uw voornaamste bron aan nieuwe ideeën. Verzeker © Shutterstock u van hun loyaliteit, stimuleer vertrouwen en betrokkenheid en beloon vooral creativiteit. Want uw medewerkers voelen zich het meest betrokken en presteren het best, als ze beloond worden om mee te denken over de toekomst van hun bedrijf.
Samenwerking
Samenwerken met interne en externe partijen staat centraal als we over open, collaboratieve innovatie spreken. Dat vraagt om ondersteunende beleidslijnen en procedures ter omkadering en verduidelijking van ieders rol en verantwoordelijkheid in het innovatieproces. Dit brengt transparantie en structuur, zodat deelnemers hun energie kunnen focussen op de kern van de zaak. Samenwerkingen met externe partners legt u vast in een duidelijke overeenkomst met vermelding van de samenwerkingsdoelen, planning, de kennisdeling, de intellectuele eigendom en eventueel mogelijke exit-strategieën.
Tools
In vergelijking met gesloten innovatie is collaboratieve innovatie veel onvoorspelbaarder, dynamischer en complexer. Dit vraagt om een andere aanpak, waarbij een aantal tools onmisbaar zijn. Zo meet u met een formele scorecard de performantie van het innovatieproces. Recent onderzoek rond KPI's voor open innovatie identificeerde vijf belangrijke metrics. Op kop staat de hoeveelheid tijd die het hoger management besteedt aan het opvolgen van innovatieactiviteiten. Als tweede KPI in de rij komt het percentage van uw omzetcijfer dat volgt uit nieuwe, door recente innovaties geworven klanten. Een derde interessante maatstaf is het aantal geselecteerde ideeën als percentage van het aantal aangereikte ideeën. Ook het meten van doorlooptijd en kostprijs om een innovatie te commercialiseren, zijn van cruciaal belang.
Een laatste KPI meet hoeveel tijd uw medewerkers besteden aan innovatie. Een andere onmisbare tool is een collaboratief innovatieplatform, dat fungeert als katalysator voor het open innovatieproces. Dergelijke software kan een iteratieve workflow creëren voor het selecteren, beoordelen en verwerken van ideeën. Transparantie en een duidelijk feedbacksysteem zorgen voor verhoogde betrokkenheid en verdere ontwikkeling van ideeën. Gebruikers van het platform bouwen voort op elkaars ideeën en kunnen ze verrijken, wat leidt tot kwalitatief sterkere ideeën. De 'wisdom of the crowd' wordt hier maximaal benut. Zo'n tool draagt bij tot een meer doelgericht en transparanter beheer van kennis van binnen en buiten de organisatie in een gestructureerde ideeënbank. Het is tevens een enorme stimulans voor intrapreneurship.
Een collaboratief innovatieplatform biedt ook de mogelijkheid om de samenwerking in en met brede groepen interne en externe deelnemers te stroomlijnen, onafhankelijk van hun locatie, expertise en achtergrond. Maak ook gebruik van de waardevolle rapportering over het innovatieproces die door zo'n platform gegenereerd wordt, bijvoorbeeld ter voorbereiding van patentof subsidieaanvragen. Collaboratieve innovatieplatformen zijn met andere woorden meer dan tools voor het generen van ideeën: ze vormen de ruggengraat van een efficiënt beheer van het integrale innovatieproces, en stimuleren een cultuur van open innovatie.